Ferdinand Georg Waldmüller

Ferdinand Georg Waldmüller
	; Autoportret, 1828
Data i miejsce urodzenia	15 stycznia 1793 ; Wiedeń
Data i miejsce śmierci	23 sierpnia 1865 ; Hinterbrühl
Narodowość	austriacka
Dziedzina sztuki	malarstwo
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ferdinand Georg Waldmüller (ur. 15 stycznia 1793 w Wiedniu, zm. 23 sierpnia 1865 w Hinterbrühl pod Mödling) – austriacki malarz akademicki okresu biedermeier.

Malował początkowo portrety, później pejzaże, martwe natury i sceny rodzajowe. Projektował także dekoracje teatralne. Prace artysty odznaczają się delikatną kolorystyką i dbałością o szczegóły. Gdy został profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu, jego poglądy były w opozycji do oficjalnej doktryny idealnej sztuki głoszonej przez uczelnię. Waldmüller sprowadzał akademizm do wiernego przedstawiania przyrody, a nie kopiowania dzieł starych mistrzów. W wyniku konfliktów został zmuszony do wcześniejszego przejścia na emeryturę.

Obecnie najbardziej cenione są jego pejzaże, zawierające drobiazgowy opis przyrody.

Pomnik w Parku Ratuszowym w Wiedniu (Wiener Rathauspark)

Życiorys

W latach 1807–1813 studiował, z przerwami, na Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu, w pracowniach von Maurera i Johanna Baptista Lampi. W tym czasie utrzymywał się z malowania portretów miniaturowych. W 1810 roku otrzymał Gundelpreis. W 1811 roku otrzymał posadę nauczyciela rysunku u księcia Gyulay w Agram (Zagrzeb), którą piastował przez kolejne trzy lata. Tam poznał swoją pierwszą żonę, śpiewaczkę operową, Katharinę Weidner, siostrę Josefa Weidnera, malarza-portrecisty. W 1814 roku wzięli ślub. Ponieważ Katharina otrzymywała propozycje pracy w różnych miastach, para mieszkała w Baden, pod Wiedniem, w Brnie i Pradze, a Waldmüller w tym czasie wykonywał różne zlecenia w teatrze. W 1818 roku rozpoczął naukę malarstwa olejnego u Josepha Lange oraz malarstwa pejzażowego u J.N.Schödlbergera.

W 1823 roku wykonał portret Ludwiga van Beethovena.

W 1827 roku otrzymał zlecenie sportretowania cesarza Franciszka I, co przyniosło mu kolejne zlecenia od przedstawicieli arystokracji. W latach 1825–1844 odbył parę podróży do Włoch, a w 1830 do Paryża. W latach następnych powstało wiele pejzaży wiedeńskiego Prateru oraz terenów z Salzkammergut, regionu w Austrii, gdzie Waldmüller spędził wiele letnich wakacji w miejscowości Bad Ischl.

Od roku 1830 pracował jako profesor i kustosz Galerii Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. W 1835 roku wszedł w skład Rady Akademii, a w roku 1836, razem z Josephem von Führich, sporządził Katalog obrazów Galerii. Wkrótce jednak popadł w konflikt z przedstawicielami Akademii, gdyż akademickiemu kopiowaniu dzieł dawnych mistrzów przeciwstawił studiowanie Natury. Chociaż sam Metternich protegował Waldmüllera, propozycje reform malarza zostały odrzucone, w 1850 roku utracił swoją pracownię, a w 1857 posadę profesora na Akademii.

Po śmierci swojej pierwszej żony (rozwód z nią otrzymał już w 1834 roku), ożenił się ponownie w 1851 roku z modystką, Anną Bayer. W jej pracowni, w roku 1854 sporządził wystawę swoich prac. Do tego czasu utrzymywał się z prywatnych korepetycji.

Dopiero kolejne wystawy międzynarodowe w 1856 roku w Pałacu Buckingham w Londynie, 1861 roku w Kolonii, 1862 roku ponownie w Londynie, oraz jego rehabilitacja ze strony cesarza Franciszka Józefa przywróciła mu pozycję społeczną i sławę.

Do jego najbardziej znanych uczniów należeli: malarz Hans Canon, Anton Romako i Adam Brenner.

Upamiętnienie

1 października 1913 roku odsłonięty został w Parku Ratuszowym w Wiedniu (Wiener Rathauspark) pomnik wykonany na cześć Waldmüllera przez Josefa Engelharta. W 1923 roku dawny katolicki cmentarz Matzleinsdorf, na którym znajdował się grób malarza, został przekształcony w Park Waldmüllera. Od roku 1888 w 20 dzielnicy Wiednia znajduje się ulica Waldmüllera – Waldmüllergasse. W 1932 roku poczta austriacka wydała serię znaczków z austriackimi malarzami. Na jednym z nich znajduje się portret Waldmüllera.