Data i miejsce urodzenia |
13 lipca 1864 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 października 1947 |
profesor nauk medycznych | |
Specjalność: anatomia | |
Doktorat | |
Profesura | |
Uczelnia | |
Rektor UJ | |
Odznaczenia | |
Henryk Ferdynand Hoyer (ur. 13 lipca 1864 w Warszawie[1], zm. 17 października 1947 w Krakowie) – lekarz, zoolog, anatom, profesor anatomii porównawczej na UJ 1894–1934, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek i wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Ludwiki z Wernerów i Henryka Fryderyka[1], twórcy histologii polskiej, profesora Uniwersytetu Warszawskiego.
Po ukończeniu gimnazjum niemieckiego w Bydgoszczy studiował na Uniwersytecie we Wrocławiu oraz na Uniwersytecie w Strasburgu, gdzie uzyskał doktorat w 1892, Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie. Następnie pracował jako asystent Alberta Köllikera na Uniwersytecie w Würzburgu i Gustava Schwalbego w Strasburgu. W 1894 przeniósł się do Krakowa, gdzie otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego i objął posadę kierownika Katedry Anatomii Porównawczej. W 1904 został mianowany profesorem zwyczajnym. W latach 1909–1910 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego, w 1929–1930 rektora, a w 1930–1931 prorektora UJ.
Od 1902 członek korespondent Akademii Umiejętności oraz Polskiej Akademii Umiejętności, od 1920 członek czynny PAU. W latach 1934–1939 pełnił funkcję wiceprezesa tej organizacji.
Był doktorem honoris causa Wydziału Filozoficznego 1924 i Wydziału Rolniczego 1934 UJ.
6 listopada 1939 wraz z innymi pracownikami UJ został aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau więziony w Krakowie, we Wrocławiu oraz obozie w Sachsenhausen. Od 1941 do 1944 prowadził w Krakowie aptekę w szpitalu dla jeńców wojennych.
Uważany jest za twórcę polskiej szkoły anatomii porównawczej. Do jego uczniów należeli Edward Niezabitowski, Eugeniusz Kiernik, Władysław Poliński, Jan Prüffer, Władysław Mierzejewski, Paweł Łoziński, Jan Marchlewski, Zygmunt Grodziński, Józef Fudakowski, Stanisław Michał Sumiński, Zygmunt Fedorowicz, Stanisław Skowron, Jan Stach, Szymon Tenenbaum. W Krakowie zorganizował najnowocześniejszy na ziemiach polskich w owym czasie Zakład Anatomii Porównawczej. Był wybitnym specjalistą anatomii układu chłonnego kręgowców i anatomii układu krążenia ryb. Zajmował się także metodyką badań anatomoporównawczych i paleozoologią.
Zmarł w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera JB-wsch-2)[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (8 listopada 1930)[3]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1936)[4]
Wybrane publikacje naukowe
[edytuj | edytuj kod]- O zadaniach i podstawach anatomii porównawczej (1895)
- Przyczynek do morfologii serca ryb (1900)
- O budowie skóry pławikonika (1901)
- Anatomja porównawcza zwierząt domowych (1901)
- Wykopaliska staruńskie (1914)
- Fauna dyluwialna Polski (1937)[5]
- Zarys dziejów zoologii w Polsce (1948)[6]
- Anatomia porównawcza kręgowców (1964)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 265 .
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2020-06-20] .
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 351 „za zasługi na polu nauki”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.
- ↑ Henryk Hoyer , Fauna dyluwialna Polski [online], polona.pl [dostęp 2019-03-30] .
- ↑ Henryk Hoyer , Zarys dziejów zoologii w Polsce [online], polona.pl [dostęp 2019-03-30] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Biogramy uczonych polskich, Część II: Nauki biologiczne (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1985.
- Stanisław Feliksiak, Hoyer Henryk Ferdynand. [w:] Słownik biologów polskich. Stanisław Feliksiak (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 211–212. ISBN 83-01-00656-0.