Hetman polny litewski – jedna z najwyższych funkcji w wojsku w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Wkrótce po ustanowieniu instytucji hetmana, została ona podzielona na dwie funkcje o oddzielnych kompetencjach[1]. Od 1579 tytuł hetmana stał się dożywotnim[2].
Hetman wielki w czasie pokoju pozostający przy dworze zajmując się ogólną administracją i strzegąc interesów wojska.
Hetman polny zwykle przebywał w polu z małymi oddziałami operacyjnymi, strzegąc granic, w szczególności na wschodzie, gdzie były najbardziej zagrożone, jednocześnie prowadząc doraźne walki. Hetmani polni odpowiadali za wywiad, rozpoznanie i prowadzenie doraźnych walk (np. z Kozakami lub Tatarami). W trakcie bitwy pod zwierzchnictwem hetmana wielkiego dowodzili mniej prestiżowym lewym skrzydłem, a w razie jego braku przejmowali dowództwo[3].
Hetman polny litewski podlegał hetmanowi wielkiemu litewskiemu. Stanowiska obu hetmanów (polnego i wielkiego) istniały niezależnie dla Korony i Litwy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maciej Franz, Wojskowość Kozaczyzny Zaporoskiej w XVI–XVII wieku, Toruń 2004, s. 29–30.
- ↑ Polskie tradycje wojskowe. s. 187.
- ↑ Zdzisław Żygulski, Hetmani Rzeczypospolitej, Kraków 1994, s. 16–20.
- ↑ Z nominacji Stanisława Leszczyńskiego.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Źródła
Opracowania
- Zdzisław Żygulski, Hetmani Rzeczypospolitej, Kraków 1994
- Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani koronni. red. Mirosław Nagielski, Warszawa 2005
- Maciej Franz, Wojskowość Kozaczyzny Zaporoskiej w XVI–XVII wieku, Toruń 2004
- Polskie tradycje wojskowe. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07675-8.