| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2008) |
329 |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
89-632[2] |
| Tablice rejestracyjne |
GCH |
| SIMC |
0081582 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chojnickiego  | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Chojnice  | |
 53°44′45″N 17°38′09″E/53,745833 17,635833[1]
| |
Kłodawa (niem. Gr. Kladau vel Klodau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Chojnice. W skład sołectwa Kłodawa wchodzi również miejscowość Kłodawka.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bydgoskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 4 maja 1357 r.[3] W 1570 r. właścicielem wsi był Jerzy Lewald h. Rogala z Niemiec[4] (prawdopodobnie z przydomkiem „Powalski” – „Lewald-Powalski h. Rogala). W 1653 r. wieś w połowie należała do majątku w Jeziorach, zaś w połowie do Powałk. W tym też roku Kłodawę zamieszkiwało 8 gospodarzy (po czterech należących do majątków w Powałkach i Jeziorkach). W 1653 r. wizytator parafii w Nowej Cerkwi wspomina, że niegdyś Kłodawę zamieszkiwało 18 gospodarzy. 10 pozostałych, wolnych, gospodarstw zostało rozdzielonych pomiędzy 8 gospodarzy. Od tych ziem gospodarze nie płacili podatku w związku z czym proboszcz z Nowej Cerkwi wraz z dziedzinami z Powałk i Jeziorek dochodzili swych praw sądownie. Spór ten trwał jeszcze w 1695 r.[5] W 1662 roku dobra we wsi miał Melchior Kalkstein Stoliński poseł na sejm elekcyjny 1648[6] W 1682 r. wieś w połowie należała do Michała Kleista z Jeziorek (w innym miejscu prawdopodobnie błędny zapis „z Krajanek”)[7], zaś w drugiej połowie do Samuela Lewald – Powalskiego, sędziego ziemskiego człuchowskiego z Powałk[8]. Do I. poł. XVIII w. Kłodawa w części należała do rodziny Kleistów[9], zaś do 1749 r. w części do rodziny Powalskich[10]. 5 marca 1774 r. Kłodawę na powrót zamieszkiwało 18 gospodarzy. Byli nimi: Schultz Michał Pupel, Michał Jaszinski, Michał Nitzner, Wawrzyniec Pestka, Jan Kaleta, Jakub Dulek, Franciszek Kaletta, Stanisław Rostowski, Mateusz Nigmann, Stanisław Nitzner, Grzegorz (Jerzy – oryg. Georg) Domach; Franciszek Nigmann, Mateusz Kolatka, Jan Pestka, Ludwik Knitter, Mateusz Pestka i Krzysztof (Krystian – oryg. Christ) Wiese oraz Hirt Reosel (ten ostatni został wymieniony tylko w jednym z dwóch spisów i to bez numeru porządkowego)[11].
W 1883 r. w Kłodawie znajdowało się 50 budynków gospodarczych oraz 20 mieszkalnych, zamieszkiwanych przez 122 katolików i 18 ewangelików. Wtedy też istniała tam szkoła, powstała w 1829 roku. Pierwszym nauczycielem był Gottlieb Schlumm, którego potomkowie mieszkają jeszcze w Kłodawie. Parafialnie wieś należała do Nowej Cerkwi (co najmniej od 1653 r.), zaś najbliższa poczta znajdowała się w Chojnicach[12]. W 1928 r. Kłodawę zamieszkiwały 252 osoby[13]. W szkole w tym roku pracowało 2 nauczycieli. Istniały trzy klasy. Uczęszczało do niej 107 uczniów, z czego 88 to katolickie dzieci ze wsi Zbieniny i Powałki[14].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54492
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 488 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ B.A. Dullek, Powstanie wsi, kościoła i parafii w Nowej Cerkwi k. Chojnic, [w:] Badania naukowe w świetle turbulentnego otoczenia. Gospodarka – Świat – Człowiek, Katowice 2017, s. 61; P. Panske, Handfesten der Komturei Schlochau, Danzing 1921, s. 76–78.
- ↑ P. Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej, t. 3, Gdańsk 2009, s. 52, 69..
- ↑ B.A. Dullek, Parafia w Nowej Cerkwi k. Chojnic w świetle akt wizytacyjnych z 1653, 1695 i 1744 r. [w:] Badania naukowe w świetle turbulentnego otoczenia. Gospodarka – Świat – Człowiek, Katowice 2017, s. 67–68.
- ↑ Andrzej Groth, Rejestr pogłównego generalnego z 1662 dla powiatów mirachowskiego, tucholskiego,człuchowskiego, 2013.
- ↑ S. Kętrzyński: Taryfy podatkowe ziem pruskich z r. 1682, red. S. Kętrzyński, w: Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes 5 (1901), s. 146..
- ↑ S. Kętrzyński: Taryfy podatkowe ziem pruskich z r. 1682, red. S. Kętrzyński, w: Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes 5 (1901), s. 149..
- ↑ P. Pragert, Herbarz szlachty kaszubskiej, t. 4, Gdańsk 2015, s. 119.
- ↑ P. Pragert, Herbarz szlachty kaszubskiej, t. 3, Gdańsk 2009, s. 136.
- ↑ Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, Der Kontributionskataster der Friderizianischen Landesaufnahme Westpreußens und des Netzedistrikts aus dem Jahre 1772/73 [sygnatura: II. HA, Abt. 9, Tit. XCIII Nr. 29 BD. 1.]
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, red. F. Sulimierski,t. 4, Warszawa, s. 182.
- ↑ Diecezja chełmińska. Zarys historyczno-statystyczny, Pelplin 1928, s. 207.
- ↑ Diecezja chełmińska. Zarys historyczno-statystyczny, Pelplin 1928, s. 197, 206.
| Wsie |
|
|---|---|
| Kolonie | |
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Części wsi |
|
| Kolonia wsi | |
| Pozostałe miejscowości |
