Kościół św. Marcina w Kassel

Kościół św. Marcina
Martinskirche
	kościół parafialny
	; Widok z południowego zachodu
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Hesja
Miejscowość	Kassel
Adres	Martinsplatz 5A, 34117 Kassel
Wyznanie	protestanckie
Kościół	Krajowy Kurhessen-Waldeck
Imię	św. Marcina z Tarsu
Historia
Data rozpoczęcia budowy	przed 1364
Data poświęcenia	23 maja 1367
Data zniszczenia; • przez	22 października 1943; 1954–1960
Dane świątyni
Styl	gotycki
Wieża kościelna; • liczba wież	; 2
Liczba naw	3
Organy; • liczba głosów; • liczba manuałów	; 77; 4
Dzwonnica; • nazwa dzwonu	zwarty; Osanna
	Położenie na mapie Hesji Kościół św. Marcina
	Położenie na mapie Niemiec Kościół św. Marcina
	51°19′02″N 9°30′05″E/51,317222 9,501389
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Marcina (niem. Martinskirche) – gotycka świątynia luterańska znajdująca się w niemieckim mieście Kassel. Zniszczona podczas II wojny światowej, odbudowana w zmodernizowanej formie w latach 1954–1960. Najważniejszy kościół Ewangelickiego Kościoła Krajowego Kurhessen-Waldeck.

Historia

Budowę świątyni rozpoczęto przed rokiem 1364^[1], konsekracja miała miejsce 23 maja 1367. W 1429 landgraf Ludwik I przekazał świątyni drzazgę z Krzyża Pańskiego oraz złotą różę ofiarowaną przez papieża Marcina V. Podczas nabożeństwa w 1440 roku zawaliło się sklepienie nawy, odbudowę ukończono w roku 1492^[2].

W 1524 kościół przeszedł w ręce luteran po konwersji landgrafa Filipa Wielkodusznego. Od początku XVI wieku do końca XVIII wieku był miejscem pochówku władców Hesji^[1]. W 1565 ukończono budowę południowej wieży^[2]. W 1732 roku do kościoła przybył Johann Sebastian Bach w celu dokonania przeglądu organów^[1].

W 1889 rozpoczęto neogotycką renowację fasady, przebudowano wieżę południową oraz wzniesiono nową wieżę północną. Prace budowlane ukończono w 1892 roku, a wieże osiągnęły wysokość 73 metrów^[2].

Kościół został znacznie zniszczony 22 października 1943 roku^[3], podczas II wojny światowej. Po wojnie prezbiterium przykryto awaryjnym dachem. W latach 1954–1958 odbudowano korpus nawowy i prezbiterium, a w latach 1959–1960 wzniesiono wieże^[4]. W 2016 zakończono renowację budynku^[1].

Architektura i wyposażenie

Świątynia gotycka, trójnawowa, o układzie halowym. Dwie współczesne wieże są zwieńczone miedzianymi hełmami. Charakterystyczną cechą jest betonowo-szklane lektorium, wykonane po II wojnie światowej, oddzielające nawę od prezbiterium^[1].

W północnej nawie znajduje się monumentalne, renesansowe epitafium landgrafa Filipa i jego żony Krystyny saskiej z lat 1567−1572^[2], przed wojną stojące w prezbiterium^[1], w obecnej lokalizacji ustawiono go w latach 50. XX wieku. Jego autorami są nadworni rzeźbiarze Elias Godefroy i Adam Liquir Beaumont, ma wysokość sześciu metrów^[2]. Mozaikowy ołtarz w prezbiterium wykonała Christiane Wollenhaupt-Brenner, wzorowany jest na sztuce bizantyńskiej. Znajdują się tam również dwa osobiste epitafia wspomnianej pary. Witraże wykonał Hans Gottfried von Stockhausen(inne języki)^[5]. W krypcie zachował się m.in. sarkofag landgrafa Karola I^[3].

Siedem dzwonów na wieżach kościoła odlano w 1961 roku, największy z nich jest repliką 5-tonowego dzwonu Osanna, przelanego w 1818 z dzwonu z XIV wieku. Stary, zniszczony dzwon ustawiono na posadzce kościoła^[6], umieszczone na nim inskrypcje pochodzą z Pieśni o dzwonie Friedricha Schillera^[7]. Organy powstały w latach 2014–2017 w zakładzie Rieger Orgelbau, składają się z 4 manuałów i 77 głosów^[8]^[9]. Najdłuższa piszczałka ma długość 11 m, a najkrótsza – ok. 8 mm^[9]. Poprzednie, 34-głosowe organy z warsztatu Werner Bosch Orgelbau(inne języki), zainstalowano w 2015 roku w rzymskokatolickim kościele św. Elżbiety(inne języki)^[10]. Znacznie mniejsze, 10-głosowe organy w prezbiterium wykonało przedsiębiorstwo Emil Hammer Orgelbau(inne języki) z Hanoweru, ich inauguracja miała miejsce w 1957 roku^[11].