Zobacz też: Koty w innych znaczeniach tego słowa.

Koty

wieś
Fragment zabudowy w centrum wsi
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	tarnogórski
Gmina	Tworóg
Liczba ludności (31.12.2014)	843[2]
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	42-690[3]
Tablice rejestracyjne	STA
SIMC	0223303
Położenie na mapie gminy Tworóg Koty
Położenie na mapie Polski Koty
Położenie na mapie województwa śląskiego Koty
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego Koty
50°33′08″N 18°42′11″E/50,552222 18,703056[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Koty (wcześniej: Kot, niem. Koten, Kotten, Kottenlust^[4][5][6]) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Tworóg.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.

Koty, otoczone wokół lasem sosnowym, położone są w pobliżu drogi krajowej nr 11, przy drodze powiatowej z Tworoga do Krupskiego Młyna. Przez miejscowość przepływa rzeka Stoła, do której wpływają tutaj Bielawa, Blaszynówka oraz Dębnica.

Nazwa miejscowości wywodzi się od nazwiska kuźnika Kota, który miał tu przy rzece Stole prowadzić swój zakład kuźniczy. Walenty Roździeński w swoim poemacie Officina ferraria z początku XVII w. pisze „Kotowska kuźnica” oraz „u Kota"^[7].

Pierwotna polska nazwa miejscowości brzmiała Kot, z czasem przekształciła się gwarowo w Koty. W czasach pruskich miejscowość nazywała się Koten / Kotten, a od przełomu lat 80. i 90. XIX w. Kottenlust, po przyłączeniu sąsiedniej wsi Wesoła (niem. Wessola)^[5].

Polska nazwa Kot^[6] została zmieniona urzędowo na Koty z dniem 12 stycznia 1993 roku^[8].

Koty wyrosły jako osada przy kuźnicy żelaza funkcjonującej tutaj już w 1530 r^[11]. Stanowiły część dóbr tworoskich od czasu utworzenia tychże w 1660 r. i pozostawały prywatną własnością panów Tworoga do 1945 r. Miejscowy zakład hutniczy w różnej formie funkcjonował tutaj do połowy XIX w.

Na początku Koty leżały w granicach księstwa opolsko-raciborskiego, będącego częścią Monarchii Habsburgów. Od 1742 r. przynależały do Królestwa Prus, a od 1918 r. do Rzeszy Niemieckiej. Mimo że podczas plebiscytu górnośląskiego zdecydowana większość mieszkańców wsi głosowała za przyłączeniem do Polski, Koty znalazły się w granicach ówczesnego państwa polskiego dopiero po II wojnie światowej.

 Osobny artykuł: Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła w Kotach.

Parafię Koty z kaplicami filialnymi w Tworogu i Potępie ustanowiono w 1687 r. staraniem hrabiego Jana Franciszka Verdugo, owcześnego właściciela dóbr tworoskich^[11]. Istniejący wtedy drewniany kościół był do tamtej pory filią parafii wielowiejskiej. Stojący tu obecnie i wpisany do rejestru zabytków murowany kościół wzniesiono w stylu barokowym w latach 1714–1715, a jego fundatorami byli Jan Leopold oraz Zygfryd Verdugo, synowie hrabiego Jana Franciszka. Krótko potem to Koty stały się filią parafii w Tworogu, by ponownie stać się samodzielną parafią w XX w.