| wieś | |
 Wielowieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
264 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2008) |
1811 |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
44-187[2] |
| Tablice rejestracyjne |
SGL |
| SIMC |
0223585 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gliwickiego  | |
Położenie na mapie gminy Wielowieś  | |
 50°30′29″N 18°36′50″E/50,508056 18,613889[1]
| |
Wielowieś (niem. Langendorf[3]) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Wielowieś[4][5]. Siedziba gminy Wielowieś. Historycznie leży na Górnym Śląsku.
W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa katowickiego.
We wsi mieści się farma wiatrowa o mocy 66 MW[6].
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0223591 | Jerzmanów | część wsi |
| 0223600 | Kotków | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod obecnie używaną, polską nazwą Wielowieś oraz niemiecką Langendorf[7]. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje miejscowość we fragmencie „Langendorf (polnisch Wielowies)”[8]. Nazwę Wielowieś oficjalnie wprowadzono w 1946[9].
Polską nazwę Wielawieś w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa, pisząc: „Wielawieś (Langendorf), 1020 mieszk., ma dosyć znaczne jarmaki. Synagoga, czyli bożnica żydowska”[10].
Przy ulicy Głównej 45 mieści się budynek z lat 1905–1912, w którym niegdyś znajdował się sklep mięsny. Jego jednoprzestrzenne wnętrze o rzucie prostokąta wyłożono dekoracyjną ceramiką z motywami geometrycznymi, w tym wolego oczka[11].
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Przedszkola:
- Publiczne Przedszkole w Wielowsi (w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wielowsi)
Szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Wielowsi (w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wielowsi)
Sport
[edytuj | edytuj kod]We Wielowsi działa Ludowy Klub Sportowy Tęcza Wielowieś.
Klub:
- Pełna nazwa: Ludowy Klub Sportowy Tęcza Wielowieś
- Liga: klasa okręgowa – grupa katowicka IV (szósty poziom rozgrywek)
- Rok założenia: 1947
- Barwy: niebiesko-biało-żółte
- Adres: ul. Główna 2a
Boisko sportowe:
- Pojemność – 850 miejsc (150 siedzących)
- Oświetlenie – 200 lx
- Wymiary – 104 × 68 m
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Przez wieś przebiega szlak turystyczny:
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
-
-
-
Dwór z 1748 r. -
Dwór z 1748 r. -
Farma wiatrowa w Wielowsi -
-
-
-
Farma wiatrowa w Wielowsi -
Panorama wsi w kierunku Pyskowic
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi
- Stara Synagoga w Wielowsi
- Synagoga w Wielowsi
- Cmentarz żydowski w Wielowsi
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146627
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1449 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Gleiwitz [online], www.verwaltungsgeschichte.de [dostęp 2018-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-08].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ SmogLab, Wielowieś zdążyła przed 10H. Ale część mieszkańców chciała walczyć z wiatrakami [online], SmogLab, 14 października 2022 [dostęp 2022-10-16] (pol.).
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 846.
- ↑ Triest 1865 ↓, s. 523.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, str. 31.
- ↑ Ewa Pokorska, Piękno użyteczne, Katowice: Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach, 2011, s. 101, ISBN 978-83-85871-60-6.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
- Felix Triest, Topographisches Handbuch von Oberschlesien., Breslau: Wilh. Gottl. Korn, 1864–1865, OCLC 315739117 (niem.), Erste Hälfte, Zweite Hälfte.
