| ||
| Data urodzenia | ||
|---|---|---|
| Data śmierci | ||
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Nominacja biskupia |
1 czerwca 1767 | |
| Sakra biskupia |
29 września 1767 | |
| Odznaczenia | ||
 
| ||
| Data konsekracji |
29 września 1767 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Konsekrator | |||||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Krzysztof Hilary Szembek herbu Szembek (ur. 1722 w Biały[a], zm. 9 września 1797 roku w Krakowie[1]) – biskup płocki w latach (1785 – 1797), wychowanek jezuitów, kanonik gnieźnieński, był trzykrotnie deputatem na Trybunał Główny Koronny, w latach (1783—1784) pełnił zastępczo funkcje nuncjusza w Polsce, prepozyt płockiej kapituły katedralnej w latach 1766–1784[2].
Był konsyliarzem konfederacji generalnej koronnej w konfederacji targowickiej[3], mianowany i ordynowany biskupem tytularnym Verinopolis w 1767 roku[4].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Około 1740 wstąpił do seminarium św. Krzyża w Warszawie, prowadzonego przez Misjonarzy. Po ukończeniu nauki wyjechał do Rzymu, gdzie między innymi studiował w akademii szlachetnej młodzi duchownej (Academia Nobilium Ecclesiasticorum). Po powrocie do kraju odprawił 25 marca 1748 w Łowiczu mszę primicyjną, po czym został kanonikiem gnieźnieńskim[5].
Po raz pierwszy został deputatem na Trybunał Koronny w Piotrkowie w 1749 jako delegat kapituły krakowskiej, jednak trybunał się nie odbył, nawet nie wybrano marszałka. Ponownie został wybrany, również z kapituły krakowskiej w 1754. W tym czasie August III Sas uczynił go kanclerzem swoim młodszych synów Alberta i Klemensa. W listopadzie 1759 król powierzył mu archidiakonię Kolegiaty św. Jana w Warszawie. Po podziale w 1764 trybunału został deputatem na Trybunał Koronny Wielkopolski z kapituły gnieźnieńskiej a w latach 1765 – 1766 był prezydentem – przewodniczącym deputatów kościelnych.
Papież Klemens XIII 29 września 1767 zatwierdził decyzję króla Stanisława II Augusta i w marcu 1768 biskup kijowski Józef Andrzej Załuski wyświęcił Szembeka na biskupa uranopolitańskiego. W 1770 został odznaczony przez króla Orderem św. Stanisława. Był uczestnikiem obiadów czwartkowych a król zlecił malarzowi Marteau namalowanie jego portretu i polecił zawiesić go w sali poprzedzającej pokój marmurowy na zamku[5].
W 1782 król wydał przywilej dla Kompanii Olkuskiej na prowadzenie wydobycia rud miedzi w rejonie Olkusza, pod Buskiem i w Krzestanowicach i powołał 10 kwietnia Komisję Górniczą, na której prezesa wyznaczył Szembeka.
Król 11 czerwca 1783 odznaczył go Orderem Orła Białego a od 14 czerwca 1783 do 2 grudnia tegoż roku pełnił obowiązki nuncjusza apostolskiego w Polsce z tytułem Delegat Apostolski.
14 marca 1785 został biskupem płockim. Ingres do katedry miał miejsce 8 kwietnia. We wrześniu 1786 zasiadł po raz pierwszy w gronie senatorów na sejm w Warszawie i został wybrany prezesem deputacji do komisji skarbowej litewskiej. W tym także roku, 25 października, został konsyliarzem do Rady Nieustającej i zasiadał przez dwa lata w departamencie skarbowym[5]. Konsyliarz Departamentu Skarbowego Rady Nieustającej w 1788 roku[6].
Karierę swoją zawdzięczał protekcji swojego krewnego prymasa Krzysztofa Antoniego Szembeka. Brał czynny udział w pracach Rady Nieustającej i Sejmu Czteroletniego, oraz w przygotowaniu kodeksu Andrzeja Zamoyskiego. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[7].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ w dobrach rodzinnych zwanych Czarnkowszczyzną, w owym czasie, w powiecie wałeckim.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Krzysztof R. Prokop, Wiadomości do biografii biskupów oraz opatów i ksień z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729-1795), w: Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, t. 86, 2006, s. 321.
- ↑ Antoni Julian Nowowiejski, Płock : monografia historyczna / napisana podczas wojny wszechświatowej i wydrukowana w roku 1930, Płock [1931], s. 355.
- ↑ Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 - styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.
- ↑ Bishop Krysztof Hilary Szembek [Catholic-Hierarchy] [online], www.catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-02-27] (ang.).
- ↑ a b c Julian Bartoszewicz: Znakomici mężowie Polscy w XVIII w., t. III. Petersburg: B.M. Wolffa, 1856, s. 129 – 159.
- ↑ Kalendarzyk Polityczny Na Rok Przestępny 1788, Warszawa 1788, [b.n.s]
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 308.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Hilary Szembek [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-08-26] (ang.).
- Mowy Krzysztofa Hilarego Szembeka w bibliotece Polona
