| Biskup | ||
| ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1764 | |
| Data i miejsce śmierci |
8 lutego 1836 | |
| Biskup płocki | ||
| Okres sprawowania |
1818–1836 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Sakra biskupia |
7 czerwca 1818 | |
| Odznaczenia | ||
 
| ||
| Data konsekracji |
7 czerwca 1818 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Adam Michał Prażmowski herbu Belina (ur. 1764 w Kośminie[1], zm. 8 lutego 1836 w Warszawie) – biskup płocki od 1818, wikariusz kapitulny diecezji warszawskiej w latach 1804–1807, prepozyt płockiej kapituły katedralnej w latach 1809–1817[2], naukowiec, członek Izby Edukacyjnej Księstwa Warszawskiego w 1808 roku[3], prezydujący w sekcji duchowieństwa rzymskokatolickiego w Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 1830 roku[4].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Franciszka Prażmowskiego h. Belina (1734–1813), kasztelana zakroczymskiego oraz Anny Boskiej z Bożego i Woli Boskiej h. Jasieńczyk – podkomorzanki czerskiej. Kształcił się w Seminarium Św. Krzyża w Warszawie. W 1788 wyjechał do Rzymu, tam zrobił doktorat z teologii i filozofii oraz przyjął święcenia kapłańskie.
W 1799 został wikariuszem generalnym w diecezji warszawskiej[5], a w okresie od 15 listopada 1804 do 10 grudnia 1807 był wikariuszem kapitulnym[6].
Po powrocie do Polski brał czynny udział w życiu intelektualnym Warszawy. Działał w Towarzystwie Przyjaciół Nauk w Warszawie, był członkiem Izby Edukacyjnej i Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Pełnił funkcję proboszcza katedry warszawskiej. W 1812 roku przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego[7].
W 1816 r. został mianowany koadiutorem biskupa płockiego Tomasza Ostaszewskiego, a po jego śmierci mianowany biskupem płockim – 17 marca 1818 roku. Sakrę biskupią przyjął 7 czerwca 1818 roku z rąk Prymasa Polski Franciszka Skarbek-Malczewskiego. 31 lipca 1818 mianowany senatorem Królestwa Kongresowego[8].
W 1818 roku dokonał reorganizacji diecezji płockiej. Teren jej podzielił na 17 dekanatów i 245 parafii. Na skutek tej reformy przestało istnieć wiele prężnie działających jednostek kościelnych. Jednakże kilka lat później dokonano ponownej reorganizacji.
Wymusił na umierającym prymasie Franciszku Malczewskim większą liczbę skasowanych klasztorów niż przewidywała bulla papieska, co spowodowało kontrakcję papieża[9].
W 1828 roku był członkiem Sądu Sejmowego, mającego osądzić osoby oskarżone o zdradę stanu[10].
Zaangażowany w życie publiczne Królestwa Polskiego, mimo pełnienia funkcji biskupa płockiego, na stałe rezydował w Warszawie, a do Płocka tylko dojeżdżał. Był współzałożycielem Towarzystwa Naukowego Płockiego i jego pierwszym prezesem. Był członkiem rzeczywistym Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk[11]. Jako senator podpisał 25 stycznia 1831 roku akt detronizacji Mikołaja I Romanowa[12].
Odznaczony Orderem Świętego Stanisława I klasy w 1825 roku.[13]. W 1826 odznaczony Orderem Orła Białego[14]. Zmarł w Warszawie, w 1836 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ na podstawie wstępu do książki „Z archiwaliów diecezjalnych płockich XIX w. Dekanat mławski” – ks. prof. Michał Marian Grzybowski, Płock 2001.
- ↑ Antoni Julian Nowowiejski, Płock : monografia historyczna / napisana podczas wojny wszechświatowej i wydrukowana w roku 1930, Płock [1931], s. 355.
- ↑ Kalendarzyk Polityczny, Chronologiczny i Historyczny na Rok Panski 1808. Z niektoremi dodatkami i Magistraturami kraiowemi, Warszawa, s. 84.
- ↑ Obraz polityczny i statystyczny Królestwa Polskiego iaki był w roku 1830 przed dniem 29 listopada, Warszawa 1830, s. 26.
- ↑ Michał Czajka, Marcin Kamler, Witold Sienkiewicz, Leksykon Historii Polski, Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna, 1995, s. 594, ISBN 83-214-1042-1, OCLC 69545827.
- ↑ Grzegorz Kalwarczyk, Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie, Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2015, s. 31, ISBN 978-83-7821-118-1, OCLC 948875463.
- ↑ Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 1, s. 4.
- ↑ Andrzej Biernat, Ireneusz Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 478.
- ↑ Martyna Deszczyńska, Biskup Wojciech Skarszewski a dymisja Stanisława Kostki Potockiego, s: Kwartalnik Historyczny, rocznik CVI nr 1, Warszawa 1999, s. 53.
- ↑ Tadeusz Bieczyński, Sąd sejmowy 1827–1829 na przestępców stanu. Urzędowe akta, Poznań 1873, s. IX, 50.
- ↑ Aleksander Kraushar, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800–1832 : monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych. Ks. 4, Czasy polistopadowe : epilog : 1831–1836, 1906, s. 496.
- ↑ Dayarusz Sejmu z R. 1830-1831, wydał Michał Rostworowski, T. I, Kraków 1907, s. 244.
- ↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 99.
- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 287.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Adam Michał Prażmowski [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-08-10] (ang.).
- Adam Michał Prażmowski w serwisie Polona.pl
