wieś | |
Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
–2,20 m n.p.m. |
Liczba ludności (2022) |
597[2] |
Strefa numeracyjna |
55 |
Kod pocztowy |
82-100[3] |
Tablice rejestracyjne |
GND |
SIMC |
0153235 |
Położenie na mapie gminy Nowy Dwór Gdański | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego | |
54°14′08″N 19°14′05″E/54,235556 19,234722[1] |
Marzęcino (niem. Jungfer[4]) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański, zlokalizowana nad Kanałem Panieńskim. Siedziba sołectwa Marzęcino, w skład którego wchodzą również miejscowości Osłonka i Swaryszewo.
W 2013 r. w lokalnych mediach pojawiły się informacje, że w Marzęcinie znajduje się punkt usytuowany 2,07 m p.p.m.[5], czyli niżej niż uznawany dotąd oficjalnie za najniżej położony w Polsce punkt (1,80 m p.p.m.) w Raczkach Elbląskich. Wyniki przeprowadzonych pomiarów zostały potwierdzone przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii[6], a opublikowany w lipcu 2022 r. „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022”[7] wskazuje, że największa depresja znajduje się właśnie w Marzęcinie, a jej wysokość wynosi 2,20 m p.p.m.[8]. W lipcu 2023 r. w tym miejscu posadowiony został punkt osnowy geodezyjnej i postawiona wieża triangulacyjna[9].
Zabytki i atrakcje turystyczne
[edytuj | edytuj kod]Marzęcino to dawna osada rybacka, a obecnie wieś o charakterze rolniczym. Posiada ona jeden z ciekawszych układów urbanistycznych na Żuławach Wiślanych w postaci potrójnej, jednostronnie zabudowanej ulicówki (droga, woda, droga). Fronty domów zwrócone są w kierunku kanału. Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[10] na listę zabytków wpisany jest kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z I poł. XIX w. (nr rej.: A-796 z 21.12.1973), który jest budynkiem o konstrukcji ryglowej (tzw. mur pruski). W miejscowości zachowała się zabudowa przedwojenna (drewniane budynki z charakterystycznymi dla Żuław zdobieniami wykończeniowymi). Na obrzeżach wsi znajdują się ruiny śluzy z 1884 r. wraz z wrotami przeciwpowodziowymi, które chroniły Kanał Panieński przed naporem wody z Zalewu Wiślanego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś okręgu rybackiego Elbląga w XVII i XVIII wieku[11]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Marzęcino. W latach 1973–1976 była siedzibą gminy Marzęcino. W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa elbląskiego, a wcześniej – w latach 1945–1975 – do województwa gdańskiego. W okresie międzywojennym Marzęcino nazywało się Jungfer, było wsią gminną i wchodziło w skład Wolnego Miasta Gdańska. Po 1945 r. nazwa została zmieniona na Panna, a obecna nazwa obowiązuje od 1948 r.
Gmina Marzęcino
[edytuj | edytuj kod]Marzęcino było gminą do reformy administracyjnej w 1975 r., gdy zostało przyłączone do gminy Nowy Dwór Gdański. W skład gminy wchodziły następujące miejscowości: Chełmek, Gozdawa, Kępiny Małe, Kępki, Nowinki, Orliniec, Osłonka, Piotrowo, Powalina, Solnica, Starocin, Stobiec, Stobna, Wężowiec, Żelichowo.
Przyroda
[edytuj | edytuj kod]Okolice wsi poprzecinane są wieloma kanałami, wałami, rowami, przy których rosną wierzby (drzewo charakterystyczne dla Żuław). Przez Marzęcino wiedzie szlak rowerowy R-64 (Kamienica Elbląska – Rubno – Nowakowo – Kępiny Wielkie – Kępiny Małe – Marzęcino – Tujsk – Sztutowo – Stutthof – Stegna – Nowy Dwór Gdański – Marzęcino – Kępiny – Nowakowo – Kamienica Elbląska).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 78242
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 777 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Elbląska depresja jeszcze większa, Radio Gdańsk, 19.03.2013 r.
- ↑ Tomasz Chudzyński „Żuławska depresja powinna być atrakcją turystyczną”, Dziennik Bałtycki z 3 listopada 2014
- ↑ Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022. stat.gov.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
- ↑ Nowy najniższy punkt Polski oficjalnie potwierdzony. geoforum.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
- ↑ W najniższym punkcie Polski stanęła wieża triangulacyjna. geoforum.pl. [dostęp 2023-07-27]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 69 [dostęp 2020-12-31] .
- ↑ Andrzej Piątkowski, Posiadłości ziemskie miasta Elbląga w XVII-XVIII wieku, 1972, s. 144.