Zobacz multimedia związane z tematem: Mosty i wiadukty w Toruniu

Mosty i wiadukty w Toruniu – obiekty inżynierskie na terenie Torunia.

Główne mosty w Toruniu to przeprawy przez Wisłę. Ponadto istnieją mosty przez Drwęcę i inne rzeki, wiadukty drogowe i kolejowe oraz przejścia dla pieszych.

 Osobny artykuł: Most drewniany z 1500 roku w Toruniu.

Toruń jako ważny cel szlaków kupieckich, leżący na bursztynowym szlaku, od początku istnienia pełnił ważny cel w przeprawach przez Wisłę. W średniowieczu wykorzystywano fakt jej szerokiego rozlania się w okolicy i wykorzystywano bród do przepraw. Jednak coraz częściej padały propozycje wybudowania stałego mostu na Wiśle.

W 1500 otwarto pierwszy znany z historii most drewniany, wychodzący na ulicę Mostową. Mimo niszczenia go przez krę co kilkanaście-kilkadziesiąt lat stale go odbudowywano. Był najdłuższym mostem drewnianym w Polsce i jednym z najdłuższych w Europie. Z racji zbudowania w 1873 roku mostu stalowego przez Wisłę w Toruniu, po zniszczeniach w 1877 roku, kiedy to spłonął, nie został odbudowany, a jego resztki rozebrano po kolejnych szkodach spowodowanych przez krę w 1879 roku.

Przez Toruń przepływa Wisła na długości 21 kilometrów, od 725 do 746 kilometra jej długości. Aktualnie w Toruniu znajdują się cztery mosty przez Wisłę: dwa w centrum (drogowy i kolejowy), most drogowy we wschodniej części miasta oraz drogowy (autostradowy) zlokalizowany na peryferiach.

 Osobny artykuł: Most kolejowy im. Ernesta Malinowskiego w Toruniu.

W 1873 roku otwarto pierwszy, kolejowo-drogowy most przez Wisłę – Most kolejowy im. Ernesta Malinowskiego o charakterze łukowym. Wiązało się to z budową linii kolejowej z Poznania do Olsztyna i Wystrucia. Początkowo posiadał po jednym pasie drogowym i kolejowym, konieczne więc były „mijanki” przed wjazdem. W 1934 roku zamknięto most kolejowy dla ruchu kołowego (z racji wybudowania mostu drogowego w centrum) i położono drugi tor kolejowy. Most został wysadzony w powietrze w 1939 roku przez wycofujące się wojska polskie, następnie ponownie w 1945 roku przez wycofujące się wojska niemieckie, a w 1948 roku odbudowany. W latach 80. XX wieku zamieniono pierwsze i ostatnie przęsło mostu na konstrukcje nowoczesne, płaskie. Most jest użytkowany do dziś.

 Osobny artykuł: Most drogowy im. Józefa Piłsudskiego w Toruniu.

W 1934 roku otwarto drugi most przez Wisłę, pierwszy drogowy – Most drogowy im. Józefa Piłsudskiego o charakterze łukowym. Pochodził on z rozebranego w 1928 roku mostu kolejowego w Opaleniu koło Kwidzyna, niepotrzebnego z powodu zmiany granic po 1918 roku i prowadzącego na skraj przyczółka, odciętego granicą od reszty kraju. Po moście 11 listopada 1934 roku uruchomiono pierwszą linię tramwajową na Podgórz, zamkniętą z racji ogromnego przeciążenia ruchu w 1984 roku. Most został wysadzony w 1939 roku przez wycofujące się wojska polskie, następnie ponownie w 1945 roku przez wycofujące się wojska niemieckie, a w 1950 roku odbudowany. W filmie Zamach odgrywa on rolę warszawskiego mostu Kierbedzia – już nieistniejącego^[1][2]. Most jest użytkowany do dziś i skupia na sobie ruch dróg krajowych: nr 15 z kierunku Inowrocławia, Poznania, Krotoszyna, Wrocławia i Olsztyna.

Zastępczo dla mostu (awaria, kataklizm) wyznaczona trasa objazdu to droga wojewódzka nr 257 (ulica Przybyszewskiego – Zagrodowa) dla potrzeb ewentualnego mostu pontonowego.

 Osobny artykuł: Most autostradowy im. Armii Krajowej.

W lipcu 1998 roku otwarto trzeci, autostradowy most przez Wisłę – Most autostradowy im. Armii Krajowej, a raczej, jedną z dwu zaprojektowanych nitek tego mostu. Dla drugiej nitki wybudowano wówczas jedynie podpory oraz rozjazdy, i zaniechano dalszej budowy. W latach 2008–2011 wybudowano drugą nitkę. Most łączy toruńską dzielnicę Czerniewice ze Złotorią i Grabowcem, a dalej z Rubinkowem, mimo że nie leży na obszarze miasta.

Zastępczo dla mostu (awaria, kataklizm) wyznaczona trasa objazdu to droga wojewódzka nr 258 (Złotoria-Silno-Karczemka) dla potrzeb ewentualnego mostu pontonowego.

 Osobny artykuł: Most gen. Elżbiety Zawackiej w Toruniu.

W 2004 roku władze miejskie zdecydowały o budowie nowego mostu drogowego w Toruniu. 5 października 2007 roku wojewoda kujawsko-pomorski podpisał decyzję lokalizacyjną dla mostu w ciągu ul. Wschodniej. W roku 2010 rozstrzygnięto przetarg na jego budowę, a prace budowlane rozpoczęto 5 listopada tego samego roku. Most został oddany do użytku 9 grudnia 2013 roku^[3].

Most powstał jako konstrukcja dwuprzęsłowa o długości całkowitej 540 m (jedno przęsło ma długość 270 m). Jezdnia została podwieszona na czterech łukach o wysokości maksymalnej 50 m, opartych na przyczółkach brzegowych oraz sztucznej wyspie centralnej^[4].

Most stał się częścią drogi krajowej nr 91 w kierunku Gdańska i Łodzi, a także fragmentem 15 kilometrowej trasy Wschodniej^[5].

 Osobny artykuł: Stary most Kaszczorek – Złotoria.

W okolicach Torunia znajduje się pięć mostów przez Drwęcę: dwa na granicy ze Złotorią oraz trzy w Lubiczu.

Pierwszy most pomiędzy Kaszczorkiem a Złotorią wybudowano w 1893 roku. Był to most drewniany, który z czasem przebudowano poprzez dodanie stalowych elementów. Posiada jeden pas drogowy (szerokości ok. 4 m) i jeden pas pieszy (szerokości ok. 1,5 m). Most jest użytkowany do dziś, ale już nie jako drogowy – jest mostem pieszym oraz fragmentem rowerowej trasy turystycznej. Stanowi zabytek jako jedyny zachowany XIX-wieczny most tego rodzaju w regionie.

Drugi most w Złotorii wybudowano w latach 70. jako most drogowy. Niestety, na skutek złych technologii okresu PRL-u w latach 90. groził zawaleniem. W 1998 roku został rozebrany i zbudowany od nowa. Czynny do dzisiaj, jest fragmentem dróg:

• droga wojewódzka nr 654 (Toruń-Złotoria-Silno)
• droga wojewódzka nr 657 (Złotoria-Lubicz)

Pierwszy most w Lubiczu istniał od połowy XIX wieku, jako przejście graniczne między zaborcami – carską Rosją i Prusami. Łączył ulicę Pocztową w pruskim Lubiczu Dolnym z ulicą Lipnowską w carskim Lubiczu Górnym. Rozebrany w XX wieku.

Drugi most w Lubiczu istnieje wzdłuż ulicy Mostowej/Warszawskiej. Jest mostem drogowym, betonowym, dwupasmowym z dwoma pasami ruchu pieszego. Leży w ciągu drogi drogi krajowej nr 10 w kier. Bydgoszczy, Szczecina i Warszawy.

Trzeci most w Lubiczu to most kolejowy. Jest mostem stalowym, jednotorowym. Istnieje od czasu wybudowania linii kolejowej do Sierpca około 1920 roku.

W roku 2001 pomiędzy Złotorią a Lubiczem wybudowano most drogowy w ciągu drogi ekspresowej S10. Była to konstrukcja stalowa dwupasmowa. W ramach budowy autostrady A1 w latach 2010–2011 most został rozbudowany o kolejne dwa pasy i stanowi jeden z obiektów inżynieryjnych w ciągu autostrady A1 z Czerniewic do Rusocina.

Poza wyżej opisanymi mostami przez Wisłę i Drwęcę oraz mniejszymi obiektami przez inne rzeki w Toruniu. Znajduje się tu 42 innych dużych wiaduktów drogowych i kolejowych, w tym cztery na dużych węzłach drogowych:

Zdjęcie	Nazwa	Rok otwarcia	Remont	Jezdnia	Chodniki	Przeszkoda	Lokalizacja	Dzielnica
	bezimienny	1898	2008	1	1	linia kolejowa nr 353	plac Pokoju Toruńskiego	Stare Miasto
	Kościuszki	1980	2003–2004 i 2016	2	2	linia kolejowa nr 353	ul. Kościuszki	Mokre
	bezimienny	ok. 1960	2017 – 2018	2	1	linia kolejowa nr 18	ul. Łódzka	Stawki
	bezimienny	2005		1	1	ul. Szczęśliwa	ul. Ligi Polskiej	Kaszczorek
	bezimienny	2011		2	brak	linia kolejowa nr 27	ul. Szosa Lubicka	Na Skarpie
	bezimienny	2013		2	2	linia kolejowa nr 18	Trasa Wschodnia	Rudak

Zdjęcie	Nazwa	Rok otwarcia	Remont	Jezdnia	Chodniki	Przeszkoda	Lokalizacja	Dzielnica
	Krowi Mostek	po 1930[potrzebny przypis]	2017	1	1	linia kolejowa nr 18, 353 i 743	ul. Wiślana	Piaski/Podgórz
	bezimienny	2013[6]		2	brak	droga krajowa nr 15, 80 i 91	Plac Daszyńskiego/Trasa Wschodnia	Rubinkowo

Zdjęcie	Nazwa	Rok otwarcia	Remont	Linia kolejowa	Ilość torowisk	Elektryfikacja	Przeszkoda	Dzielnica
	bezimienny	ok. 1873		353	2	tak	linia kolejowa nr 18	Podgórz
	bezimienny	ok. 1873	2015-2016	353	2	tak	ul. Cierpicka	Podgórz
	bezimienny	ok. 1900		246	1	brak	droga prowadząca do nadleśnictwa Olek	Barbarka
	bezimienny	1861	2013-2014	18, 353, 734	7	tak	Plac Armii Krajowej	Piaski/Podgórz
	bezimienny	1861[potrzebny przypis]		18 i 353[potrzebny przypis]	4[potrzebny przypis]	tak	ul. Kujawska	Piaski/Stawki
	bezimienny	1944	2015-2016	353	2	tak	linia kolejowa nr 736	Katarzynka
	bezimienny	ok. 1973	2015-2016	353	2	tak	ul. Gniewkowska	Glinki

Zdjęcie	Nazwa	Rok otwarcia	Remont	Linia kolejowa	Ilość torowisk	Elektryfikacja	Przeszkoda	Dzielnica
	tzw. Brama Kolejowa	1884[7]		353	1	tak	plac Pokoju Toruńskiego, droga krajowa nr 15 i 80	Stare Miasto

Zdjęcie	Nazwa	Rok otwarcia	Jezdnia	Chodniki	Przeszkoda	Dzielnica
	im. Marka Sudaka	2013 roku[8]	1	brak	Plac Daszyńskiego	Rubinkowo
	bezimienna	2015[9]	1	1	ul. Skłodowskiej-Curie, tory tramwajowe	Rubinkowo

• 14 mostów i wiaduktów nad i pod autostradą A1 od węzła autostradowego „Toruń-Lubicz” do węzła „Toruń-Południe”, nie licząc mostu przez Wisłę, wybudowane w 1996 i 1997, w tym^[10]:
• Węzeł Toruń-Południe (bezkolizyjny) – S10, DK10, DK91
• Węzeł Toruń-Złotoria (bezkolizyjny, tylko techniczny) – S10, DK10, DW654
• Węzeł Toruń-Lubicz (bezkolizyjny) – S10, DK10, DK80
• 9 mostów i wiaduktów nad i pod drogą szybkiego ruchu S10 od węzła autostradowego „Toruń-Zachód” do węzła „Toruń-Południe”, nie licząc mostu przez Wisłę i węzła „Toruń-Południe”, wybudowane w 2006, w tym^[11]:
• Węzeł Toruń-Zachód (bezkolizyjny) – S10, DK10, DK15

• Most stalowy z 1884 roku^[12]
• most na Drwęcy, w ciągu ul. Warszawskiej, wybudowany w 1893 roku^[13]