Nadleśnictwo Płaska

Nadleśnictwo Płaska – jednostka organizacyjna Lasów Państwowych, podległa RDLP w Białymstoku, siedziba znajduje się w miejscowości Żyliny.

Nadleśnictwo Płaska

Położenie na mapie gminy Płaska

Nadleśnictwo administruje lasami w północnej części województwa podlaskiego (dawne woj. suwalskie) w powiecie augustowskim w gminach: Płaska (98,93%), Lipsk (1,05%) i Giby (0,02%). Położone jest na terenie Puszczy Augustowskiej. Powierzchnia gruntów leśnych pod zarządem nadleśnictwa to 22 029 ha (w tym powierzchnia leśna: 21 198 ha), a zasięg administracyjny – ok. 36 378 ha.

Graniczy z nadleśnictwami: Głęboki Bród i Pomorze (od północy), Szczebra (od zachodu), Augustów (od południowego zachodu), Czarna Białostocka i z Biebrzańskim Parkiem Narodowym (od południa). Na wschodzie obszar administrowany przez nadleśnictwo sięga granicy z Białorusią.

Położenie według regionalizacji fizyczno-geograficznej:

• Megaregion – Niż Wschodnioeuropejski
• Prowincja – Niż Wschodniobałtycko-Białoruski
• Podprowincja – Pojezierza Wschodniobałtyckie
• Makroregion – Pojezierze Litewskie
• Mezoregion – Równina Augustowska

Teren nadleśnictwa jest bardzo słabo zaludniony – lesistość gminy Płaska to 82%^[1]. Przez teren nadleśnictwa na krótkim odcinku przebiega droga krajowa nr 16. Pozostałe to drogi powiatowe i gminne. Nie przebiegają linie kolejowe.

W skład nadleśnictwa wchodzą 3 obręby leśne, 15 leśnictw, gospodarstwo szkółkarskie i ośrodek hodowli zwierzyny. Obszar podzielony jest na 877 oddziałów leśnych o przeciętnej powierzchni ok. 25 ha.

Obręby:

• Mikaszówka – 8889 ha
• Płaska – 7768 ha
• Serwy II – 5362 ha

Leśnictwa: Gorczyca, Gruszki, Hanus, Jazy, Królowa Woda, Księży Mostek, Kudrynki, Łozki, Mały Borek, Okop, Ostryńskie, Pobojne, Sówki, Szkółki, Trzy Kopce, Wołkusz

Na obszarze nadleśnictwa znajduje się 12 jezior (Brożane, Długie, Głębokie, Górczyckie, Kruglak, Krzywe, Mikaszewo, Mikaszówek, Orle, Paniewo, Pobojno, Szlamy i Wiązowiec). Większość z nich to jeziora wytopiskowe o powierzchni w granicach 20–50 ha i głębokości nieprzekraczającej 25 m. Największe jeziora to Mikaszewo (126 ha) i Szlamy (75 ha), zaś do najgłębszych zaliczają się: Brożane (24,3 m), Mikaszewo (15 m) i Paniewo (12,5 m). Granicę nadleśnictwa stanowi wschodni brzeg jeziora Serwy. Przez jeziora Szlamy, Wiązowiec i Długie przebiega granica z Białorusią.

Przez teren nadleśnictwa przechodzi Kanał Augustowski. Na jego szlaku leżą jeziora: Orle, Paniewo, Krzywe, Mikaszewo i Mikaszówek, połączone sztucznymi przekopami. Na tym odcinku kanału znajduje się 8 śluz. Od początku Kanału Augustowskiego, czyli od połączenia z rzeką Biebrzą, są to kolejno: Gorczyca, Paniewo, Perkuć, Mikaszówka, Sosnówek, Tartak, Kudrynki i Kurzyniec. Przez nadleśnictwo Płaska przepływa też rzeka Czarna Hańcza, od miejscowości Rygol skanalizowana i włączona w system kanału. Kanał Augustowski i Czarna Hańcza są popularnym szlakiem spływów kajakowych.

Najczęściej występującym w nadleśnictwie typem zbiorowisk roślinnych jest bór sosnowy (brusznicowy i trzęślicowy) oraz bór mieszany (trzcinnikowo-sosnowy i świerkowo-sosnowy). Znaczny udział ma też ols, łęg jesionowo-olszowy i brzezina bagienna. Najrzadziej występuje kontynentalny grąd oraz borealna świerczyna na torfie.

W drzewostanach przeważa sosna, której procentowy udział wynosi ponad 70%, brzoza – 11%, olsza – 10%, świerk – 7%. W niewielkich ilościach występuje dąb, jesion, modrzew i osika.

Rośliny chronione występujące na obszarze nadleśnictwa to: zimoziół północny, rosiczki, lilia złotogłów, sasanka otwarta, kosaciec syberyjski, tajęża jednostronna, szmaciak gałęzisty, sromotnik bezwstydny, granicznik płucnik.

Fauna obszaru nadleśnictwa jest bardzo bogata.

Odnotowano 119 gatunków ptaków (72 gniazdujących), w tym rzadkie gatunki jak głuszec i puchacz. Inne spotykane ptaki to cietrzew, jarząbek, gil, droździk, włochatka, orzechówka, kwiczoł, gągoł, tracz nurogęś. W okresie zimowym pojawiają się gatunki przelotne: myszołów włochaty, zięba jer, jemiołuszka, gęś zbożowa i białoczelna.

Występują też chronione gatunki zwierząt: wilk szary, ryś, wydra oraz populacje łosia i jelenia.

Duża część obszaru nadleśnictwa jest objęta różnymi formami ochrony. Prawie wszystkie grunty leśne wchodzą w skład Obszaru Specjalnej Ochrony Natura 2000 na mocy Dyrektywy Ptasiej. Ponad 12 tys. ha obejmuje Obszar Chronionego Krajobrazu "Puszcza i Jeziora Augustowskie". 36,9% powierzchni leśnej stanowią lasy ochronne ogólnego i specjalnego przeznaczenia. W zasięgu administracyjnym nadleśnictwa zarejestrowano 24 pomniki przyrody (głównie dąb szypułkowy i lipa drobnolistna), z czego 14 na gruntach lasów państwowych.

Rezerwaty przyrody zajmują 6,3% powierzchni nadleśnictwa. Są to rezerwaty leśne objęte ochroną częściową:

• Kuriańskie Bagno – ochrona bagnistych lasów o charakterze naturalnym
• Mały Borek – ochrona borów mieszanych typowych dla Puszczy Augustowskiej
• Perkuć – ochrona boru świerkowo-sosnowego o charakterze pierwotnym
• Starożyn – ochrona różnych rodzajów drzewostanów Puszczy Augustowskiej

• Nadleśnictwo Płaska. bialystok.lasy.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-16)].