Nominalizm pojęciowy – jeden z poglądów filozoficznych na pojęcia ogólne, inaczej powszechniki lub uniwersalia. Nominalizm odmawia im istnienia realnego, to znaczy obiektywnego, poza umysłem i ludzką mową, uznający je za nazwy[1], służące jedynie komunikacji językowej. Według nominalistów każdemu pojęciu odpowiadają jednostkowe konkretne przedmioty, czyli desygnaty; jest to przeciwieństwo realizmów pojęciowych jak platonizm czy arystotelizm. Przykładowe doktryny nominalistyczne to reizm, różne formy pozytywizmu oraz niektóre inne empiryzmy.
Nominalizm był jednym ze stanowisk w średniowiecznym sporze o uniwersalia. W IX wieku Ibrahim al-Nazzam przedstawiał nominalizm arabski. Należąc do skrajnej grupy mutazylitów, odrzucał wszechmoc Boga i uczył o równości ludzi z innymi zwierzętami, które według niego też mogą zostać zbawione.
Przedstawicielami nominalizmu byli:
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ nominalizm, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-04-01].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stefan Swieżawski: Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa-Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 454-459. ISBN 83-01-13188-8.
- Władysław Tatarkiewicz: Historia Filozofii I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 231-237. ISBN 83-01-13853-X.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Polskojęzyczne
Roman Majeran, Nominalizm, Powszechna Encyklopedia Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, ptta.pl [dostęp 2024-05-16].
- Anglojęzyczne
Nominalism (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-12].
Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-01-28]:
- Gonzalo Rodriguez-Pereyra, Nominalism in Metaphysics, 1 kwietnia 2015. (Nominalizm w metafizyce)
- Otávio Bueno, Nominalism in the Philosophy of Mathematics, 16 września 2013. (Nominalizm w filozofii matematyki)
