nr rej. : - A/1239/23 z 04.08.2023 (woj. śląskie)[1] - A/798/67 z 17.06.1967 (woj. katowickie) | |
Pałac w Wysokiej (elewacja) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość |
Wysoka (woj. śląskie) |
Adres |
ul. Kościuszki 12 |
Typ budynku | |
Ukończenie budowy |
po 1791 |
Położenie na mapie gminy Łazy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego | |
50°25′44″N 19°21′13″E/50,428889 19,353611 |
Pałac w Wysokiej – zabytkowy[2] pałac[1] wybudowany po 1791 r., w miejscowości Wysoka, obecnie w stanie ruiny.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początki obiektu datowane są na XIV wiek, przez pewien czas pełnił on najprawdopodobniej funkcję dworu obronnego. W XVII wieku ziemie te wraz z dworem zostały nabyte przez podstolego malborskiego Józefa Taszyckiego. W późniejszym okresie jednym z jego właścicieli był Gabriel Taszycki - generał powstania kościuszkowskiego oraz prawnik. On to po 1791 roku przebudował obiekt na klasycystyczny pałac[3]. Gdy po upadku powstania Taszycki przebywał we Francji oraz Hiszpanii, zakupił tam dużą kolekcje obrazów malarzy europejskich, którą następnie przywiózł do Wysokiej i eksponował w pałacu. Po jego śmierci w 1806 roku spadkobiercy uruchomili tu szkołę oraz sprowadzili malarza, który miał odnowić obrazy; niestety większość z nich zniszczył.
Zachowane ruiny pałacu pochodzą najprawdopodobniej z 1825 roku[4]. Pod koniec XIX wieku obiekt przeszedł w ręce rodziny Eigerów. Po II wojnie światowej znacjonalizowany pałac zaczął popadać w ruinę, a pomysły jego renowacji pozostały jedynie w planach. Po 1989 roku przejęła go Spółdzielnia Rolnicza Przyszłość, której zarządzanie doprowadziło obiekt do stanu obecnego. W 2011 roku właściciel nieruchomości - Agencja Nieruchomości Rolnych - rozważała jej sprzedaż.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Piętrowy pałac wybudowany na planie prostokąta, kryty dachem czterospadowym. Główne wejście umieszczone centralnie między czterema pilastrami pod prostokątnym balkonem ze stalową balustradą. Nad nim przy dachu trójkątny szczyt[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 24 sierpnia 2023 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2023-09-27]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ Wysoka. nowe.lazy.pl. [dostęp 2020-02-13].
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych. www.nid.pl. s. 132. [dostęp 2020-02-13].
- ↑ Patryk Drabek: Pałac w Wysokiej był kiedyś wyjątkowy (zdjęcia). 2014-12-31. [dostęp 2023-08-27]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Patrycja Drabek: Ruiny pałacu w Wysokiej na razie straszą, ale może się to zmienić. zawiercie.naszemiasto.pl, 2011-03-13. [dostęp 2020-03-20]. (pol.).
- Patrycja Drabek: Pałac w Wysokiej był kiedyś wyjątkowy. zawiercie.naszemiasto.pl, 2014-12-31. [dostęp 2020-03-20]. (pol.).