Sady Żoliborskie
| osiedle i obszar MSI Warszawy | |
 Bloki osiedla Sady Żoliborskie przy ul. Sady Żoliborskie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| W granicach Warszawy | |
| Wysokość |
105 m n.p.m. |
Położenie na mapie dzielnicy
| |
| 52°16′02,76″N 20°58′13,64″E/52,267433 20,970456 | |
Sady Żoliborskie – osiedle i obszar Miejskiego Systemu Informacji[3] w dzielnicy Żoliborz w Warszawie.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Według Miejskiego Systemu Informacji rejon Sady Żoliborskie położony jest pomiędzy:
- al. Armii Krajowej od zachodu,
- bocznicą kolejową od południa i linią Warszawa Zachodnia - Warszawa Gdańska od południa,
- al. Jana Pawła II i ul. ks. Popiełuszki od wschodu,
- ul. Słowackiego od północy.
W rejonie Sadów Żoliborskich znajduje się również duża część dawnych Powązek, m.in. cmentarz Wojskowy na Powązkach i miejsce po dawnych ogrodach księżnej Izabeli Czartoryskiej, jak również teren tzw. przemysłowej dzielnicy Żoliborza. Tutaj też znalazły się grunty dawnych wsi Słodowiec, Buraków i częściowo Marymont. Okolica po przejęciach deweloperów zmienia w części charakter z przemysłowego na mieszkaniowy. W ramach obszaru powstały nowe osiedla mieszkaniowe, m.in. Żoliborz Artystyczny.
Wschodnia część obszaru włączanego w MSI do obszaru Sady Żoliborskie tradycyjnie określana jest jako Serek Żoliborski[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pod koniec lat 50. XX wieku na terenach Sadów Żoliborskich planowano duże osiedle „Żoliborz Zachodni“, według projektu Jacka Nowickiego i Haliny Skibniewskiej. Projekt po pewnym czasie uległ zmianom: Żoliborz Zachodni podzielono na dwa odrębne osiedla mieszkaniowe: Sady Żoliborskie z pięcioma dużymi koloniami oraz Zatrasie z ośmioma małymi o modernistycznej architekturze skandynawskiej. W 1. etapie powstały kolejno osiedla Sady I, II i część Zatrasia. W 2. połowie lat 60. zostały wprowadzone akcje oszczędnościowe w projektach kolejnych kolonii. Na Zatrasiu podwyższono budynki o jedną kondygnację i wprowadzono stropy wielkopłytowe.
Projektując osiedle Sady Żoliborskie Halina Skibniewska postanowiła zachować jak największą liczbę licznie rosnących tam drzew owocowych[5]. Zaplanowała bardzo kameralną zabudowę z dwoma rodzajami bloków mieszkalnych[5] i systemem wnętrz do swobodnej aranżacji (było to możliwe dzięki konstrukcji szkieletowej pozbawionej ścian nośnych w lokalach)[6]. Żaden z bloków nie był zasłaniany przez sąsiednie; pogrupowano je w trzy „jednostki sąsiedzkie“ po 7–8 bloków, które otaczały zadrzewione dziedzińce[6]. Budowa 24 budynków rozpoczęła się w 1959 i zakończyła w 1964[5]. W 1961 pierwszy wzniesiony budynek przy ul. Krasińskiego otrzymał tytuł „Mistera Warszawy“[5]. Budynki osiedla są niskie i zatopione w zieleni, tylko jeden blok mieszkalny pod numerem 3 jest wieżowcem i ma jedenaście kondygnacji zwieńczonych tarasem, pełniącym rolę ogólnodostępnej świetlicy. Na parterze budynku są całkowicie przeszklone mieszkania dwupoziomowe z ogródkami, przeznaczone na pracownie dla artystów plastyków[7].
Bliżej końca rządów Władysława Gomułki, na obu osiedlach, a szczególnie na Sadach, wprowadzono budynki katalogowe, tzw. unifikację warszawską. Takimi koloniami były Sady III, IV i V, a także częściowo zachodnia część Zatrasia. Na planowanym osiedlu Zatrasie II, którego ostateczną nazwą została Rudawka, zbudowano monotonne jednakowe budynki katalogowe ustawione szeregowo wraz z kilkoma punktowcami, które swoim charakterem odchodzą bardzo od specyfiki WSM-owskiego Żoliborza z tradycjami projektowymi.
Kolonie na Sadach, Zatrasie i Rudawka należą do jednego rejonu MSI o nazwie Sady Żoliborskie.
W 1992 w miejscu dawnych ogródków działkowych, w rejonie ulic: Braci Załuskich, Sady Żoliborskie i Tołwińskiego, urządzono park Sady Żoliborskie[8].
Ważniejsze obiekty
[edytuj | edytuj kod]- Cmentarz Wojskowy na Powązkach
- Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
- Instytut Chemii Przemysłowej
- Instytut Mechaniki Precyzyjnej
- Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej
- Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii
- Hala Marymoncka
- Stacja metra Marymont
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Osiedle ok. 1970 -
Sady Żoliborskie w 2014
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rozporządzenie dot. rozszerzenia warszawskiego okręgu miejskiego i wykonania planu dla zabudowania miasta Warszawy (Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1916 nr 29 poz 79)
- ↑ Rozporządzenie dot. ustanowienia granic miejskich Warszawy Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1917 nr 63 poz 259
- ↑ Obszary MSI. Dzielnica Żoliborz. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ Michał Wojtczuk: Stare bloki urosną o piętro. Precedensowa inwestycja na Żoliborzu. [w:] Gazeta.pl > Warszawa > Wiadomości z Warszawy [on-line]. Agora, 2014-08-30. [dostęp 2014-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-29)]. (pol.).
- ↑ a b c d Grzegorz Mika. Mała stabilizacja. „Stolica”, s. 39, kwiecień 2017.
- ↑ a b Grzegorz Mika. Mała stabilizacja. „Stolica”, s. 40, kwiecień 2017.
- ↑ Sady Żoliborskie kolonia I - „Powojenny Modernizm“ 2011 http://cargocollective.com/powojennymodernizm/Sady-Zoliborskie-kolonia-I
- ↑ Park Sady Żoliborskie. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. [dostęp 2022-01-07].
