.jpg)
Startup[1][2] lub start-up[1][3] – tymczasowa organizacja lub młode innowacyjne przedsiębiorstwo poszukujące modelu biznesowego, który zapewniłby mu zyskowny wzrost.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Brak jest wystandaryzowanej definicji startupu[4][5]. Najczęściej wskazywanymi cechami takich podmiotów są:
- opracowywanie i wykorzystywanie do budowania innowacyjnych produktów nowoczesnych technologii[4],
- krótki okres działalności (do 10 lat)[4],
- poszukiwanie lub posiadanie powtarzalnego, skalowanego i rentownego modelu biznesowego[6],
- dążenie do szybkiego wzrostu (skalowania się, ang. scaling)[4].
Popularnymi narzędziami wspierania rozwoju i wzrostu startupów są inkubatory[7] i akcelatory startupów (programy akceleracyjne)[8]. Pierwszy akcelerator startupów, Y Combinator, został założony w 2005 roku w Stanach Zjednoczonych[9].
Finansowanie rozwoju startupów odbywa się najczęściej z wykorzystaniem środków własnych ich założycieli i przychodów ze sprzedaży (bootstrapping)[10][11], uzyskiwanych od aniołów biznesu oraz funduszy venture capital[12]. Startupy mogą także pozyskiwać środki na rozwijanie działalności przez crowdfunding[13]. Pozyskiwanie większych środków finansowych od zewnętrznych inwestorów odbywa się w wyniku kolejnych rund finansowania, które są oznaczane kolejnymi literami alfabetu („A”, „B”, „C”, itd)[14]. Kolejne rundy dzieli zwykle 12–24 miesiące[15]. Wraz z kolejnymi rundami powinna rosnąć wycena startupu, ale nie jest to regułą[16]. Runda finansowania, w której startup uzyskał wyższą wycenę niż w rundzie poprzedniej nazywana jest rundą wzrostową (ang. up round)[17], jeżeli natomiast ta wycena była niższa − rundą spadkową (ang. down round)[18].
Szybko skalujący się startup, który dopasował swój produkt do rynku (product-market fit), jest nastawiony na przekształcenie się w większe przedsiębiorstwo i szybko zwiększa przychody ze sprzedaży, jest nazywany scaleupem[19][20]. Startup, który bardzo szybko umiędzynaradawia swoją działalność, to „born global”[21].
Startup wyceniany na co najmniej miliard dolarów amerykańskich określany jest angielskim słowem unicorn (pol. jednorożec)[22][23] (o ile pozostaje spółką prywatną, tj. kontrolowaną przez osoby fizyczne, nienotowaną na giełdzie papierów wartościowych)[24]. Startup wyceniany na co najmniej 10 miliardów dolarów amerykańskich to decacorn[25], a na co najmniej 100 mld dolarów amerykańskich − hectocorn[26].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Agnieszka Skala: Startupy. Wyzwanie dla zarządzania i edukacji przedsiębiorczości. Kraków-Legionowo: Wydawnictwo edu-Libri, 2018, s. 7. ISBN 978-83-65648-89-1.
- ↑ Steve Blank, Bob Dorf: Podręcznik startupu. Budowa wielkiej firmy krok po kroku. Gliwice: Wydawnictwo Helion, 2013, s. 19, 648. ISBN 978-83-246-6616-4.
- ↑ Mirosław Bańko: Start-up. [w:] Poradnia językowa PWN [on-line]. sjp.pwn.pl, 16 maja 2013. [dostęp 2019-08-23].
- ↑ a b c d Adrian Grycuk. Startupy w polityce gospodarczej. „Infos”. 331, s. 1, 2025. Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu.
- ↑ Agnieszka Skala: Startupy. Wyzwanie dla zarządzania i edukacji przedsiębiorczości. Kraków-Legionowo: Wydawnictwo edu-Libri, 2018, s. 25–31. ISBN 978-83-65648-89-1.
- ↑ Steve Blank, Bob Dorf: Podręcznik startupu. Budowa wielkiej firmy krok po kroku. Gliwice: Wydawnictwo Helion, 2013, s. 19. ISBN 978-83-246-6616-4.
- ↑ Ken Valledy, Eamonn Carey: The Startup Lexicon. Right Book Press, 2022, s. 71. ISBN 978-1-912300-76-1.
- ↑ Adrian Grycuk. Wybrane narzędzia wspierania startupów w Polsce. „Studia BAS”. 2(58), s. 159, 161, 2019.
- ↑ Getting up to speed. economist.com, 16th January 2014. [dostęp 2025-08-05].
- ↑ Ken Valledy, Eamonn Carey: The Startup Lexicon. Right Book Press, 2022, s. 28. ISBN 978-1-912300-76-1.
- ↑ Will Kenton: Bootstrapping Definition, Strategies, and Pros/Cons. investopedia.com, 24 June 2024. [dostęp 2025-05-22].
- ↑ Adrian Grycuk. Wybrane narzędzia wspierania startupów w Polsce. „Studia BAS”. 2(58), s. 162, 2019.
- ↑ From Leafy to lofty. „The Economist. Special Report: Tech Startups”, s. 6, 18 stycznia 2014.
- ↑ Ken Valledy, Eamonn Carey: The Startup Lexicon. Right Book Press, 2022, s. 109. ISBN 978-1-912300-76-1.
- ↑ Scott Kupor: Tajemnice San Hill Road. Zasady rządzące rynkiem venture capital. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes, 2020, s. 217. ISBN 978-83-8087-879-2.
- ↑ Scott Kupor: Tajemnice San Hill Road. Zasady rządzące rynkiem venture capital. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes, 2020, s. 200. ISBN 978-83-8087-879-2.
- ↑ Scott Kupor: Tajemnice San Hill Road. Zasady rządzące rynkiem venture capital. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes, 2020, s. 191. ISBN 978-83-8087-879-2.
- ↑ Scott Kupor: Tajemnice San Hill Road. Zasady rządzące rynkiem venture capital. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes, 2020, s. 190. ISBN 978-83-8087-879-2.
- ↑ Ken Valledy, Eamonn Carey: The Startup Lexicon. Right Book Press, 2022, s. 105. ISBN 978-1-912300-76-1.
- ↑ Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Przyszli liderzy Europy: inicjatywa na rzecz przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up COM(2016) 733 final. [w:] 22 listopada 2016 [on-line]. Komisja Europejska. [dostęp 2024-05-20].
- ↑ Stuart Crainer, Des Dearlove (eds): Financial Times Handbook of Management. Harlow: Financial Times/Prentice Hall, 2004, s. 160. ISBN 0-273-67584-2.
- ↑ Stefano Breschi, Julie Lassébie i in.. A portrait of innovative start-ups across countries. „OECD Science, Technology and Industry Working Papers”. 2, s. 9, 2018. OECD Publishing.
- ↑ Martin Kenney, John Zysman. Unicorns, Cheshire cats, and the new dilemmas of entrepreneurial finance. „Venture Capital”. 21, s. 35, 2019.
- ↑ Unicorn: What It Means in Investing, With Examples. investopedia.com. [dostęp 2024-01-29].
- ↑ Ken Valledy, Eamonn Carey: The Startup Lexicon. Right Book Press, 2022, s. 48. ISBN 978-1-912300-76-1.
- ↑ The age of the hectocorn. „The Economist”. s. 55. OCLC 21 September 2024.
