System Takhtajana, system Tachtadżiana – system klasyfikacji roślin okrytonasiennych. Został opracowany przez rosyjsko-ormiańskiego botanika Armena Tachtadżiana (1910-2009). System jest rozwijany od lat 50. XX w. W 1954 ukazała się pierwsza jego publikacja w języku rosyjskim, w 1958 w angielskim, rozwinięcie w języku rosyjskim 1959 i 1966 oraz w angielskim, które spopularyzowało system w 1969. Publikacje uzupełniające i zmieniające system ukazywały się kolejno w 1980, 1983, 1986 i 1987 (Systema Magnoliophytorum). W 1997 ukazała się aktualizacja systemu (Diversity and Classification of Flowering Plants)[1] i w końcu ostatnia wersja opublikowana została w roku jego śmierci – w 2009 (Flowering Plants)[2].
System Tachtadżiana ujmuje rośliny okrytonasienne jako gromadę Magnoliophyta, z dwiema klasami: Magnoliopsida (dwuliścienne, 11 podklas) i Liliopsida (jednoliścienne, 6 podklas). System obejmuje 128 rzędów dwuliściennych i 38 jednoliściennych i odpowiednio 429 i 104 rodziny[1]. Przypomina system Cronquista, jest jednak nieco bardziej złożony na wyższych poziomach taksonomicznych.
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Podział na podklasy
[edytuj | edytuj kod]Gromada: Magnoliophyta – okrytonasienne
- Klasa: Magnoliopsida – dwuliścienne
- Podklasa: Magnoliidae
- Podklasa: Nymphaeidae
- Podklasa: Nelumbonidae
- Podklasa: Ranunculidae
- Podklasa: Caryophyllidae
- Podklasa: Hamamelididae
- Podklasa: Dilleniidae
- Podklasa: Rosidae
- Podklasa: Cornidae
- Podklasa: Asteridae
- Podklasa: Lamiidae
- Klasa: Liliopsida – jednoliścienne
- Podklasa: Liliidae
- Podklasa: Commelinidae
- Podklasa: Arecidae
- Podklasa: Alismatidae
- Podklasa: Triurididae
- Podklasa: Aridae
Podział szczegółowy
[edytuj | edytuj kod]Klasa: Magnoliopsida – dwuliścienne
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Magnoliidae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Nymphaeidae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Nelumbonidae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Ranunculidae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Caryophyllidae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Hamamelididae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Dilleniidae
[edytuj | edytuj kod]- Dillenianae
- Theanae
- Sarracenianae
- Nepenthanae
- Ericanae
- Primulanae
- Violanae
- Malvanae
- Urticanae
- Euphorbianae
Podklasa: Rosidae
[edytuj | edytuj kod]- Saxifraganae
- Rosanae
- Rhizophoranae
- Myrtanae
- Fabanae
- Rutanae
- Geranianae
- Corynocarpanae
- Celastranae
- Santalanae
- Rhamnanae
- Proteanae
- Vitanae
Podklasa: Cornidae
[edytuj | edytuj kod]- Cornanae
- Aralianae
- Dipsacanae
Podklasa: Asteridae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Lamiidae
[edytuj | edytuj kod]- Gentiananae
- Solananae
- Loasanae
- Oleanae
- Lamianae
Klasa: Liliopsida – jednoliścienne
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Liliidae
[edytuj | edytuj kod]- Lilianae
- Dioscoreanae
Podklasa: Commelinidae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Arecidae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Alismatidae
[edytuj | edytuj kod]- Alismatane
Podklasa: Triurididae
[edytuj | edytuj kod]Podklasa: Aridae
[edytuj | edytuj kod]Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Armen Takhtajan. Outline of the classification of flowering plants (Magnoliophyta). „Botanical Review”. 1980. 46. s. 225-359.
- Armen Takhtajan: Diversity and Classification of Flowering Plants. New York: Columbia University Press, 1997. ISBN 0-231-10098-1.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Gurcharan Singh: Plant Systematics. An Integrated Approach. Enfield: Science Publishers, INC, 2004, s. 269-277. ISBN 1-57808-351-6.
- ↑ Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer Netherlands, 2009. ISBN 978-1-4020-9609-9.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- James L. Reveal: The Takhtajan system of flowering plant classification.... [w:] PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy [on-line]. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999. [dostęp 2006-07-29]. (ang.).
- Hugh D. Wilson: Takhtajan System of Angiosperm Classification. [w:] Flowering Plant Gateway [on-line]. Texas A&M Bioinformatics Working Group. [dostęp 2006-11-10]. (ang.).
