Ten artykuł dotyczy cesarzowej bizantyjskiej. Zobacz też: inne historyczne osoby noszące imię Teodora.

Teodora

cesarzowa bizantyńska (z Zoe)
Okres	1042
Poprzednik	Michał V Kalafates
Następca	Konstantyn IX Monomach
cesarzowa bizantyńska
Okres	od 1055 do 31 sierpnia 1056
Poprzednik	Konstantyn IX Monomach
Następca	Michał VI Stratiotikos
Dane biograficzne
Dynastia	macedońska
Data urodzenia	981
Data śmierci	31 sierpnia 1056
Ojciec	Konstantyn VIII
Matka	Helena
Moneta
Multimedia w Wikimedia Commons

Teodora (981 – 31 sierpnia 1056) – cesarzowa Bizancjum od 11 stycznia 1055.

Córka cesarza Konstantyna VIII i jego żony Heleny. Młodsza siostra Zoe. Obdarzona silnym charakterem i urodą, Teodora odmówiła swojej ręki następcy tronu – Romanowi III Argyrosowi (ten ożenił się więc w 1028 z jej siostrą Zoe).

W 1042 Teodora przez kilka miesięcy współrządziła z Zoe. Potem jej siostra wyszła za mąż po raz trzeci za Konstantyna IX Monomacha, a Teodora zrzekła się tronu na jego korzyść. Po śmierci Konstantyna mimo swoich 70 lat, Teodora z właściwym sobie wigorem sięgnęła znowu po koronę. Jednak wbrew oczekiwaniom nie wyszła za mąż, uważając, że małżeństwo mogłoby ją pozbawić władzy, tak jak to zdarzyło się z jej siostrą Zoe. Teodora nie rozdzieliła nowych stanowisk, co było w zwyczaju, lecz rządziła sama otaczając się tylko ludźmi z jej najbliższego otoczenia. Jej panowanie nie trwało długo. Rok później poważnie zachorowała i będąc na łożu śmierci, jako kobieta bezdzietna i ostatnia z dynastii, wybrała na swojego następcę swojego faworyta – byłego ministra wojny Michała Stratiotikosa. Zmarła 31 sierpnia 1056 roku, a wraz z nią wygasła dynastia macedońska.

• G. Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, przeł. pod red. H. Evert-Kappesowej, wyd.3 Warszawa 2008.
• R. Browning, Cesarstwo Bizantyńskie, przeł. G. Żurek, Warszawa 1997.
• K. Zakrzewski, Historia Bizancjum, wyd.2 Kraków 1999.
• M. Angold, Cesarstwo Bizantyńskie: 1025–1204: historia polityczna, przeł. W. Brodzki, Kraków 1993.