Spis treści
Władysław Szepieniec
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
27 czerwca 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1918–1940 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
3 Batalion Strzelców Sanockich |
Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-ukraińska |
Późniejsza praca |
dyrektor techniczny Polskich Zakładów Garbarskich w Krakowie |
Odznaczenia | |
![]() |
Władysław Szepieniec (ur. 27 czerwca 1898 w Rymanowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – porucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Bartłomieja, garbarza[1], i Teresy z domu Wołczańskiej urodzony 27 czerwca 1898 w Rymanowie[2]. Był bratem: Andrzeja (ur. 1896)[a], Mieczysława (ur. 1903)[5], Bronisława (ur. 1906) i Bolesława (ur. 1911)[6][b].
Działał w Polskim Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” w Rymanowie[8]. W 1917 zdał egzamin dojrzałości (tzw. matura wojenna) w Państwowym Gimnazjum w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Mieczysław Dukiet, Kazimierz Kwaśniewicz, Stanisław Ochęduszko)[9][10].
W Wojsku Polskim służył od 1918[2]. W czasie wojny polsko-ukraińskiej 1919 walczył w szeregach 3 batalionu strzelców sanockich[2]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 był w Dowództwie 18 Dywizji Piechoty[2]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Intendenturze 18 Dywizji Piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 72 Pułk Piechoty[11]. Po zakończeniu działań wojennych został przeniesiony do rezerwy i przydzielony do 5 pułku strzelców podhalańskich w Przemyślu[12][13]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 1534. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[14][15]. 29 stycznia 1932 został mianowany porucznikiem ze starszeństwem z 2 stycznia 1932 i 43. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych piechoty. Nadal posiadał przydział w rezerwie do 5 psp[16]. W 1934 posiadał przydział w rezerwie do 1 pułku strzelców podhalańskich i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto[17].
Zawodowo pracował na stanowisku dyrektora technicznego Polskich Zakładów Garbarskich w Krakowie[18][2].
Wobec zagrożenia konfliktem, w 1939 został zmobilizowany, a po wybuchu II wojny światowej walczył w kampanii wrześniowej, uczestniczył w obronie Lwowa. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 i wkroczeniu do Lwowa, został aresztowany przez Sowietów i był przetrzymywany w obozie w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 wraz z jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Pogrzebano go potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[19]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod poz. 3761[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4537 – 1922[20][21]
5 listopada 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[18].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[22][23][24]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[25][26][27].
14 kwietnia 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy cmentarzu rzymskokatolickm parafii św. Wawrzyńca w rodzinnym Rymanowie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Władysława Szepieńca[28][29][30].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrzej Szepieniec ur. 27 marca 1896. W 1906 rozpoczął naukę w c. k. Gimnazjum w Sanoku[3]. Na stopień kapitana rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 1. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[4]. Był kolejno aplikantem sądowym, sędzią zapasowym w okręgu sądu apelacyjnego w Krakowie (od 25 września 1928), sędzią grodzkim w Gorlicach (1930), podprokuratorem (1930) i wiceprokuratorem Prokuratury przy Sądzie Okręgowym w Jaśle (1934–1939).
- ↑ dr Bolesław Szepieniec ur. 13 września 1911. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1937 i 16. lokatą w korpusie oficerów zdrowia, grupa lekarzy[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 490.
- ↑ a b c d e f g h Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 535.
- ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 41.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 584.
- ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1915/16 (zespół 7, sygn. 64). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 28.
- ↑ Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 33, 250.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 275.
- ↑ Dzieje „Sokoła” w Rymanowie (część III). naszrymanow1.awardspace.com. [dostęp 2014-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 marca 2014)].
- ↑ XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata : 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 10.
- ↑ Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980, s. 168.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 201, 905.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 390.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 335.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 563.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 501.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 1 lutego 1932 roku, s. 105.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 50, 572.
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-25]..
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18 lutego 1922, s. 104.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-25]..
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 117 [dostęp 2024-10-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Uroczystości Katyńskie. rymanow.pl, 6 marca 2014. [dostęp 2014-04-19].
- ↑ Pamiętamy o ofiarach tragedii katyńskiej. lorymanow.pl, 29 kwietnia 2013. [dostęp 2014-04-19].
- ↑ 72. rocznica Katynia. Uroczysta Msza święta oraz posadzenie dębów katyńskich i odsłonięcie pamiątkowej tablicy 14.04.2012r.. rymanow.przemyska.pl. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 września 2012)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Klimkowscy żołnierze walczący o wolność naszego kraju. [dostęp 2014-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 marca 2014)].
- Władysław Szepieniec. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 marca 2014)].
- Absolwenci Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku
- Członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (zabór austriacki)
- Ludzie urodzeni w Rymanowie
- Ludzie związani z Krakowem
- Obrońcy Lwowa (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Oficerowie 1 Pułku Strzelców Podhalańskich
- Oficerowie 5 Pułku Strzelców Podhalańskich (II RP)
- Oficerowie 72 Pułku Piechoty (II RP)
- Porucznicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Wojskowi związani z Sanokiem
- Urodzeni w 1898
- Zmarli w 1940
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie