Spis treści
Wyższe Seminarium Duchowne Metropolii Warmińskiej Hosianum
Data założenia |
1565 |
---|---|
Typ |
teologiczna |
Patron | |
Państwo | |
Adres |
ul. St. Kard. Hozjusza 15 |
Liczba studentów |
17 (11 października 2021)[1] |
Rektor |
ks. kan. dr Wojciech Kotowicz |
Położenie na mapie Olsztyna ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Wyższe Seminarium Duchowne Metropolii Warmińskiej „Hosianum” – seminarium metropolii warmińskiej w Olsztynie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Warmińskie seminarium jest najstarszym seminarium kształcącym przyszłych kapłanów na obecnym terenie Polski. Założone zostało w Braniewie (Collegium Hosianum), na mocy dokumentu erekcyjnego wydanego w Lidzbarku Warmińskim 21 sierpnia 1565 roku przez biskupa warmińskiego Stanisława Hozjusza w ramach realizacji uchwał soboru trydenckiego. Już w 1564 roku Hozjusz sprowadził do diecezji warmińśkiej jezuitów (do Braniewa dotarli 8 stycznia 1565) jezuitów z misją założenia kolegium dla kształcenia kandydatów do kapłaństwa, jak i młodzieży świeckiej. Faktyczną działalność seminarium rozpoczęło 25 listopada 1567, kiedy to do seminarium przyjęto pierwszych dziesięciu alumnów (docelowo miało ich być dwudziestu czterech; szesnastu wytypowanych i utrzymywanych przez biskupa oraz ośmiu pod opieką kapituły katedralnej)[2]. W 1569 roku otwarto nowicjat, w 1578 roku Seminarium Papieskie i w 1582 roku bursę dla ubogich studentów. W Collegium Hosianum uczono matematyki, niemieckiego, dialektyki i śpiewu, a z czasem teologii, filozofii. Studenci przyjeżdżali na nauki z całego świata. Pod koniec XIX w. długość studiów teologii w seminarium duchownym przedłużono z sześciu do siedmiu semestrów, czyli 3,5 roku, w XX w. do pięciu lat, a od 1932 r. czas pobytu w seminarium przedłużono do 6 lat. Za rządów biskupa Maksymiliana Kallera w krótkim czasie wybudowano nowy gmach seminarium (uroczyste otwarcie 23 sierpnia 1932), ponieważ studiowało w nim wówczas około 100 kleryków (w 1937 – 140 alumnów)[3].
W Braniewie Warmińskie Seminarium Duchowne prowadziło swoją działalność z niewielką przerwą w okresie kulturkampfu niemal do końca II wojny światowej. W dniu 5 lutego 1945 w czasie nalotów (bądź 9 lutego wskutek ostrzału artylerii[4]) niemal nowy potężny gmach seminarium został zniszczony.
Po 1945 roku, w nowych warunkach politycznych i z uwagi na zmiany ludnościowe oraz przeniesienie centrum administracyjnego do Olsztyna, diecezja nie była w stanie od razu wznowić działalności seminarium. Dopiero 10 października 1949 seminarium duchowne zostało reaktywowane w Olsztynie, gdyż gmachu seminarium w Braniewie nie zdołano odbudować.
Olsztyńskie seminarium korzystało z budynków w różnych lokalizacjach:
- budynek przy ul. Mariańskiej 3,
- przykościelny budynek przy ul. Jagiellońskiej 47,
- dawna plebania parafii Najświętszego Serca Pana Jezusowego przy ul. Kopernika 46a,
- budynek przy Placu Bema 2 – od 1962 – po eksmisji przez władze komunistyczne z ul. Mariańskiej,
- kolegiata w Dobrym Mieście – od stycznia 1982 – pierwszy rok studiów
- nowy gmach seminarium w olsztyńskiej dzielnicy Redykajny, oddany do użytku w 1991 roku
5 czerwca 1991 roku papież Jan Paweł II podczas IV Pielgrzymki do Polski poświęcił nowo wybudowany gmach Seminarium Warmińskiego w Olsztynie – Redykajnach.
W latach 2011–2017 rektorem seminarium był ks. dr Paweł Rabczyński, wcześniej (2004–2011) był nim ks. prof. Władysław Nowak[5], od 2024 funkcję tę pełni ks. dr Wojciech Kotowicz[6].
Wybrani absolwenci
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Błaszczyk – archimandryta Kościoła ormiańskokatolickiego
- Władysław Demski – błogosławiony Kościoła katolickiego
- Jacek Jezierski – biskup diecezji elbląskiej
- Cyryl Klimowicz – biskup irkucki
- Józef Kowalczyk – nuncjusz apostolski, Prymas Polski
- Teodor Majkowicz – pierwszy biskup diecezji wrocławsko-gdańskiej Kościoła greckokatolickiego
- Tadeusz Płoski – biskup polowy Wojska Polskiego
- Cyprian Rogowski – dziekan Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w latach 2002–2008
- Józef Wysocki – biskup pomocniczy diecezji elbląskiej
- Wojciech Ziemba – arcybiskup archidiecezji warmińskiej
- Piotr Kryk – egzarcha apostolski Niemiec i Skandynawii Kościoła greckokatolickiego
- Janusz Ostrowski – biskup pomocniczy archidiecezji warmińskiej
- Mirosław Kalinowski – rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
Biblioteka
[edytuj | edytuj kod]W ramach seminarium funkcjonuje biblioteka, która w swoich zbiorach posiada (dane z 2015 r.) 330 inkunabułów, 1563 druki z XVI i ponad 7000 druków z XVII–XVIII w.[7].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Statystyka (zeszyt 4). W: Sławomir Wilewski: Posłani w pokoju Chrystusa. Tydzień modlitw o powołania do kapłaństwa i życia konsekrowanego (8–12 maja 2022). Radom: Krajowe Centrum Powołaniowe • Wydawnictwo Diecezji Radomskiej AVE, 2022, s. 4. ISBN 978-83-67205-01-6.
- ↑ Tomasz Garwoliński: Ślady działalności oficyn jezuickich w Wilnie i Braniewie na przełomie XVI i XVII wieku w zbiorach Biblioteki „Hosianum” w Olsztynie jako przykład procesów integracyjnych w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Olsztyn: Wydział Teologii UWM w Olsztynie, 2000, s. 117–144, seria: Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne.
- ↑ Powołanie do istnienia i rozwój Seminarium Duchownego w Diecezji Warmińskiej, Jan Wiśniewski, Studia Elbląskie 15, 21-32, 2014
- ↑ Super User , Historia Braniewa – nieznane wydarzenia – Walki powietrzne w rejonie Braniewa 1945 [online], www.historiabraniewa.hekko.pl [dostęp 2017-03-11] (pol.).
- ↑ Prof. Władysław Nowak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-10-21] .
- ↑ Instytut Gość Media , Zmiany proboszczów i wikariuszy [online], Instytut Gość Media, 17 czerwca 2024 [dostęp 2025-01-11] .
- ↑ Tomasz Garwoliński. Utracone i zachowane kościelne księgozbiory warmińskie od XVII do XX wieku. „Bibliotheca Nostra : śląski kwartalnik naukowy”. nr 3 (41), s. 127, 2015. Katowice: Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki. ISSN 1734-6576.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Historia. hosianum.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-16)]. hosianum.edu.pl
- Biblioteka. hosianum.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-16)]. hosianum.edu.pl