Zimowa wyprawa na Mount Everest 1980

Zimowa wyprawa na Mount Everest 1979/1980 – przełomowa wyprawa w dziejach światowego himalaizmu – w czasie tej wyprawy zdobyto po raz pierwszy ośmiotysięcznik w zimie, co otworzyło nowy front działań himalaistycznych – wyprawy zimowe w najwyższe góry świata.

Reinhold Messner w wywiadzie dla Gazety Wyborczej z sierpnia 2014 r. uznał, że było to „najważniejsze wejście na ośmiotysięcznik w historii alpinizmu”^[1].

1977:

• 11 maja – zarząd Polskiego Związku Alpinizmu zatwierdza ramowy plan wyprawy narodowej na Mount Everest lub K2 i mianuje kierownikiem wyprawy Andrzeja Zawadę

1978:

• listopad-grudzień – pobyt Andrzeja Zawady w Nepalu i Pakistanie w celu uzyskania zezwolenia na wyprawę w sezonie zimowym 1979-80

1979:

• 22 listopada – oficjalna zgoda władz Nepalu na wyprawę
• 7, 15 i 19 grudnia – odlot do Nepalu kolejno: Andrzeja Zawady, pierwszej i drugiej grupy alpinistów

1980:

• 5 stycznia – ukończenie budowy bazy na lodowcu Khumbu
• 6 stycznia – założenie obozu I na wysokości 6000 m n.p.m. (Andrzej Heinrich, Krzysztof Wielicki)
• 9 stycznia – założenie obozu II na wysokości 6500 m n.p.m. (grupa ośmioosobowa)
• 15 stycznia – założenie obozu III na wysokości 7150 m n.p.m. (Ryszard Gajewski, Maciej Pawlikowski, Krzysztof Żurek)
• 26 stycznia-9 lutego – przerwa w akcji górskiej spowodowana huraganowym wiatrem
• 11 lutego – wejście na Przełęcz Południową i rozpoczęcie zakładania obozu IV na wysokości 8000 m n.p.m. (Leszek Cichy, Walenty Fiut, Krzysztof Wielicki)
• 13 lutego – założenie obozu IV na wysokości 8000 m n.p.m. (Leszek Cichy, Walenty Fiut, Krzysztof Wielicki)
• 14 lutego – Ryszard Szafirski podchodzi z Przełęczy Południowej na wysokość 8150 m n.p.m. pozostawiając depozyt tlenowy
• 15 lutego – koniec pierwotnego pozwolenia na atak szczytowy wydanego przez władze nepalskie; po kontakcie radiowym pozwolenie zostało przedłużone o dwa dni – w celu przeprowadzenia ostatniego ataku szczytowego; Andrzej Heinrich i Pasang Norbu dochodzą bez używania dodatkowego tlenu na wysokość 8350 m n.p.m.
• 17 lutego – zdobycie szczytu przez Krzysztofa Wielickiego i Leszka Cichego.
• 18-19 lutego – likwidowanie i porządkowanie obozów (obozy I i II pozostały na wyprawę wiosenną)

• Andrzej Zawada – kierownik
• Ryszard Dmoch – zastępca kierownika
• Andrzej Zygmunt Heinrich – zastępca kierownika ds. sportowych
• Leszek Cichy – zdobywca szczytu
• Krzysztof Cielecki
• Walenty Fiut
• Ryszard Gajewski
• Jan Holnicki-Szulc
• Aleksander Lwow
• Janusz Mączka
• Kazimierz Olech
• Maciej Pawlikowski
• Marian Piekutowski
• Ryszard Szafirski
• Krzysztof Wielicki – zdobywca szczytu
• Krzysztof Żurek

• Józef Bakalarski – filmowiec
• Bogdan Jankowski – radiooperator
• Robert Janik – lekarz
• Stanisław Jaworski – filmowiec
• Stanisław Kardasz – ksiądz
• Krzysztof i Mirek Wiśniewscy – kierowcy

• Wojciech Adamiecki, Zdobyć Everest (Iskry 1984, ISBN 83-207-0732-3; seria: „Naokoło świata”)
• Leszek Cichy, Krzysztof Wielicki, Jacek Żakowski, Rozmowy o Evereście (Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1982, ISBN 83-20316-34-0, wydanie 2 poprawione i uzupełnione: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1987, ISBN 83-20321-08-5)

Zobacz kolekcję cytatów o zimowej wyprawie na Mount Everest w 1980 roku w Wikicytatach

• Wywiad z Andrzejem Zawadą (artykuł zarchiwizowany). skg.uw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-05-21)].
• Artykuł Krzysztofa Wielickiego o wyprawie. users.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-03)].
• Wspomnienia Leszka Cichego. users.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-19)].
• Wywiad z Ryszardem Szafirskim
• Artykuł o wyprawie