![]() | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
Fe |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
4-5 |
Przełam |
haczykowaty lub zadziorowaty |
Układ krystalograficzny | |
Gęstość |
7,88 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
stalowoszara lub prawie czarna |
Rysa |
stalowoszara, metalicznie błyszcząca |
Połysk |
metaliczny |
Żelazo rodzime – minerał z gromady pierwiastków rodzimych. Minerał bardzo rzadki.
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Minerał nieprzezroczysty, kowalny, ciągliwy. Wykazuje silne właściwości magnetyczne. Zazwyczaj zawiera niewielkie domieszki niklu, czasem kobaltu, miedzi, manganu, siarki, węgla. Tworzy skupienia ziarniste, zbite, wyjątkowo tworzy niewielkie kryształy o postaci sześcianu lub ośmiościanu.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]W skałach magmowych, najczęściej w bazaltach oraz w meteorytach (np. meteoryt Canyon Diablo z krateru Barringera w Arizonie w USA), również w skałach osadowych.
Miejsca występowania: Na wyspie Disko u wybrzeży Grenlandii (w bazaltach; znajdowano rodzimki o wadze nawet do 20 ton), Missouri, Clinton County (USA; skały osadowe karbonu), Nowy Brunszwik (Kanada; łupki)[1], Hesja (Niemcy). Największy znany kawałek żelaza rodzimego o wadze 60 ton znajduje się w Namibii, jest to meteoryt Hoba.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Ze względu na rzadkość występowania, żelazo rodzime nie ma praktycznego zastosowania. Używa się go głównie jako rdzeni elektromagnesów (pętla histerezy jest tym węższa im żelazo jest czystsze). Ma bardzo duże znaczenie naukowe i kolekcjonerskie (wartość handlowa przekracza niekiedy wartość takich samych wagowo samorodków srebra).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrzej Bolewski, Andrzej Manecki, Mineralogia szczegółowa, Wyd. Polskiej Agencji Ekologicznej, Warszawa, 1993, ISBN 83-85636-03-X