Antoni Dmochowski

Antoni Dmochowski

Data i miejsce urodzenia	6 grudnia 1896 Sarnów
Data i miejsce śmierci	23 grudnia 1983 Łódź
profesor nauk chemicznych
Specjalność: biochemia
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1924
Habilitacja	1932 Uniwersytet Warszawski
Profesura	1937
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Warszawski Uniwersytet Łódzki
Odznaczenia

Antoni Dmochowski (ur. 6 grudnia 1896 w Sarnowie^[1], zm. 23 grudnia 1983 w Łodzi) – polski biochemik, twórca łódzkiej szkoły biochemicznej, pionier chemii kwasów nukleinowych w Polsce.

Po ukończeniu w 1915 warszawskiego Gimnazjum Filologicznego rozpoczął studiować chemię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, podczas studiów podjął pracę w kierowanej przez Stanisława Bądzyńskiego Katedrze Chemii Fizjologicznej Wydziału Lekarskiego. W 1924 obronił pracę doktorską pt. O produktach trawienia oksyhemoglobiny krwi za pomocą pepsyny i uzyskał tytuł doktora filozofii w dziedzinie chemii i fizjologii zwierząt. Pomiędzy 1925 a 1931 uzupełniał wiedzę na temat kwasów nukleinowych i nukleotydów podczas studiów w Stanach Zjednoczonych, Szwajcarii i Austrii. Od 1927 był związany z kierowaną przez Stanisława Przyłęckiego Katedrą Chemii Fizjologicznej, gdzie prowadził badania nad strukturą i funkcją kwasów nukleinowych w komórkach i tkankach organizmów. Współpraca z Kazimierzem Białaszewiczem zaowocowała materiałami, dzięki którym w 1932 przeprowadził habilitację na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego.

Od 1934 kierował Zakładem Chemii Fizjologicznej, który posiadał filię w Łodzi, rok później ukazała się monografia pt. "O współczesnym stanie chemii i fizjologii kwasów nukleinowych". W 1937 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, równolegle do pracy na Uniwersytecie Warszawskim kierował Zakładem Chemii Fizjologicznej Wolnej Wszechnicy Polskiej. W latach 1937–1939 był edytorem czterotomowej, ilustrowanej Nowoczesnej encyklopedii zdrowia^[2] .

Podczas okupacji hitlerowskiej wykładał na tajnym Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Ziem Zachodnich.

Po II wojnie światowej został skierowany do Łodzi, gdzie podjął się organizacji pierwszej uniwersyteckiej Katedry Biochemii, którą utworzono na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Łódzkiego, rozpoczęła ona działalność 1 września 1945. W 1946 został członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Od 1946 do 1949 równolegle kierował Katedrą Chemii Fizjologicznej i Zakładem Chemii Ogólnej na Wydziale Lekarskim i Stomatologicznym. Sześć lat później zorganizował Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, gdzie do 1958 pełnił funkcję dziekana.

W 1957 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego, a w 1970 tytuł doktora honoris causa w dziedzinie nauk przyrodniczych. W 1967 zakończył pracę zawodową i przeszedł na emeryturę.

Z żoną, pisarką Teresą Dmochowską(inne języki) (1902–1977), miał sześcioro dzieci, m.in. Piotra Dmochowskiego, prawnika i marszanda^[3].

Jest pochowany na cmentarzu w Laskach.

• Złoty Krzyż Zasługi (1954)^[4]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1958)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1959)
• Nagroda indywidualna I stopnia Ministra Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze (1963)
• Nagroda naukowa miasta Łodzi (1966)

• Antoni Cieszyński: Nowoczesna encyklopedia zdrowia. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Minerwa, Cz. Żebrowski, 1939.
• biogram, Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego
• Reprezentanci nauk medycznych, zmarli członkowie AU w Krakowie, PAU, TNW i PAN;
• profesor Antoni Dmochowski, Zastawie i Ziemia Łukowska
• pożegnanie, Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego