Chris Chelios

Chris Chelios
Data i miejsce urodzenia	25 stycznia 1962 ; Chicago
Obywatelstwo	Stany Zjednoczone / Grecja
Wzrost	185 cm
Pozycja	Obrońca
Uchwyt	prawy
Draft	NHL 1981, numer: 40 (2 runda); Montreal Canadiens
Dorobek medalowy
	Reprezentacja Stany Zjednoczone
	Igrzyska olimpijskie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chris Chelios, właśc. Christos Kostas Tselios (ur. 25 stycznia 1962 w Chicago) – były zawodowy amerykański hokeista greckiego pochodzenia, występujący na pozycji obrońcy. Obecnie związany zawodowo z klubem NHL, Detroit Red Wings.

Jego kuzyn Nikos Chelios oraz synowie Jake i Dean również zostali hokeistami.

Kariera zawodnicza

Moose Jaw CPR (1980–1981)
Wisconsin Badgers (1981–1983)
Montreal Canadiens (1983–1990)
Chicago Blackhawks (1990–1999)
Detroit Red Wings (1999–2009)
- EHC Biel (2004)
- Motor City Mechanics (2004–2005)
- Grand Rapids Griffins (2008–2009)
- Chicago Wolves (2009–2010)
Atlanta Thrashers (2009–2010)

Wczesne lata

Chelios wychowywał się w Chicago i wyróżniał się pod względem umiejętności hokejowych wśród swoich rówieśników. Chodził do Mount Carmel High School, lecz w 1977 roku przeprowadził się na południe Kalifornii. Chelios został wybrany jako 40. zawodnik w drafcie w 1981 roku przez Montreal Canadiens. Wcześniej grał w zespole Moose Jaw Canucks w SJHL. Po drafcie Chelios spędził dwa dobre lata na Uniwersytecie Wisconsin-Madison. Jako jeden z czołowych graczy uniwersyteckich Chelios został wybrany do reprezentacji USA na Mistrzostwa Świata Juniorów. W 1983 roku zdobył z zespołem Badgers mistrzostwo NCAA i był wybrany do Drużyny Gwiazd turnieju finałowego. Chelios pojechał też na Igrzyska Olimpijskie do Sarajewa. Po tej imprezie zadebiutował w barwach Canadiens, grając w 12 meczach sezonu zasadniczego i w 15 meczach playoff. Latem tego roku wziął udział w Pucharze Kanady z reprezentacją USA.

W kolejnym sezonie na dobre wprowadził się już do drużyny, dzięki czemu zasłużył sobie na występ w Meczu Gwiazd NHL. Został też wybrany do Drużyny Gwiazd Pierwszoroczniaków w 1985 roku. Zdobył w tym roku 64 punkty w 74 meczach sezonu zasadniczego. W 9 meczach playoff zaliczył 10 oczek i +17 w klasyfikacji plus/minus. Mimo iż w sezonie 1985/86 wystąpił tylko w 41 meczach, sięgnął z zespołem po Puchar Stanleya grając ze zdobywcą Conn Smythe Trophy w bramce – Patrickiem Roy.

Przeprowadzka do Chicago

Po dwóch kolejnych dobrych sezonach Chelios zagrał jeden fantastyczny rok. W sezonie 1988/89 zdobył 73 punkty w 80 meczach i skończył z +35. Został wybrany do Drużyny Gwiazd i wygrał James Norris Memorial Trophy. W finale konferencji przeciwko Philadelphia Flyers, wygranym przez Canadiens w sześciu meczach Chelios zaszedł kibicom z Philadelphi za skórę uderzeniem na Brianie Proppie, po którym zawodnik ten doznał wstrząsu mózgu, który wyeliminował go z następnego spotkania. W końcu Ron Hextall, bramkarz Flyers, postanowił wziąć sprawy w swoje ręce i w zemście za tamto uderzenie, sam uderzył Cheliosa swoim kijem.

Rok później Chelios wystąpił w 53 meczach, grając jako współkapitan z Guyem Carbonneau. 29 czerwca 1990 Chelios został oddany do Chicago Blackhawks za Denisa Savarda. Do Blackhawks powędrował też wybór w 2. rundzie draftu. W pierwszym sezonie w swoim rodzinnym mieście Chelios podtrzymywał swoją dobrą postawę strzelecką, zdobywając 64 punkty, co dało mu miejsce w Drugiej Drużynie Gwiazd NHL. Chelios pomógł Blackhawks dojść do finałów playoff w 1992 roku, gdzie przegrali jednak z Pittsburgh Penguins. Rok później zdobył 73 punkty, rozegrał kolejny wyśmienity sezon i po raz drugi zdobył Norris Trophy.

Sytuacje powtórzyła się w kolejnym sezonie. Znowu 73 punkty, znowu bardzo dobra gra i kolejny Norris Trophy. Latem 1996 roku Chelios pomógł reprezentacji swojego kraju osiągnąć duży sukces na arenie międzynarodowej, pokonując Kanadę w finale hokejowego Pucharu Świata. Został wybrany do Drużyny Gwiazd turnieju. W latach 1995–1999 Chelios kontynuował dobrą grę w Blackhawks, będąc kapitanem zespołu.

Kariera w Red Wings

Pod koniec lat 90. wiek Cheliosa dawał o sobie znać, przez co zawodnik nie zdobywał już tylu punktów i nie grał już tak dobrze w obronie jak wcześniej. Mimo tego, jego doświadczenie i postawa na lodzie cały czas powodowały, że był bardzo wartościowym graczem. 23 marca 1999 roku Chelios został oddany do Detroit Red Wings za Andersa Erikssona i dwa wybory w pierwszej rundzie draftu.

Ta przeprowadzka, po której nie miał już aż tylu pierwszoplanowych obowiązków, dobrze wpłynęła na grę Cheliosa. Chris odzyskał doskonałą formę, co udowodnił chociaż w roku 2002, który zakończył z +40 w klasyfikacji plus/minus, co było najlepszym wynikiem w lidze. Ponownie został wybrany do Drużyny Gwiazd. Pomógł też reprezentacji USA w zdobyciu srebrnego medalu na Olimpiadzie w Salt Lake City. Tam też został wybrany do Drużyny Gwiazd turnieju. Sezon zakończył wielkim sukcesem ze Skrzydłami, którzy pokonali Carolina Hurricanes w finale playoff i zdobyli Puchar Stanleya.

W sezonie 2004/05, kiedy w NHL panował lokaut, Chelios wraz z Derianem Hatcherem i Krisem Draperem postanowił zagrać dla Motor City Mechanics w lidze UHL. Zespół ten znajduje się w miejscowości Fraser w stanie Michigan. W październiku tego roku trenował z amerykańską drużyną bobslejową, gdyż sam chciał wystąpić na Olimpiadzie w Turynie reprezentując w tej dyscyplinie Grecję. 4 sierpnia 2005 roku Chelios podpisał kolejny jednoroczny kontrakt z Red Wings.

Ostatnie lata

1 lutego 2006 roku Chelios po raz kolejny został kapitanem hokejowej reprezentacji USA na igrzyska olimpijskie. Tę samą funkcję spełniał w latach 1998 w Nagano i w 2002 w Salt Lake City. Chelios kontynuuje swoją przygodę z Detroit Red Wings, w barwach których jest jednym z najważniejszych obrońców i, mimo swojego wieku, spędza na lodzie dużo czasu. Bije też różne rekordy jako najstarszy zawodnik w lidze. 21 kwietnia 2007 roku został najstarszym graczem w historii NHL, który zdobył bramkę w osłabieniu w meczu playoff. Jest też najstarszym aktywnym zawodnikiem na taflach NHL (trzeci wśród wszystkich graczy w historii).

22 maja 2007 roku Red Wings odpadli z rywalizacji o Puchar Stanleya, przegrywając z Anaheim Ducks. Po meczu Chelios zrezygnował ze ściskania dłoni zawodników drużyny przeciwnej, jak dyktuje tradycja. Podjechał tylko do ławki Ducks, gdzie uścisnął ręce trenerom. Spowodowało to lekkie zamieszanie w mediach i wśród fanów, lecz Chelios tłumaczył później, że był zbyt zdruzgotany porażką i po prostu nie był w stanie walczyć z emocjami na środku lodu.

12 czerwca Chelios przedłużył na jeszcze jeden rok swój kontrakt z Red Wings. Potrzebuje jeszcze wystąpić w dwóch meczach playoff, aby zostać liderem pod względem ilości rozegranych takich spotkań. Będzie to jego 24. sezon w NHL a 10. w barwach Wings.

6 sierpnia 2010 zawodnik poinformował o zakończeniu kariery zawodniczej. Jednocześnie pozostał zatrudniony w klubie Detroit Red Wings^[1].

Statystyki

Ogółem w swojej wieloletniej karierze Chelios wystąpił w 1651 meczach sezonu regularnego NHL, strzelając w nich 185 goli i zaliczając 948 asyst. W fazie play-off rozegrał 266 spotkań, a w nich uzyskał 31 bramek i 144 asyst.

			Sezon zasadniczy					Play-off
Sezon	Drużyna	Liga	M	G	A	Pkt	Min	M	G	A	Pkt	Min
1981-82	Wisconsin Badgers	WCHA	43	6	43	49	50	—	—	—	—	—
1982-83	Wisconsin Badgers	WCHA	45	16	32	48	62	—	—	—	—	—
1983-84	Montreal Canadiens	NHL	12	0	2	2	12	15	1	9	10	17
1984-85	Montreal Canadiens	NHL	74	9	55	64	87	9	2	8	10	17
1985-86	Montreal Canadiens	NHL	41	8	26	34	67	20	2	9	11	49
1986-87	Montreal Canadiens	NHL	71	11	33	44	124	17	4	9	13	38
1987-88	Montreal Canadiens	NHL	71	20	41	61	172	11	3	1	4	29
1988-89	Montreal Canadiens	NHL	80	15	58	73	185	21	4	15	19	28
1989-90	Montreal Canadiens	NHL	53	9	22	31	136	5	0	1	1	8
1990-91	Chicago Blackhawks	NHL	77	12	52	64	192	6	1	7	8	46
1991-92	Chicago Blackhawks	NHL	80	9	47	56	245	18	6	15	21	37
1992-93	Chicago Blackhawks	NHL	84	15	58	73	282	4	0	2	2	14
1993-94	Chicago Blackhawks	NHL	76	16	44	60	212	6	1	1	2	8
1994-95	EHC Biel	NLA	3	0	3	3	4	—	—	—	—	—
1994-95	Chicago Blackhawks	NHL	48	5	33	38	72	16	4	7	11	12
1995-96	Chicago Blackhawks	NHL	81	14	58	72	140	9	0	3	3	8
1996-97	Chicago Blackhawks	NHL	72	10	38	48	112	6	0	1	1	8
1997-98	Chicago Blackhawks	NHL	81	3	39	42	151	—	—	—	—	—
1998-99	Chicago Blackhawks	NHL	65	8	26	34	89	—	—	—	—	—
1998-99	Detroit Red Wings	NHL	10	1	1	2	4	10	0	4	4	14
1999-00	Detroit Red Wings	NHL	81	3	31	34	103	9	0	1	1	8
2000-01	Detroit Red Wings	NHL	24	0	3	3	45	5	1	0	1	2
2001-02	Detroit Red Wings	NHL	79	6	33	39	126	23	1	13	14	44
2002-03	Detroit Red Wings	NHL	66	2	17	19	78	4	0	0	0	2
2003-04	Detroit Red Wings	NHL	69	2	19	21	61	8	0	1	1	4
2004-05	Motor City Mechanics	UHL	23	5	19	24	25	—	—	—	—	—
2005-06	Detroit Red Wings	NHL	81	4	7	11	108	6	0	0	0	6
2006-07	Detroit Red Wings	NHL	71	0	11	11	34	18	1	6	7	12
2007–08	Detroit Red Wings	NHL	69	3	9	12	36	14	0	0	0	10
2008–09	Detroit Red Wings	NHL	28	0	0	0	18	6	0	0	0	2
2008–09	Grand Rapids Griffins	AHL	2	0	1	1	2	—	—	—	—	—
2009–10	Chicago Wolves	AHL	46	5	17	22	24	14	0	0	0	12
2009–10	Atlanta Thrashers	NHL	7	0	0	0	0	—	—	—	—	—
NHL Ogółem			1651	185	763	948	2891	266	31	113	144	423

Sukcesy i osiągnięcia

Chelios był do 2010 najstarszym grającym zawodnikiem w lidze i wśród aktywnych graczy rozegrał najwięcej spotkań w NHL. Przewodził też pod względem minut spźdzonych na ławce kar. 24 listopada 2006 wystąpił w swoim 1496. meczu w NHL wyprzedzając Phila Housleya na pierwszym miejscu listy liczby rozegranych spotkań przez hokeistów amerykańskich. W ostatnim sezonie wystąpił w swoich 22. playoffach, co jest rekordem ligi.

Reprezentacyjne

Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2002 z reprezentacją USA
Mistrzostwa Świata 1996 z reprezentacją USA

Klubowe

Mistrzostwo NCAA (WCHA): 1982, 1983
Puchar Stanleya (3 razy): 1986 z Montreal Canadiens, 2002 z Detroit Red Wings, 2008 z Detroit Red Wings

Indywidualne

James Norris Memorial Trophy - najlepszy obrońca w sezonie NHL: 1989, 1993, 1996
NHL Plus/Minus Award 2002
NHL All-Star Game: 1989, 1993, 1995, 1996, 2002
Puchar Świata w Hokeju na Lodzie 1996:
- Skład gwiazd turnieju
Hokej na lodzie na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2002:
- Pierwsze miejsce w klasyfikacji +/- turnieju: +9 (ex aequo) z Aleksiejem Kowalowem i Joe Sakicem
- Skład gwiazd turnieju
- Najlepszy obrońca turnieju
NHL (200/2007):
- Mark Messier Leadership Award

Wyróżnienia

Hockey Hall of Fame: 2013^[2]
Galeria Sławy IIHF: 2018^[3]^[4]

Inna działalność

W 1994 roku wystąpił w filmie Potężne Kaczory 2.

Chris Chelios jest też właścicielem dwóch barów/restauracji w Dearborn (otwarta w 2003 roku) i Detroit (2006). Nazywają się one Cheli's Chilli Bar I i II. Wcześniej prowadził taką restaurację w Chicago, lecz zamknął ją przy przeprowadzce do Detroit.

2 stycznia 2007 roku dwóch pracowników restauracji zostało zaatakowanych nożem, w wyniku czego ponieśli śmierć. 49-letnia Megan Soroka była menadżerem restauracji a 52-letni Mark Bernard zmywał tam naczynia. Policja zatrzymała 17-letniego Justina Blackshere'a, który miał przyznać się do popełnienia przestępstwa. Pracował on również w tej samej restauracji, lecz został zwolniony w listopadzie 2007 roku. W związku z tą tragedią Chelios przerwał swoją grę w NHL aby pomóc rodzinom ofiar i powiedział, że wróci do gry, kiedy będzie czuł, że on i rodziny są już gotowe. Chelios wrócił na lód 9 stycznia.

Przypisy

↑ The Sports Network - National Hockey League. [dostęp 2022-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
↑ Niedermayer, Chelios, Shanahan get 2013 Hall call | NHL.com [online], www.nhl.com [dostęp 2017-11-22] (ang.).
↑ Andrew Podnieks: IIHF Hall of Fame Class of 2018. 2018.iihfworlds.com, 2017-12-01. [dostęp 2017-12-10].
↑ John Sanful: IIHF Hall of Fame inducts new members. new-iihf.com, 2018-05-20. [dostęp 2018-05-23]. (ang.).

Bibliografia

Chris Chelios w bazie Eliteprospects.com (ang.)
Chris Chelios – profil na stronie NHL

[1] The Sports Network - National Hockey League. [dostęp 2022-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].

[2] Niedermayer, Chelios, Shanahan get 2013 Hall call | NHL.com [online], www.nhl.com [dostęp 2017-11-22] (ang.).

[3] Andrew Podnieks: IIHF Hall of Fame Class of 2018. 2018.iihfworlds.com, 2017-12-01. [dostęp 2017-12-10].

[4] John Sanful: IIHF Hall of Fame inducts new members. new-iihf.com, 2018-05-20. [dostęp 2018-05-23]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]