Rządzący państwami w 2009
Rok 2009 ogłoszono
[edytuj | edytuj kod]- Międzynarodowym Rokiem Astronomii (przez IAU)
- Rokiem Rodzinnej Opieki Zastępczej (przez Sejm RP)
- Rokiem Polskiej Demokracji (przez Senat RP)
- Rokiem Tytusa Chałubińskiego
- Rokiem Jerzego Grotowskiego (UNESCO)[1]
- Europejskim Rokiem Innowacji i Twórczości (Unia Europejska)
- Rokiem Juliusza Słowackiego
- Rokiem Wojciecha Korfantego[2]
- Rokiem Dzieci i Młodzieży w PTTK
- Rokiem Grażyny Bacewicz
- Międzynarodowym Rokiem Piwa
- Rokiem Pieszego[3]
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia:
- uruchomiono projekt badawczy INDECT.
- 5 miejscowości: Bobowa, Brzostek, Krynki, Michałowo i Szczucin uzyskało prawa miejskie.
- z połączenia Akademii Rolniczej w Szczecinie i Politechniki Szczecińskiej powstał Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny.
- 11 stycznia – XVII finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
- 13 stycznia:
- Zbigniew Derdziuk został odwołany z Rady Ministrów.
- oddział GDDKiA w Białymstoku zerwał umowę na budowę obwodnicy Augustowa.
- 14 stycznia – w Wiśle doszło do spotkania Lecha Kaczyńskiego z Wiktorem Juszczenką.
- 15 stycznia – Michał Boni został powołany na członka Rady Ministrów.
- 16 stycznia – odbył się ostatni lot samolotu transportowego An-26 będącego na wyposażeniu Sił Powietrznych RP.
- 19 stycznia – rzekome lądowanie UFO w Jarnołtówku.
- 20 stycznia – minister sprawiedliwości Zbigniew Ćwiąkalski podał się do dymisji.
- 23 stycznia – Andrzej Czuma został mianowany ministrem sprawiedliwości.
Luty
[edytuj | edytuj kod]- 4 lutego – ks. prał. Grzegorz Kaszak został mianowany przez Benedykta XVI nowym biskupem ordynariuszem diecezji sosnowieckiej.
- 11 lutego – weszła w życie ustawa znosząca obowiązkową służbę wojskową.
- 12 lutego – światowy kryzys finansowy: Ministerstwo Pracy ogłosiło, że stopa bezrobocia przekroczyła w styczniu 2009 r. poziom 10%. W kolejnych miesiącach, zwiększyła się jednak minimalnie.
- 13 lutego – Sejm powołał komisję śledczą do zbadania okoliczności porwania i zabójstwa Krzysztofa Olewnika.
- 15 lutego – rozpoczął się IX Zimowy Europejski Festiwal Młodzieży „Śląsk-Beskidy 2009”, odbywający się w Bielsku-Białej, Cieszynie, Szczyrku, Tychach i Wiśle.
- 17 lutego – katastrofa śmigłowca Mi-2, zginęli pilot i technik, lekarz został ciężko ranny.
- 19–20 lutego – w Krakowie odbyło się nieformalne spotkanie Ministrów Obrony Państw NATO. Spotkaniu przewodniczył sekretarz generalny Paktu Jaap de Hoop Scheffer.
- 20 lutego:
- Sejm powołał skład osobowy komisji śledczej do zbadania okoliczności porwania i zabójstwa Krzysztofa Olewnika.
- zakończył się IX Zimowy Europejski Festiwal Młodzieży „Śląsk-Beskidy 2009”, odbywający się w Bielsku-Białej, Cieszynie, Szczyrku, Tychach i Wiśle.
- 23 lutego – Paweł Graś (PO) został sekretarzem stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – rzecznikiem prasowym rządu Donalda Tuska.
- 27 lutego – katastrofa lotnicza w Szadłowicach: katastrofa śmigłowca Mi-24, pilot zginął, dwaj żołnierze zostali lekko ranni.
Marzec
[edytuj | edytuj kod]- 5 marca – Rada Ministrów zgłosiła kandydaturę Włodzimierza Cimoszewicza na przewodniczącego Rady Europy.
- 7 marca – w Stoczni Szczecińskiej Nowa zwodowano ostatni statek – kontenerowiec „Fesco Vladimir” dla armatora rosyjskiego.
- 9 marca – José Manuel Durão Barroso spotkał się z prezydentem Lechem Kaczyńskim w Belwederze.
- 10 marca:
- rozpoczęła się kampania wyborcza przed wyborami do Parlamentu Europejskiego.
- arcybiskup Józef Michalik, metropolita przemyski został wybrany na drugą kadencję na stanowisku Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.
- do Nowego Zoo w Poznaniu przywieziono z Węgier dwa samce słonia afrykańskiego.
- 11 marca – światowy kryzys finansowy: według ministra finansów wzrost gospodarczy Polski w roku 2009 będzie niższy niż zapisane w budżecie 3,7%, ale wyższy niż przewidywane w pesymistycznym scenariuszu rządowym 1,7%.
- 22 marca – otwarto Muzeum Dobranocek w Rzeszowie.
- 27 marca – wypadek autobusu wiozącego dzieci w Bystrzycy Górnej – 34 osoby zostały ranne.
- 31 marca:
- 4 osoby zginęły w katastrofie lotniczej w Babich Dołach.
- weszła w życie ustawa o upadłości konsumenckiej.
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- 2 kwietnia – w całej Polsce pisano test szóstoklasisty.
- 3 kwietnia – wprowadzono zakaz sprzedaży termometrów rtęciowych.
- 6 kwietnia – w katastrofie kolejowej w Białogardzie zginęła 1 osoba, a 25 zostało rannych.
- 13 kwietnia – pożar hotelu w Kamieniu Pomorskim – zginęły 23 osoby. Prezydent Lech Kaczyński ogłosił trzydniową żałobę narodową.
- 21 kwietnia – andruty kaliskie zostały wpisane na listę produktów regionalnych o chronionym oznaczeniu geograficznym.
- 22–24 kwietnia – w całej Polsce odbył się Egzamin Gimnazjalny z zakresu Humanistycznego, Matematyczno-Przyrodniczego i Językowego.
- 24 kwietnia – Sejm przyjął specustawę o budowie gazoportu w Świnoujściu.
Maj
[edytuj | edytuj kod]- 1 maja – koncert Deep Purple we Wrocławiu; zespół na Polach Marsowych wykonał m.in. aranżację polskiego hymnu narodowego.
- 4 maja – światowy kryzys finansowy: Komisja Europejska prognozowała na rok 2009 spadek PKB w Polsce o 1,4% i gwałtowny wzrost deficytu budżetowego. Minister Jacek Rostowski skrytykował tę ocenę jako zbyt pesymistyczną.
- 6 maja – u 58-letniej mieszkanki Tarnobrzega, która powróciła z USA, potwierdzono pierwszy w kraju przypadek zarażenia wirusem świńskiej grypy.
- 7 maja – Sejm zmienił konstytucję, wprowadzając do niej poprawkę zakazującą kandydowania do parlamentu osobom skazanym prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. Nowe zasady zaczną obowiązywać od następnej kadencji parlamentarnej.
- 25 maja – powstało Radio Wnet jako serwis społecznościowy i radio internetowe.
- 28 maja – XIV Dalajlama Tenzin Gjaco, Tadeusz Mazowiecki, Michał Sumiński i pośmiertnie rotmistrz Witold Pilecki zostali Honorowymi Obywatelami miasta stołecznego Warszawy.
- 29 maja – światowy kryzys finansowy: GUS poinformował, że w I kwartale roku 2009 PKB wzrósł w Polsce o 0,8% w stosunku rocznym. Według danych Eurostatu wzrost wyniósł aż 1,9%, co było najlepszym wynikiem w całej Unii Europejskiej.
- 31 maja – ostatni lot samolotu polskich linii lotniczych Centralwings i zakończenie działalności przedsiębiorstwa.
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- 7 czerwca – odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego. Najwięcej mandatów (25 z 50) zdobyła Platforma Obywatelska.
- 8 czerwca – w Poznaniu zburzono pomnik Karola Świerczewskiego.
- 9 czerwca – koncert zespołu Slipknot w warszawskim Torwarze.
- 13 czerwca – Natalia Krakowiak wygrywa debiuty 2009 na festiwalu w Opolu.
- 15 czerwca:
- Jerzy Buzek wstąpił do Platformy Obywatelskiej.
- Multi Lotek zmienił się w Multi Multi.
- 24 czerwca – pierwszy w Polsce koncert zespołu Limp Bizkit (Szczecin Rock Festiwal).
- 24–26 czerwca – po intensywnych opadach deszczu na południu i częściowo na zachodzie Polski wystąpiły podtopienia a miejscami powodzie.
- 26 czerwca – w Łodzi otwarto halę widowiskowo-sportową Atlas Arena.
- 27 czerwca – zakończył działalność Teatr Mały w Warszawie.
- 28 czerwca – po zakończeniu VI edycji Małopolskiego Pikniku Lotniczego na lotnisku Rakowice-Czyżyny miał miejsce wypadek samolotu Cessna 172. Zginęły 2 osoby (w tym pilot), a 2 zostały ranne.
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- 1 lipca – obchody 440 rocznicy podpisania Unii Polsko-Litewskiej w Lublinie.
- 14 lipca – Jerzy Buzek zostaje Przewodniczącym Parlamentu Europejskiego.
- 16–19 lipca – odbył się kongres międzynarodowy Świadków Jehowy pod hasłem Czuwajcie! w Poznaniu.
- 17 lipca:
- prezydent Lech Kaczyński zawetował ustawę medialną.
- światowy kryzys finansowy: Sejm przyjął nowelizację budżetu. Deficyt budżetowy został zwiększony z 18 do 27 mld zł, a prognoza wzrostu PKB została obniżona z 3,7 do 0,2%.
- 18–19 lipca – XIII Międzynarodowy Festiwal Piosenki i Kultury Romów w Glinojecku.
- 21 lipca – w trakcie egzekucji komorniczej w Kupieckich Domach Towarowych w Warszawie doszło do starć między zabarykadowanymi tam kupcami i wynajętą przez komornika przedsiębiorstwem ochroniarskim.
- 23 lipca – silne burze i nawałnice nawiedziły wiele regionów Polski – zginęło 8 osób, a 82 zostały ranne.
- 25 lipca – rozpoczął się 94. Światowy Kongres Esperanto. Z okazji 150. rocznicy urodzin jego twórcy – dr. Ludwika Zamenhofa – Kongres odbył się w jego rodzinnym mieście, Białymstoku.
- 30 lipca – światowy kryzys finansowy: prezydent Lech Kaczyński podpisał kluczową ustawę z pakietu antykryzysowego, która uelastyczniła czas pracy i warunki zatrudnienia.
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- 6 sierpnia – koncert irlandzkiego zespołu U2 w Chorzowie.
- 15 sierpnia – pierwszy koncert Madonny na warszawskim Bemowie.
- 23 sierpnia – część Małopolski została podtopiona.
- 28 sierpnia – światowy kryzys finansowy: GUS ogłosił dane za II kwartał roku 2009, wzrost PKB wyniósł 1,1%, co po raz kolejny dało Polsce pozycję lidera w UE.
- 30 sierpnia – katastrofa Białoruskiego Su-27 na pokazach AIR SHOW w Radomiu.
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- 1 września – Poczta Polska w wyniku komercjalizacji została przekształcona w spółkę akcyjną.
- 4 września – podczas gali finałowej w Płocku 21-letnia studentka prawa Anna Jamróz zdobyła koronę Miss Polski.
- 12 września – fundacja Mam Marzenie zorganizowała I Ogólnopolski Dzień Marzeń.
- 14 września – ukazał się pierwszy numer Dziennika Gazeta Prawna.
- 18 września – katastrofa górnicza w kopalni Wujek-Śląsk w Rudzie Śląskiej, zginęło 20 górników, blisko 40 zostało rannych.
- 19 września – Jetix Polska zmienił nazwę na Disney XD Polska.
- 23 września – Sąd Okręgowy w Katowicach nakazał redaktorowi naczelnemu Gościa Niedzielnego, ks. Markowi Gancarczykowi oraz archidiecezji katowickiej (wydawcy tygodnika) przeproszenie Alicji Tysiąc i zapłacenie jej 30 tys. złotych za naruszenie jej dóbr osobistych.
- 23–25 września – Kongres Kultury Polskiej 2009. Równolegle zorganizowany został Anty-Kongres.
Październik
[edytuj | edytuj kod]- 1 października – upublicznienie stenogramów z podsłuchów przedsiębiorców z branży hazardowej – początek afery hazardowej w rezultacie kilku ministrów i wiceministrów podało się do dymisji.
- 2 października – uruchomiono kanał Polsat Film.
- 7 października – wmurowano kamień węgielny pod budowę Stadionu Narodowego w Warszawie.
- 8 października – ostatnie losowanie Express Lotka.
- 9 października – dwóch polskich żołnierzy zginęło w wyniku eksplozji, jaka nastąpiła pod jednym z pojazdów typu MRAP. Pojazd wchodził w skład konwoju, którym Polacy poruszali się z Ghazni do Bagram w Afganistanie.
- 10 października – Prezydent Lech Kaczyński ratyfikował traktat lizboński.
- 12 października – tablicę upamiętniającą Ryszarda Kapuścińskiego odsłonięto na gmachu warszawskiej siedziby Polskiej Agencji Prasowej.
- 13 października:
- w Bazie Lotniczej w Świdwinie wylądował wojskowy samolot Casa, na pokładzie którego przywiezione zostały do kraju ciała dwóch saperów poległych w Afganistanie – kaprala Radosława Szyszkiewicza i kaprala Szymona Graczyka. Obaj żołnierze służyli w 5. Pułku Inżynieryjnym w Szczecinie. W grupie żołnierzy, którzy złożyli hołd poległym, był generał broni Bronisław Kwiatkowski.
- Grzegorz Schetyna, Andrzej Czuma, Mirosław Drzewiecki odeszli ze składu rządu Donalda Tuska.
- Mariusz Kamiński został odwołany z funkcji szefa CBA.
- 14 października:
- Jerzy Miller, Krzysztof Kwiatkowski i Adam Giersz weszli w skład rządu Donalda Tuska.
- nagły atak zimy, wiele miejscowości pozbawionych zostało prądu.
- 23 października – kilka tysięcy osób uczestniczyło w Poznaniu w manifestacji w obronie miejsc pracy w zakładach H. Cegielski – Poznań S.A. Demonstranci przeszli historyczną trasą z czerwca 1956 r. pod urząd wojewódzki. Tam spalili „trumnę PO”. „Dość zwolnień” – skandowali.
- 28 października – podpisano kontrakt na budowę drugiej linii warszawskiego metra wartości 4,1 mld złotych.
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- 3 listopada – Radio PiN rozpoczęło nadawanie w Poznaniu i okolicach.
- 9 listopada – powstała TVN News and Services Agency.
- 13 listopada – premiera filmu Rewers.
- 14 listopada – odbył się ingres bp. Henryka Tomasika do katedry radomskiej.
- 17 listopada – nadanie Adamowi Michnikowi tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
- 21 listopada – Kraków-Podgórze: rozpoczął działalność „Bonarka City Center”, największy w regionie kompleks handlowo-usługowo-rozrywkowy.
- 26 listopada – Telewizja Polsat poinformowała o zakończeniu prac nad serialem Rodzina zastępcza.
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- 1 grudnia – około 5 tys. policjantów manifestowało przed Kancelarią Premiera w Warszawie, domagając się wypłaty zaległych świadczeń oraz odstąpienia od kolejnych cięć w budżecie policji na rok 2010.
- 4 grudnia – ukazało się ostatnie wydanie dziennika „Trybuna”.
- 14 grudnia – uruchomiono kanał telewizyjny Rebel:tv.
- 18 grudnia:
- Prezydent Lech Kaczyński zastosował prawo łaski wobec skazanych w sprawie linczu we Włodowie.
- z muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu nieznani sprawcy ukradli napis Arbeit macht frei (Praca czyni wolnym).
- kardynał Józef Glemp, skończywszy 80 lat, po 28 latach przestał pełnić urząd prymasa Polski.
- 19 grudnia:
- arcybiskup gnieźnieński Henryk Muszyński obejmuje urząd prymasa Polski.
- Grzegorz Napieralski ogłosił, że kandydatem lewicy w wyborach prezydenckich w 2010 roku będzie Jerzy Szmajdziński.
- papież Benedykt XVI podpisał dekret o heroiczności cnót Jana Pawła II oraz dekret o męczeństwie ks. Jerzego Popiełuszki.
- 21 grudnia:
- Andrzej Olechowski ogłosił swój udział w wyborach prezydenckich w 2010 roku.
- w Kwidzynie oddano do użytku tysięcznego „Orlika”.
- 25 grudnia – polska premiera filmu Avatar.
- 28 grudnia – Zbigniew Wassermann był przesłuchiwany przez komisję hazardową.
- 29 grudnia – w Poznaniu rozpoczęło się 32. Europejskie Spotkanie Młodych organizowane przez ekumeniczną Wspólnotę Taizé.
- 30 grudnia – Paweł Wojtunik został mianowany szefem Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia:
- Czechy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej[4];
- Słowacja weszła do strefy euro.
- 53 osoby zginęły w pożarze w klubie nocnym w Tajlandii. 100 osób zostało rannych[5];
- Rosja wstrzymała dostawy gazu na Ukrainę.
- w związku z kryzysem finansowym przedsiębiorstwo Merrill Lynch zostało przejęte przez Bank of America.
- 2 stycznia – wojna domowa na Sri Lance: wojska rządowe zdobyły Kilinochchi, stolicę prowincji Tamilskich Tygrysów.
- 3 stycznia:
- operacja Płynny Ołów: lądowe wojska izraelskie wkroczyły do Strefy Gazy.
- John Atta-Mills został wybrany na prezydenta Ghany.
- z Buenos Aires wystartował Rajd Dakar 2009, odbywający się po raz pierwszy poza Europą i Afryką.
- 4 stycznia – w samobójczym zamachu bombowym przed szyicką świątynią w Bagdadzie zginęło co najmniej 40 osób, w tym 16 irańskich pielgrzymów.
- 5 stycznia – w zielonej strefie w Bagdadzie otwarto największy na świecie budynek ambasady USA.
- 6 stycznia:
- Rosyjsko-ukraiński konflikt gazowy: Gazprom odciął dostawy gazu do Chorwacji, Grecji, Bułgarii, Turcji i Macedonii oraz znacznie ograniczył do Austrii, Węgier i Rumunii.
- operacja Płynny Ołów: co najmniej 30 cywilów zginęło w wyniku izraelskiego ostrzału prowadzonej przez UNRWA szkoły w obozie dla uchodźców w Strefie Gazy.
- Wenezuela wydaliła ambasadora Izraela w proteście przeciw operacji militarnej w Strefie Gazy.
- 7 stycznia – John Atta-Mills został prezydentem Ghany.
- 8 stycznia – w trzęsieniu ziemi w Kostaryce zginęło lub zaginęło 100 osób, a 91 zostało rannych.
- 9 stycznia – tankowiec Sirius Star został uwolniony przez somalijskich piratów w zamian za okup.
- 10 stycznia:
- amerykański lotniskowiec typu Nimitz USS George H.W. Bush wszedł do służby w US Navy.
- wojna w Pakistanie: 600 bojowników zaatakowało oddziały rządowe w okręgu Mohmand w pobliżu granicy z Afganistanem. Poległo 46 rebeliantów i 6 żołnierzy.
- 11 stycznia – odbyła się ceremonia wręczenia Złotych Globów.
- 12 stycznia – George Abela został wybrany przez Izbę Reprezentantów na prezydenta Malty.
- 13 stycznia – w stolicy Łotwy Rydze doszło do antyrządowych zamieszek wywołanych kryzysem ekonomicznym.
- 14 stycznia:
- na terytorium Izraela spadły rakiety wystrzelone z Libanu.
- Boliwia i Wenezuela zerwały z powodu interwencji zbrojnej w Strefie Gazy stosunki dyplomatyczne z Izraelem.
- 15 stycznia:
- lot US Airways 1549 samolotu Airbus A320 zakończył się szczęśliwym awaryjnym wodowaniem w rzece Hudson w Nowym Jorku.
- operacja Płynny Ołów: izraelskie czołgi wjechały do miasta Gaza.
- Wenezuela zerwała stosunku dyplomatyczne z Izraelem.
- 16 stycznia – w wyniku zejścia lawiny śnieżnej na drogę w górach pod Kabulem zginęło 10 osób, uratowano 40, z czego 11 zostało rannych.
- 17 stycznia:
- dubajski wieżowiec Burdż Chalifa ostatecznie osiągnął zamierzoną wysokość strukturalną równą 818 m. Planowane otwarcie ma odbyć się 20 grudnia.
- operacja Płynny Ołów: władze Izraela podjęły decyzję o wstrzymaniu ognia i przerwaniu ofensywy w strefie Gazy.
- 18 stycznia:
- operacja Płynny Ołów: rankiem doszło do wymiany ognia w strefie Gazy.
- operacja Płynny Ołów: ogłoszono zawieszenie broni w strefie Gazy.
- 19 stycznia – w Moskwie zamordowany został Stanisław Markiełow, prawnik i obrońca praw człowieka oraz dziennikarka Anastasija Baburowa. Nieznany sprawca zastrzelił oboje na ulicy po zakończonej konferencji prasowej adwokata.
- 20 stycznia:
- Barack Obama został zaprzysiężony na 44. prezydenta Stanów Zjednoczonych.
- na Gwadelupie wybuchły zamieszki społeczne.
- 21 stycznia – papież Benedykt XVI zdjął ekskomunikę z czterech biskupów, wyświęconych w 1988 roku przez arcybiskupa Marcela Lefebvre’a.
- 23 stycznia – kobieta i dwoje dzieci zginęło, a 12 osób zostało rannych od ciosów nożem, podczas ataku szaleńca na żłobek w belgijskim Dendermonde.
- 25 stycznia:
- 62,09% głosujących opowiedziało się w referendum w Boliwii za przyjęciem nowej konstytucji.
- siły rządowe zdobyły Mullaitivu, ostatni bastion Tamilskich Tygrysów w północnej Sri Lance.
- 26 stycznia:
- po fali protestów w Reykjavíku premier Islandii Geir Haarde podał swój rząd do dymisji.
- wojna w Somalii: siły Unii Trybunałów Islamskich zdobyły po oblężeniu miasto Baydhabo, będące siedzibą somalijskiego rządu tymczasowego.
- 27 stycznia – Cyryl I został wybrany Patriarchą Moskwy i Wszechrusi.
- 28 stycznia:
- Raúl Castro jako pierwszy kubański przywódca od zakończenia zimnej wojny przybył z wizytą do Rosji.
- co najmniej 29 osób zginęło w pożarze supermarketu sieci Nakumatt w kenijskim Nairobi.
- 30 stycznia:
- 6 Polaków zginęło w katastrofie samolotu Piper PA-34 w Kenova (Wirginia Zachodnia).
- premier Gruzji Grigol Mgalobliszwili ogłosił swoją rezygnację ze względów zdrowotnych.
- Szarif Szajh Ahmed został wybrany przez obradujący w Dżibuti parlament na prezydenta Somalii.
- 31 stycznia:
- Szarif Szajh Ahmed objął urząd prezydenta Somalii.
- 23 pensjonariuszy zginęło w pożarze domu starców w Podjelsku, w rosyjskiej Republice Komi.
- 113 osób zginęło, a ponad 200 zostało rannych w wyniku eksplozji rozbitej w wypadku ciężarówki-cysterny w mieście Molo w Kenii.
Luty
[edytuj | edytuj kod]- 1 lutego:
- Jóhanna Sigurðardóttir została pierwszą kobietą-premierem Islandii.
- w Soborze Chrystusa Zbawiciela w Moskwie odbyła się intronizacja nowego Patriarchy Moskwy i Wszechrusi Cyryla I.
- 2 lutego:
- Iran wystrzelił w przestrzeń kosmiczną swego pierwszego satelitę o nazwie Omid.
- przeprowadzono kolejną denominację dolara Zimbabwe w stosunku 1 000 000 000 000:1.
- 4 lutego:
- teleskop COROT odkrył planetę COROT-7 b, najmniejszą z dotychczas odkrytych planet poza Układem Słonecznym.
- podczas szczytu Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym w Moskwie zapadła decyzja o utworzeniu sił szybkiego reagowania.
- 5 lutego:
- w Kolumbii odkryto skamieniałe szczątki ogromnego węża Titanoboa sprzed 60 mln lat.
- co najmniej 33 osoby zginęły w samobójczym zamachu bombowym koło szyickiego meczetu w pakistańskim mieście Dera Ghazi Khan.
- rozwiązała się francuska Rewolucyjna Liga Komunistyczna, w jej miejsce utworzono Nową Partię Antykapitalistyczną.
- somalijscy piraci po otrzymaniu 3,2 mln USD okupu uwolnili ukraiński statek z ładunkiem 33 czołgów.
- 6 lutego:
- Nika Gilauri został premierem Gruzji.
- wojna domowa na Sri Lance: zwycięstwo wojsk rządowych w bitwie pod Chalai.
- 7 lutego:
- w Pakistanie został zamordowany przez talibów polski geolog Piotr Stańczak.
- początek wielkich pożarów buszu w Australii, które pochłonęły ponad 200 ofiar.
- co najmniej 23 osoby zginęły w demonstracji przeciwko prezydentowi Madagaskaru, Marcowi Ravalomananie.
- 10 lutego:
- w Izraelu odbyły się przedterminowe wybory do Knesetu. Najwięcej głosów zdobyły partie Kadima i Likud.
- 789 km nad Ziemią doszło do zderzenia satelitów Iridium 33 i Kosmos 2251.
- 11 lutego:
- Morgan Tsvangirai objął urząd premiera Zimbabwe.
- dwaj ukraińscy seryjni mordercy (tzw. maniacy z Dniepropetrowska) zostali skazani na dożywotnie pozbawienie wolności.
- 12 lutego:
- Zillur Rahman został prezydentem Bangladeszu.
- w katastrofie samolotu Bombardier Q 400 w amerykańskim Buffalo zginęło wszystkie 49 osób na pokładzie i jedna na ziemi.
- 13 lutego – co najmniej 40 osób zginęło w samobójczym zamachu bombowym w irackim mieście Iskandariya.
- 15 lutego – w Wenezueli odbyło się referendum w sprawie zmiany konstytucji. 54,36% głosujących w referendum opowiedziało się za zniesieniem limitu dwóch kadencji dla prezydenta.
- 17 lutego – światowy kryzys finansowy: prezydent Barack Obama ogłosił wejście w życie wartego prawie 800 mld dolarów pakietu wydatków rządowych, mającego pomóc amerykańskiej gospodarce jak najszybciej wyjść z recesji i przerwać gwałtowny wzrost bezrobocia.
- 20 lutego:
- Ivars Godmanis, premier Łotwy, podał się do dymisji.
- prezydent Kirgistanu Kurmanbek Bakijew podpisał ustawę zakładającą likwidację bazy USA w tym kraju.
- ukraiński samolot transportowy An-12 runął na ziemię krótko po starcie z lotniska w Luksorze (Egipt); zginęło 5 członków załogi.
- 21 lutego – 12 osób zginęło, a 25 zostało rannych w wyniku zderzenia autobusu z pociągiem na przejeździe we wsi Polomka koło Brezna na Słowacji.
- 22 lutego:
- Dario Franceschini zastąpił Waltera Veltroniego na stanowisku przewodniczącego włoskiej Partii Demokratycznej.
- film Slumdog. Milioner z ulicy w reżyserii Danny’ego Boyle’a zdobył 8 statuetek podczas 81. ceremonii wręczenia Oscarów w Los Angeles.
- 23 lutego – Idaho, Missisipi, Luizjana, Teksas, Karolina Południowa i Alaska buntują się przeciwko pakietowi pomocowemu, który opracowała administracja Baracka Obamy.
- 25 lutego – w katastrofie tureckiego Boeinga 737-800 w Amsterdamie zginęło 9 osób, a 50 zostało rannych.
Marzec
[edytuj | edytuj kod]- 2 marca – w wyniku akcji wojskowych w Gwinei Bissau śmierć poniósł urzędujący prezydent kraju – João Bernardo Vieira.
- 3 marca:
- Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości wydał nakaz aresztowania prezydenta Sudanu, Omara al-Baszira, oskarżanego o inspirowanie ludobójstwa w prowincji Darfur.
- 6 policjantów i 2 inne osoby zginęły w pakistańskim mieście Lahore w wyniku ataku terrorystów na autobus przewożący drużynę krykieta ze Sri Lanki.
- w Kolonii zawalił się gmach miejskiego archiwum; zginęły 2 osoby.
- 5 marca:
- 6 milicjantów zginęło w czasie rozbrajania ładunku wybuchowego pod Nazraniem w Inguszetii.
- Michael Jackson zapowiedział swój powrót na scenę i wyruszenie po 12 latach przerwy w trasę koncertową This Is It.
- 6 marca:
- rząd Sudanu wydał nakaz opuszczenia kraju przez organizacje humanitarne.
- premier Zimbabwe Morgan Tsvangirai został ranny, a jego żona zginęła w wyniku zderzenia ich samochodu z ciężarówką.
- powstał zespół Formuły 1 Brawn GP.
- 7 marca:
- NASA: Kosmiczny Teleskop Keplera rozpoczął poszukiwania ziemiopodobnych planet pozasłonecznych.
- Prawdziwa IRA dokonała zamachu na bazę wojskową Massereene pod Belfastem, w wyniku którego zginęło 2 żołnierzy a 4 cywilów zostało rannych (w tym jeden Polak).
- 8 marca:
- w Korei Północnej odbyły się wybory do Najwyższego Zgromadzenia Narodowego.
- co najmniej 28 osób zginęło w samobójczym zamachu bombowym przed akademią policyjną w Bagdadzie.
- 10 marca – 11 osób zginęło w strzelaninie w hrabstwie Geneva w Alabamie.
- 11 marca:
- wystartował wahadłowiec Discovery w misji STS-119.
- miała miejsce masakra w Winnenden w Niemczech; zginęło 15 osób oraz zamachowiec.
- u wybrzeży południowego Queensland (Australia) doszło do wycieku 230 ton oleju napędowego z uszkodzonego kontenerowca.
- 12 marca:
- na Łotwie zaprzysiężono pierwszy rząd Valdisa Dombrovskisa.
- 17 osób zginęło, a jedna została ranna w katastrofie śmigłowca transportowego Sikorsky S-92 na Nowej Fundlandii.
- 15 marca:
- wahadłowiec Discovery wystartował w misję kosmiczną STS-119.
- w wyborach prezydenckich w Salwadorze zwyciężył Mauricio Funes.
- w wyniku samobójczego zamachu bombowego w Shibam w Jemenie zginęło 4 koreańskich turystów, a 3 zostało rannych.
- 18 marca:
- USA: w stanie Nowy Meksyk zniesiono karę śmierci.
- Kostaryka ogłosiła wznowienie stosunków dyplomatycznych z Kubą, zerwanych w 1961 roku.
- w wyniku referendum konstytucyjnego w Azerbejdżanie został zniesiony limit dwóch kadencji prezydenckich.
- 19 marca:
- austriacki dewiant Josef Fritzl został skazany na dożywotni pobyt w zakładzie psychiatrycznym.
- w czasie podchodzenia do lądowania w stolicy Ekwadoru Quito samolot wojskowy Beechcraft B200 King Air uderzył w gęstej mgle w 4-piętrowy budynek mieszkalny. Zginęło 7 osób (wszystkie 5 na pokładzie samolotu i 2 w budynku), a 8 zostało rannych.
- 20 marca:
- papież Benedykt XVI przybył do Angoli na zakończenie tygodniowej pielgrzymki po Afryce.
- Unia Afrykańska zawiesiła Madagaskar w prawach członka po przeprowadzonym tam zamachu stanu.
- 21 marca – na Słowacji odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Najwięcej głosów zdobyli Ivan Gašparovič i Iveta Radičová.
- 22 marca:
- w Macedonii odbyła się I tura wyborów prezydenckich. Najwięcej głosów zdobyli Ǵorge Iwanow (35,04%) oraz Lubomir Frczkoski.
- wybuch wulkanu Mount Redoubt na Alasce.
- 23 marca:
- strona rządowa i rebelianci z Narodowego Kongresu Obrony Ludu zawarli porozumienie kończące 5-letni konflikt w prowincji Kiwu w Demokratycznej Republice Konga.
- katastrofa lotnicza w Butte: samolot Pilatus PC-12 rozbił się na terenie cmentarza w Butte w Montanie. Zginęło 14 osób.
- katastrofa lotu FedEx Express 80: dwóch pilotów samolotu transportowego zginęło podczas lądowania w porcie lotniczym Narita pod Tokio.
- 24 marca – Czeska Izba Poselska uchwaliła wotum nieufności wobec rządu Mirka Topolánka, sprawującego prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- 25 marca – Klaus Tschütscher został premierem Liechtensteinu.
- 26 marca – premier Czech Mirek Topolánek podał się do dymisji.
- 27 marca:
- 99 osób zginęło w wyniku przejścia fali powodziowej wywołanej przerwaniem tamy na zbiorniku retencyjnym Situ Gintung na zachodzie wyspy Jawa w Indonezji.
- co najmniej 70 osób zginęło w samobójczym zamachu bombowym na meczet w Jarmud w północno-zachodnim Pakistanie.
- 28 marca – po raz trzeci miała miejsce akcja „Godzina dla Ziemi”.
- 29 marca – w Czarnogórze odbyły się wybory parlamentarne.
- 30 marca:
- 16 osób zginęło, a 95 zostało rannych w wyniku ataku talibów na Akademię Policyjną w pakistańskim Lahore.
- Lankijska marynarka wojenna pokonała Tamilskich Tygrysów w bitwie morskiej pod Chalai.
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- 1 kwietnia:
- Albania i Chorwacja przystąpiły do NATO.
- 16 osób zginęło w katastrofie śmigłowca na Morzu Północnym, 35 mil od szkockiego miasta Aberdeen.
- 2 kwietnia:
- światowy kryzys finansowy: na szczycie w Londynie przywódcy grupy G20, skupiającej najważniejsze światowe gospodarki, zadeklarowali wspólną walkę z kryzysem i stworzenie nowych, bardziej efektywnych reguł dla międzynarodowego rynku finansowego.
- otwarto metro w Sewilli.
- 3 kwietnia – Najib Tun Razak został premierem Malezji.
- 4 kwietnia:
- premier Danii Anders Fogh Rasmussen został wybrany na nowego sekretarza generalnego NATO.
- urzędujący prezydent Słowacji Ivan Gašparovič został wybrany na drugą kadencję.
- George Abela został prezydentem Malty.
- 5 kwietnia:
- Lars Løkke Rasmussen został premierem Danii.
- komuniści wygrali wybory parlamentarne w Mołdawii.
- Korea Północna wystrzeliła rakietę dalekiego zasięgu Taepodong-2.
- Ǵorge Iwanow zwyciężył w II turze wyborów prezydenckich w Macedonii.
- co najmniej 22 osoby zginęły w zamachu bombowym na szyicki meczet w Chakwal w pakistańskiej prowincji Pendżab.
- 6 kwietnia:
- w trzęsieniu ziemi we włoskiej L’Aquila zginęło 308 osób.
- po ogłoszeniu zwycięstwa komunistów w wyborach parlamentarnych, w Mołdawii doszło do wybuchu zamieszek.
- 34 osoby zginęły, a 124 zostały ranne w serii wybuchów 6 samochodów-pułapek w Bagdadzie.
- 9 osób zginęło, a 60 zostało rannych w dwóch zamachach bombowych w Guwahati, stolicy indyjskiego stanu Asam.
- w katastrofie indonezyjskiego samolotu wojskowego w Bandungu zginęły 24 osoby.
- 7 kwietnia:
- były prezydent Peru Alberto Fujimori został skazany na 25 lat pozbawienia wolności.
- w czasie protestów przeciwko zwycięstwu komunistów w wyborach parlamentarnych w stolicy Mołdawii Kiszyniowie demonstranci zdobyli i splądrowali gmach parlamentu oraz siedzibę prezydenta.
- 8 kwietnia – u podnóży Dhaulagiri zginął polski himalaista Piotr Morawski.
- 9 kwietnia:
- urzędujący prezydent Abdelaziz Buteflika wygrał wybory prezydenckie w Algierii.
- w Gruzji rozpoczęły się masowe protesty społeczne przeciw rządom prezydenta Micheila Saakaszwilego.
- w Indonezji odbyły się wybory parlamentarne.
- 10 kwietnia:
- prezydent Fidżi Josefa Iloilo zawiesił konstytucję i przejął całkowitą władzę w kraju.
- zamachowiec-samobójca zaatakował posterunek kontrolny w irackim Mosulu, zabijając 5 żołnierzy amerykańskich i 2 irackich policjantów.
- 12 kwietnia – snajperzy z US Navy zastrzelili 3 spośród 4 somalijskich piratów, przetrzymujących od 4 dni kapitana uprowadzonego statku „Maersk Alabama”.
- 13 kwietnia – prezydent Pakistanu Asif Ali Zardari zatwierdził porozumienie z talibami przywracające szariat (prawo koraniczne) w Dolinie Swat.
- 14 kwietnia:
- Rada Bezpieczeństwa ONZ jednogłośnie potępiła Koreę Północną za dokonanie próby rakiety balistycznej dalekiego zasięgu.
- Gordon Bajnai został premierem Węgier.
- 16 kwietnia:
- zakończyła się II wojna czeczeńska.
- w wyniku trzęsienia ziemi we wschodnim Afganistanie zginęło 19 osób, a 37 zostało rannych.
- 18 kwietnia – parlament Somalii uchwalił wprowadzenie w kraju prawa muzułmańskiego szariatu.
- 21 kwietnia – została uruchomiona Światowa Biblioteka Cyfrowa.
- 22 kwietnia:
- Parlament Europejski przyjął przepisy obniżające ceny SMS-ów w roamingu na terenie Unii Europejskiej, które zostały wcześniej zaakceptowane przez kraje członkowskie.
- Afrykański Kongres Narodowy wygrał wybory parlamentarne w Południowej Afryce.
- w stolicy Lesotho Maseru doszło do nieudanego zamachu na premiera Bethuela Pakalithę Mosisiliego.
- 23 kwietnia:
- w dwóch zamachach samobójczych w Bagdadzie zginęło 76 osób.
- satelita Swift zarejestrował rozbłysk gamma GRB 090423.
- 24 kwietnia – 60 osób zginęło, a około 125 zostało rannych w podwójnym samobójczym zamachu bombowym na szyicką świątynię w Bagdadzie.
- 25 kwietnia – socjaldemokraci i zieloni wygrali przedterminowe wybory parlamentarne w Islandii.
- 26 kwietnia:
- urzędujący prezydent Rafael Correa wygrał wybory prezydenckie w Ekwadorze.
- wojna w Pakistanie: siły rządowe rozpoczęły operację „Czarna Burza”.
- 27 kwietnia – amerykański koncern GM ogłosił zaprzestanie produkcji samochodów marki Pontiac. Marka znikła z rynku w 2010 roku.
- 28 kwietnia – Albania złożyła wniosek o przyjęcie do Unii Europejskiej.
- 29 kwietnia:
- WHO ogłosiła piąty stopień zagrożenia wirusem świńskiej grypy, oznaczający możliwość przenoszenia się wirusa z człowieka na człowieka.
- co najmniej 51 osób zginęło w wybuchach dwóch samochodów-pułapek w Bagdadzie.
- 7 osób zginęło w katastrofie Boeinga 737 w Kongo.
- 30 kwietnia:
- w Apeldoorn w wyniku nieudanego zamachu przy użyciu samochodu na jadącą autobusem holenderską rodzinę królewską zginęło 7 osób oraz zamachowiec, a 17 osób zostało rannych.
- armia brytyjska oficjalnie zakończyła misję bojową w Iraku.
- w Chongqing w Chinach otwarto Most Chaotianmen nad rzeką Jangcy o najdłuższym przęśle głównym na świecie (552 metry).
- w zamachu na Azerbejdżańską Akademię Naftową w Baku zginęło 12 osób.
Maj
[edytuj | edytuj kod]- 1 maja – w Szwecji zalegalizowano małżeństwa osób tej samej płci.
- 3 maja:
- Ricardo Martinelli został wybrany na prezydenta Panamy.
- lawina na górze Schalfkogel w austriackich Alpach zabiła 6 narciarzy (5 Czechów i Słowaka).
- w katastrofie wojskowego śmigłowca w północno-zachodniej Wenezueli zginęło 18 osób.
- 4 maja:
- w strzelaninie na weselu w okolicach Mardin w południowo-wschodniej Turcji zginęły 44 osoby, a 6 zostało rannych.
- południowokoreański niszczyciel udaremnił atak somalijskich piratów na północnokoreański statek handlowy.
- 5 maja – Derviş Eroğlu został po raz trzeci premierem Cypru Północnego.
- 6 maja – Jacob Zuma został wybrany przez parlament na prezydenta RPA.
- 8 maja – Jan Fischer został premierem Czech.
- 9 maja – Jacob Zuma objął urząd prezydenta RPA.
- 10 maja – zespół Green Day wydał swój 8 album 21st Century Breakdown.
- 11 maja:
- rozpoczęła się misja STS-125 wahadłowca Atlantis.
- podejrzany o zbrodnie wojenne 89-letni Ukrainiec Iwan Demianiuk został zatrzymany w swym domu w Cleveland i niezwłocznie deportowany do Niemiec.
- 12 maja – Gjorge Iwanow został prezydentem Macedonii.
- 14 maja – Europejska Agencja Kosmiczna wystrzeliła z kosmodromu w Gujanie Francuskiej: Kosmiczne Obserwatorium Herschela i satelitę Planck.
- 16 maja:
- w 54 konkursie Eurowizji w Moskwie zwyciężył reprezentujący Norwegię Alexander Rybak.
- w Kuwejcie odbyły się wybory parlamentarne, w których pierwszy raz mandaty zdobyły 4 kobiety.
- 17 maja:
- w wyborach prezydenckich na Litwie zwyciężyła Dalia Grybauskaitė.
- Sri Lanka: Tamilskie Tygrysy ogłosiły zawieszenie broni.
- 18 maja:
- zwycięstwem wojsk rządowych nad Tamilskimi Tygrysami zakończyła się wojna domowa na Sri Lance.
- Kinga Baranowska weszła na szczyt Kanczendzongi w Himalajach, dzięki czemu Polska została pierwszym krajem, którego himalaistki (Anna Okopińska, Halina Krüger-Syrokomska, Wanda Rutkiewicz, Krystyna Palmowska, Anna Czerwińska, Ewa Panejko-Pankiewicz, Kinga Baranowska) zdobyły wszystkie 14 ośmiotysięczników.
- 19 maja – były prezydent USA Bill Clinton został powołany na specjalnego wysłannika ONZ do Haiti.
- 20 maja:
- w Irlandii opublikowano tzw. Raport Ryana, ujawniający systemowy charakter tortur, gwałtów i poniżania dzieci przez katolickich księży i zakonnice, zarządzających ośrodkami wychowawczymi.
- 41 osób zginęło, a 82 zostały ranne w wyniku wybuchu samochodu-pułapki w Bagdadzie.
- 98 osób zginęło w katastrofie samolotu wojskowego w indonezyjskiej prowincji Jawa Wschodnia.
- 21 maja – amerykański żołnierz Steven Green został skazany przez sąd w stanie Kentucky na dożywotnie pozbawienie wolności za dokonanie gwałtu na 14-letniej Irakijce i zamordowanie jej i rodziny w 2006 roku.
- 23 maja:
- komunista Madhav Kumar Nepal został wybrany przez parlament na premiera Nepalu.
- zamieszany w skandal korupcyjny były prezydent Korei Południowej Roh Moo-hyun popełnił samobójstwo rzucając się w górską przepaść.
- 24 maja – Cachiagijn Elbegdordż wygrał w I turze wybory prezydenckie w Mongolii.
- 25 maja – Korea Północna przeprowadziła próbny wybuch bomby atomowej.
- 26 maja – prezydent Nicolas Sarkozy dokonał w Abu Zabi (ZEA) otwarcia pierwszej francuskiej bazy wojskowej w rejonie Zatoki Perskiej.
- 27 maja:
- rozpoczęła się załogowa misja kosmiczna Sojuz TMA-15.
- co najmniej 24 osoby zginęły w zamachu samobójczym przed kwaterą policji w pakistańskim mieście Lahore.
- 28 maja:
- co najmniej 19 osób zginęło, a ponad 50 zostało rannych w samobójczym zamachu bombowym na meczet w Zahedanie (Iran).
- 18 osób zginęło w katastrofie autobusu w Jambole w Bułgarii.
- 7 osób zginęło, a 40 zostało rannych w wyniku trzęsienia ziemi w Hondurasie.
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- 1 czerwca:
- światowy kryzys finansowy: General Motors Corporation prosi o ochronę przed wierzycielami (bankructwo). Już po 40 dniach znów zacznie normalnie funkcjonować, ale jako spółka kontrolowana przez rząd amerykański i kanadyjski.
- Mauricio Funes objął urząd prezydenta Salwadoru.
- katastrofa samolotu linii Air France na Oceanie Atlantyckim, zginęło 228 osób.
- 2 czerwca – na Grenlandii odbyły się wybory parlamentarne.
- 4 czerwca – w Czarnogórze utworzono Park Narodowy Prokletije.
- 4–7 czerwca – wybory do Parlamentu Europejskiego.
- 5 czerwca:
- co najmniej 31 osób (w tym 9 policjantów) zginęło w starciach między peruwiańską policją a Indianami, protestującymi przeciwko wydobyciu ropy i gazu ziemnego na terenie Amazonii.
- co najmniej 40 osób zginęło w samobójczym zamachu bombowym na meczet w miejscowości Haya Gai w północno-zachodnim Pakistanie.
- 6 czerwca – w wyniku pożaru żłobka w Hermosillo (Meksyk) śmierć poniosło ponad 40 dzieci, ponad 50 zostało rannych.
- 7 czerwca – XIV Dalajlama Tenzin Gjaco został honorowym obywatelem Paryża.
- 8 czerwca – w katastrofie wojskowego samolotu An-32 w indyjskim stanie Arunachal Pradesh zginęło 13 osób.
- 9 czerwca – co najmniej 17 osób zginęło, a 46 zostało rannych w zamachu na hotel w pakistańskim Peszawarze.
- 10 czerwca:
- w São Paulo utworzył się rekordowy korek drogowy długości 293 km.
- japoński sztuczny satelita Księżyca Kaguya rozbił się o jego powierzchnię.
- 88-letni rasista otworzył ogień zabijając strażnika w Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie.
- co najmniej 33 osoby zginęły w wybuchu samochodu-pułapki w miejscowości Bathaa na południu Iraku.
- 11 czerwca – Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła pandemię grypy typu A/H1N1 (pierwszą pandemię grypy od 41 lat).
- 12 czerwca:
- Mahmud Ahmadineżad wygrał ponownie wybory prezydenckie w Iranie.
- bojówki plemienia Nuerów zaatakowały na rzece Sobat w Sudanie konwój 27 barek wiozących pomoc żywnościową ONZ, zatapiając 11 z nich i zabijając 40 cywilów i żołnierzy sudańskich chroniących konwój.
- erupcja Wulkanu Saryczewa na Wyspach Kurylskich.
- 13 czerwca – po ogłoszeniu oficjalnych wyników wyborów prezydenckich w Iranie rozpoczęły się masowe protesty społeczne.
- 17 czerwca – 24 algierskich żołnierzy zginęło w zasadzce zorganizowanej przez islamskich rebeliantów.
- 18 czerwca:
- NASA: wystrzelono amerykańską sondę księżycową Lunar Reconnaissance Orbiter.
- Cachiagijn Elbegdordż został prezydentem Mongolii.
- 20 czerwca – Irak: 78 osób zginęło, a 250 w samobójczym zamachu bombowym w Tazie.
- 21 czerwca – weszła w życie poszerzona autonomia Grenlandii, przyznająca władzom lokalnym m.in. kontrolę nad policją, sądownictwem i bogactwami naturalnymi.
- 22 czerwca:
- prezydent Inguszetii Junus-biek Jewkurow został ciężko ranny w wyniku zamachu.
- w zderzeniu dwóch pociągów metra w Waszyngtonie zginęło 9 osób.
- 24 czerwca – w zamachu bombowym w bagdadzkiej dzielnicy Sadra zginęło 78 osób, a około 128 zostało rannych.
- 25 czerwca – śmierć „króla popu” Michaela Jacksona.
- 28 czerwca:
- odbyły się wybory parlamentarne w Albanii.
- w wyniku wojskowego zamachu stanu w Hondurasie od władzy odsunięto prezydenta Manuela Zelayę.
- 29 czerwca – w katastrofie kolejowej w Viareggio we Włoszech zginęły 32 osoby, a około 30 zostało rannych.
- 30 czerwca:
- katastrofa samolotu Airbus A310 linii Yemenia ze 154 osobami na pokładzie. Przeżyła 1 osoba –14-letnia dziewczyna.
- NASA: po blisko 20 latach swą misję zakończyła sonda kosmiczna Ulysses.
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- 1 lipca:
- Szwecja objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- Ricardo Martinelli został prezydentem Panamy.
- 5 lipca:
- w zamieszkach w Urumczi na północnym zachodzie Chin zginęło ponad 180 osób, a ponad 800 zostało rannych.
- brytyjski poszukiwacz odkrył skarb ze Staffordshire, składający się ze złotych przedmiotów z VII-VIII wieku o masie 7 kg.
- 6 lipca – Jadranka Kosor została szefową rządu Chorwacji.
- 7 lipca:
- Benedykt XVI ogłosił trzecią encyklikę swojego pontyfikatu – Caritas in veritate.
- odbyła się uroczysta ceremonia pogrzebowa Michaela Jacksona w Los Angeles (hala Staples Center).
- 12 lipca – Dalia Grybauskaitė objęła urząd prezydenta Litwy.
- 14 lipca:
- Jerzy Buzek jako pierwszy obywatel Europy środkowo-wschodniej został przewodniczącym Parlamentu Europejskiego.
- światowy kryzys finansowy: Goldman Sachs i kilka innych banków ogłosiło znacznie lepsze wyniki finansowe od spodziewanych, a Chiny utrzymały bardzo dobre tempo wzrostu gospodarczego.
- 15 lipca:
- najpotężniejsze od 78 lat trzęsienie ziemi na Nowej Zelandii.
- w katastrofie lotniczej w północno-zachodniej części Iranu zginęło 168 osób.
- 16 lipca – islandzki parlament upoważnił rząd do złożenia wniosku o członkostwo w Unii Europejskiej.
- 19 lipca:
- po tragicznym wypadku samochodowym w Formule 2, w Londynie umiera Henry Surtees. Został uderzony w głowę kołem innego samochodu, który rozbił się chwilę wcześniej.
- asteroida lub kometa uderzyła w powierzchnię niedaleko południowego bieguna Jowisza.
- 20 lipca – katastrofa autobusu w obwodzie nowosybirskim, w której zginęło 10 osób, a 38 zostało rannych.
- 21 lipca – minister spraw zagranicznych Miguel Ángel Moratinos został pierwszym do 300 lat członkiem hiszpańskiego rządu, który odwiedził Gibraltar.
- 22 lipca – najdłuższe zaćmienie słońca XXI wieku widziane w Chinach, Indiach i na Pacyfiku.
- 23 lipca – w Sztokholmie minister spraw zagranicznych Islandii Össur Skarphéðinsson przekazał na ręce Carla Bildta. podanie o wstąpienie do Unii Europejskiej.
- 24 lipca:
- 16 osób zginęło, a 19 zostało rannych w katastrofie irańskiego Iła-62M, w czasie lądowania w porcie lotniczym Meszhed.
- 25 osób zginęło, a 40 zostało rannych w katastrofie autobusu w Samarskoje (Rosja).
- w katastrofie kolejowej w Chorwacji zginęło 6 osób, 55 zostało rannych.
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- 4 sierpnia – najwyższy szczyt Antiguy i Barbudy – Boggy Peak (402 m) – został przemianowany w dniu urodzin Baracka Obamy na Mount Obama.
- 5 sierpnia – Muhammad uld Abd al-Aziz został prezydentem Mauretanii.
- 10 sierpnia:
- w Afganistanie zginął polski żołnierz Daniel Ambroziński.
- w katastrofie górniczej na Słowacji zginęło 20 górników.
- 12 sierpnia – brytyjscy astronomowie z Keele University w Staffordshire poinformowali o odkryciu nietypowej planety pozasłonecznej WASP-17b.
- 13 sierpnia – światowy kryzys finansowy: Francja i Niemcy ogłosiły wyjście z recesji w II kwartale 2009 roku. Według specjalistów najgorsza faza kryzysu skończyła się we wszystkich najważniejszych gospodarkach, ale nie wiadomo, jak solidne i długotrwałe okaże się ożywienie.
- 17 sierpnia:
- 69 osób zginęło, a 6 uznano za zaginione po wybuchu w Sajano-Suszeńskiej Elektrowni Wodnej na Jeniseju w rosyjskim Sajanogorsku.
- Nazrań (Inguszetia): w zamachu bombowym zginęło 20 osób, a 138 zostań rannych.
- 18 sierpnia – Gruzja wystąpiła ze Wspólnoty Niepodległych Państw.
- 22 sierpnia – we włoskiej grze liczbowej SuperEnalotto padła rekordowa wygrana – 147,807,299.08 euro.
- 24 sierpnia – Grecja: wskutek trwających od 21 sierpnia pożarów spłonęło 310 tys. ha lasów.
- 25 sierpnia:
- wystrzelono pierwszą południowokoreańską rakietę kosmiczną Naro-1.
- w samobójczym zamachu bombowym w afgańskim Kandaharze zginęły 43 osoby, a 65 zostało rannych.
- Amerykanin Charles Burnett III, po ponad stu latach, ustanowił w bazie lotniczej Edwards rekord prędkości dla pojazdu napędzanego parą, osiągając prędkość 224 km/h.
- 28 sierpnia – zakończyła się misja pierwszej indyjskiej sondy i sztucznego satelity Księżyca – Chandrayaan-1.
- 29 sierpnia – rozpoczęła się misja STS-128 wahadłowca Discovery.
- 30 sierpnia:
- Ali Bongo Ondimba wygrał wybory prezydenckie w Gabonie.
- w Japonii odbyły się wybory parlamentarne.
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- 2 września – Iolu Abil został prezydentem Vanuatu.
- 3 września – na cmentarzu Forest Lawn w Los Angeles został pochowany Michael Jackson.
- 7 września:
- prezydent Grecji Karolos Papulias rozwiązał parlament.
- między Belgią a Holandią uruchomiono szybką linię kolejową HSL Zuid o długości 125 km.
- na Samoa wprowadzono ruch lewostronny.
- 8 września:
- eksplozja gazu w kopalni w Pingdingshan (Chiny); zginęło 79 osób, a 14 zostało rannych.
- Malam Bacai Sanhá został po raz drugi prezydentem Gwinei Bissau.
- 9 września:
- otwarto metro w Dubaju.
- w serii powodzi błyskawicznych w północno-zachodniej Turcji zginęło 31 osób.
- 11 września:
- Chorwacja i Słowenia zawarły porozumienie w sprawie spornej granicy morskiej na Zatoce Pirańskiej.
- były prezydent Tajwanu Chen Shui-bian został skazany na dożywotnie więzienie za sprzeniewierzenie funduszy państwowych.
- 13 września – w kazachskim mieście Tałdykorgan 38 osób zginęło w pożarze szpitala psychiatrycznego.
- 14 września – odbyły się wybory parlamentarne w Norwegii, w których zwycięstwo odniosła Norweska Partia Pracy obecnego premiera Jensa Stoltenberga.
- 17 września:
- prezydent USA Barack Obama podjął decyzję o rezygnacji z budowy elementów tarczy antyrakietowej w Polsce i Czechach.
- w telewizji CBS został nadany ostatni odcinek Guiding Light, najdłuższego serialu w historii.
- 20 września – w bitwie w Duk Padiet (Sudan Południowy) między plemionami Lou Nuer i Dinka oraz siłami bezpieczeństwa zginęło ponad 100 osób.
- 21 września – 11 osób zginęło w trzęsieniu ziemi w Bhutanie.
- 22 września – w tym dniu (2 dni przed szczytem G20) Premier Wielkiej Brytanii Gordon Brown zaproponował, by grupa G20 stała się w przyszłości światowym rządem gospodarczym.
- 24 września – prezydent Lech Kaczyński jako pierwszy Polak w historii otworzył Nowojorską Giełdę Papierów Wartościowych.
- 25 września – koniec 65-letnich komunistycznych rządów w Mołdawii, przejęcie pełni władzy przez demokratyczną opozycję.
- 26 września:
- Rosja zrezygnowała z instalacji rakiet w Królewcu.
- papież Benedykt XVI przybył z pielgrzymką do Czech.
- Roman Polański został aresztowany w Zurichu.
- 27 września – odbyły się wybory parlamentarne w Niemczech, które wygrały chadeckie partie CDU i CSU.
- 28 września – w trakcie brutalnego tłumienia przez juntę wojskową protestów w Gwinei zginęło blisko 160 osób, ponad 1000 zostało rannych.
- 29 września – tsunami powstałe po trzęsieniu ziemi na Wyspach Samoa zabiło blisko 190 osób, a kilkaset zraniło.
- 30 września – w wyniku trzęsienia ziemi na Sumatrze zginęło co najmniej 1100 osób, kilka tysięcy zostało rannych.
Październik
[edytuj | edytuj kod]- 2 października:
- Irlandczycy w referendum (drugim) w sprawie Traktatu z Lizbony wypowiedzieli się za jego przyjęciem.
- członkowie MKOl zadecydowali w Kopenhadze, że gospodarzem Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2016 roku będzie brazylijskie Rio de Janeiro.
- 6 października – Marek Safjan zastąpił Jerzego Makarczyka na stanowisku polskiego sędziego w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości.
- 8 października – Kongres Stanów Zjednoczonych nadał Kazimierzowi Pułaskiemu honorowe obywatelstwo USA, czyniąc go siódmą osobą w historii uhonorowaną w ten sposób.
- 9 października:
- prezydent USA Barack Obama otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.
- w chmurze pyłu powstałej po rozbiciu fragmentu amerykańskiej sondy LCROSS na Księżycu odkryto wodę.
- 10 października – Turcja i Armenia podpisały w Zurychu umowę o nawiązaniu stosunków dyplomatycznych, mającą w konsekwencji doprowadzić do otwarcia wspólnej granicy.
- 11 października – papież Benedykt XVI kanonizował Zygmunta Szczęsnego Felińskiego.
- 16 października – Ali Bongo Ondimba objął stanowisko prezydenta Gabonu.
- 17 października – wojna w Pakistanie: pakistańskie wojska rozpoczęły ofensywę lądową w Waziristanie Południowym.
- 18 października:
- w Budapeszcie odsłonięto pierwszy na Węgrzech pomnik św. Jadwigi, królowej Polski.
- Jenson Button i zespół Brawn GP zdobyli tytuły mistrza świata Formuły 1.
- 19 października – prezydent Ugandy Yoweri Museveni przywrócił tradycyjne królestwo Rwenzururu, którego monarchą został Charles Wesley Mumbere.
- 20 października – w Nigrze, pomimo bojkotu opozycji i protestów międzynarodowych, odbyły się wybory parlamentarne.
- 22 października:
- premiera Microsoft Windows 7.
- rosyjskie Stowarzyszenie Memoriał zostało uhonorowane Nagrodą Sacharowa.
- 24 października – w katastrofie kolejowej w Al-Ajjat (Egipt) zginęło co najmniej 50 osób, a ponad 30 zostało rannych.
- 25 października:
- w zamachach bombowych w Bagdadzie zginęło ponad 150 osób, pół tysiąca zostało rannych.
- Zajn al-Abidin ibn Ali po raz piąty z rzędu zwyciężył w wyborach prezydenckich w Tunezji.
- 26 października – w katastrofie lotu S-Air 9607 pod Mińskiem zginęło 5 osób.
- 28 października:
- 117 osób zginęło, a 213 zostało rannych w wyniku zamachu bombowego w pakistańskim Peszawarze.
- Microsoft rozpoczął prace nad Internet Explorer 9
- NASA: w ramach Programu Constellation rozpoczęto testy rakiety Ares I.
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- 1 listopada – Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu orzekł, że symbol religijny w postaci krzyża nie może wisieć w szkolnej klasie, ponieważ jest naruszeniem „prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami” oraz „wolności religijnej uczniów”.
- 2 listopada – po odwołaniu II tury wyborów prezydenckich w Afganistanie na stanowisku pozostał Hamid Karzaj.
- 4 listopada – światowy kryzys finansowy: zarząd General Motors Corporation postanowił nie sprzedawać należącego do niego niemieckiego Opla kanadyjsko-rosyjskiemu konsorcjum. Decyzję umotywowano „korzystną zmianą sytuacji na rynku” oraz strategicznym znaczeniem Opla dla koncernu.
- 5 listopada – major Nidal Malik Hasan otworzył ogień w bazie wojskowej Fort Hood w Teksasie. Zginęło 13 osób, 31 zostało rannych.
- 9 listopada:
- Saad Hariri został premierem Libanu.
- została opublikowana konstytucja apostolska Anglicanorum coetibus (wydana 4 listopada 2009), dotycząca tworzenia ordynariatów dla anglikanów uznających zwierzchnictwo papieża.
- 10 listopada:
- USA: w zakładzie karnym w stanie Wirginia wykonano wieczorem karę śmierci na Johnie Allenie Muhammadzie, nazwanym „snajperem z Waszyngtonu”.
- południowokoreańska marynarka zniszczyła północnokoreańską łódź patrolową, która wtargnęła na wody terytorialne Południa. Zginął jeden członek załogi, trzech zostało rannych (Incydent na Morzu Żółtym).
- 11 listopada – w elektrowni wodnej na zaporze Itaipu doszło do niegroźnej awarii i wstrzymania wytwarzania prądu.
- 13 listopada – Amerykańska Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej NASA oficjalnie potwierdziła obecność wody na Księżycu.
- 19 listopada – Herman Van Rompuy został wybrany na przewodniczącego Rady Europejskiej.
- 22 listopada – w Rumunii odbyła się I tura wyborów prezydenckich. Do II tury przeszli urzędujący prezydent Traian Băsescu i kandydat opozycji Mircea Geoană.
- 23 listopada – ciężko chory prezydent Nigerii Umaru Yar’Adua został przewieziony na leczenie do Arabii Saudyjskiej.
- 24 listopada – 55 pracowników elektrowni atomowej Kaiga na południowym zachodzie Indii zostało napromieniowanych w miejscu pracy po wypiciu skażonej wody.
- 25 listopada:
- Yves Leterme został premierem Belgii.
- José Mujica zwyciężył w II turze wyborów prezydenckich w Urugwaju.
- w referendum konstytucyjnym mieszkańcy Saint Vincent i Grenadyn sprzeciwili się zastąpieniu monarchii republiką.
- 27 listopada – w katastrofie kolejowej Newskiego Ekspresu jadącego z Moskwy do Sankt Petersburga zginęło 26 osób, blisko 100 zostało rannych.
- 28 listopada – urzędujący prezydent Namibii Hifikepunye Pohamba został wybrany na drugą kadencję.
- 29 listopada – w referendum w Szwajcarii obywatele opowiedzieli się za wprowadzeniem zakazu budowy minaretów.
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- 1 grudnia – wejście w życie Traktatu lizbońskiego.
- 3 grudnia:
- 3 somalijskich ministrów i 19 innych osób zginęło w zamachu bombowym na hotel w Mogadiszu.
- przywódca gwinejskiej junty wojskowej Moussa Dadis Camara został ranny w zamachu.
- 4 grudnia – co najmniej 39 osób zginęło w zamachu bombowym na meczet w pakistańskim Rawalpindi.
- 5 grudnia – 155 osób zginęło, a 132 zostały ranne w pożarze klubu nocnego w rosyjskim Permie.
- 6 grudnia:
- urzędujący prezydent Traian Băsescu zwyciężył II turze wyborów prezydenckich w Rumunii.
- przeprowadzono denominację wona północnokoreańskiego.
- 8 grudnia – w serii zamachów bombowych w Bagdadzie zginęło 127 osób, a 448 zostało rannych.
- 10 grudnia – w Dublinie otwarto Samuel Beckett Bridge.
- 11 grudnia:
- dokonano oblotu wojskowego samolotu transportowego Airbus A400M.
- w przeddzień pierwszej rocznicy śmierci zbezczeszczono grób i skradziono zwłoki byłego prezydenta Cypru Tassosa Papadopoulosa.
- amerykański golfista Tiger Woods przyznał się do zdradzania żony i ogłosił zawieszenie kariery sportowej.
- 12 grudnia – Kaiane Aldorino z Gibraltaru zdobyła w Johannesburgu tytuł Miss World 2009.
- 13 grudnia – w trakcie wizyty w Mediolanie premier Włoch Silvio Berlusconi został trafiony w twarz miniaturką miejscowej katedry, wskutek czego doznał złamania nosa i kilku zębów.
- 14 grudnia – wyniesiono na orbitę amerykański teleskop kosmiczny „WISE”.
- 15 grudnia:
- w Seattle dokonano oblotu Boeinga 787.
- zainaugurowała działalność Kazachska Filharmonia Narodowa w Astanie.
- 16 grudnia – brazylijski senat zaaprobował przyjęcie Wenezueli do Mercosuru.
- 18 grudnia – światowa premiera filmu Avatar Jamesa Camerona.
- 20 grudnia – wybory prezydenckie w Rumunii w 2009 roku: decyzją Sądu Konstytucyjnego, Traian Băsescu oficjalnie rozpoczął pełnienie swojego drugiego mandatu prezydenckiego.
- 22 grudnia:
- Rebelia szyitów w Jemenie: rebelianci odparli atak wojsk saudyjskich w bitwie na granicy saudyjsko-jemeńskiej, zabijając 64 żołnierzy.
- Serbia złożyła wniosek o przyjęcie do Unii Europejskiej.
- 24 grudnia – podczas pasterki w bazylice św. Piotra w Rzymie chora psychicznie kobieta rzuciła się na Benedykta XVI, przewracając go.
- 25 grudnia:
- nieudany zamach bombowy na samolot Airbus A330 linii Northwest Airlines, lecący z Amsterdamu do Detroit.
- spłonęła doszczętnie katedra św. Mela w Longford (Irlandia).
- 28 grudnia – 20 osób zginęło, a kilkadziesiąt zostało rannych w wyniku wybuchu bomby podczas szyickiej procesji religijnej w pakistańskim Karaczi.
- 30 grudnia:
- 31 grudnia:
- w elektrowni atomowej w Ignalinie wyłączono ostatni reaktor nr 2.
- w fińskim Espoo kosowski imigrant Ibrahim Shkupolli zamordował nożem swoją żonę i zastrzelił 4 osoby w pobliskim supermarkecie, po czym popełnił samobójstwo.
Wydarzenia sportowe
[edytuj | edytuj kod]Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- 3 stycznia–17 stycznia – odbył się Rajd Dakar. Polacy osiągnęli najlepsze wyniki w historii startów. Rafał Sonik w klasie quadów zajął 3. miejsce
- 6 stycznia – Wolfgang Loitzl wygrał Turniej Czterech Skoczni.
- 13 stycznia – Cristiano Ronaldo i Marta Vieira da Silva zostali Piłkarzami Roku FIFA.
- 16 stycznia – 1 lutego – Mistrzostwa Świata w piłce ręcznej mężczyzn w Chorwacji:
- 1 lutego – Polscy piłkarze ręczni zdobyli brązowy medal na mistrzostwach świata w Chorwacji. Złoto dla Francji srebro wywalczyła Chorwacja.
- 31 stycznia – Serena Williams pokonała Dinarę Safinę w wielkoszlemowym turnieju Australian Open.
Luty
[edytuj | edytuj kod]- 1 lutego:
- Rafael Nadal pokonał Rogera Federera w turnieju wielkoszlemowym Australian Open.
- Reprezentacja Polski wywalczyła brązowy medal na rozgrywanych w Chorwacji Mistrzostwach Świata w Piłce Ręcznej.
- 18 lutego–1 marca – Mistrzostwa Świata w Narciarstwie Klasycznym w Libercu
- 18 lutego–28 lutego – odbyła się Zimowa Uniwersjada w Harbinie, na której Polacy zdobyli 18 medali (2 złote, 4 srebrne i 8 brązowych):
- 19 lutego – Justyna Kowalczyk zdobyła brązowy medal w biegach narciarskich w biegu na 10 km (pierwszy medal na mistrzostwach).
- 20 lutego – Amerykanka Lindsey Van zdobyła złoty medal podczas pierwszego w historii konkursu skoków narciarskich kobiet na Mistrzostwach Świata w Narciarstwie Klasycznym w Libercu.
- 21 lutego – Justyna Kowalczyk, jako pierwsza Polka w historii, została mistrzynią świata w biegach narciarskich na 15 km (bieg łączony) (drugi medal na mistrzostwach).
- 21 lutego – mistrzem świata w skokach narciarskich w czeskim Libercu został Austriak Wolfgang Loitzl.
- 27 lutego – Andreas Küttel został mistrzem świata na dużej skoczni w skokach narciarskich. Najlepszy z Polaków, Adam Małysz zajął 12. miejsce.
- 28 lutego – Justyna Kowalczyk została mistrzynią świata w biegach narciarskich na 30 km stylem dowolnym (trzeci medal na mistrzostwach)
- 20 lutego – Amerykanka Lindsey Van zdobyła złoty medal podczas pierwszego w historii konkursu w skokach narciarskich kobiet na Mistrzostwach Świata w Libercu.
- 28 lutego – Tomasz Adamek obronił tytuł mistrza świata federacji IBF w wadze junior ciężkiej, pokonując przez nokaut w ósmej rundzie, Johnathona Banksa.
Marzec
[edytuj | edytuj kod]- 4–8 marca – odbyły się Halowe Mistrzostwa Świata w Łucznictwie w Rzeszowie w Polsce, na których reprezentanci Polski zdobyli łącznie trzy medale (dwa złote i jedno srebro).
- 6 marca – powstał team Formuły 1 – Brawn GP.
- 6–8 marca – odbyły się Halowe Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 2009 w Turynie we Włoszech:
- Tomasz Majewski został halowym mistrzem Europy w pchnięciu kulą.
- Marcin Starzak zdobył brązowy medal w skoku w dal.
- Sztafeta 4 × 400 m mężczyzn zdobyła brązowy medal.
- 21 marca – polska drużyna w skokach narciarskich w składzie: Adam Małysz, Kamil Stoch, Łukasz Rutkowski i Stefan Hula zajęła drugie miejsce w drużynowym konkursie na obiekcie mamucim w słoweńskiej Planicy.
- 22 marca:
- Kryształową Kulę w skokach narciarskich zdobył Austriak Gregor Schlierenzauer.
- Justyna Kowalczyk wygrała bieg na 10 km stylem dowolnym w zawodach Pucharu Świata w Falun. Dzięki zwycięstwu zdobyła Kryształową Kulę. Poza tym wygrała również klasyfikację biegów długodystansowych.
- 25–28 marca – odbyły się Mistrzostwa Świata w Kolarstwie Torowym w Polsce (Pruszków).
- 26 marca – Norweg Ole Einar Bjørndalen po raz szósty zdobył Kryształową Kulę w Biathlonie. Tomasz Sikora jako pierwszy Polak w historii zajął w klasyfikacji generalnej 2. miejsce.
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- 1 kwietnia – w rozegranym w Kielcach meczu eliminacyjnym do mistrzostw świata, reprezentacja Polski odniosła najwyższe zwycięstwo w swej historii, pokonując San Marino 10:0.
Maj
[edytuj | edytuj kod]- 3 maja – odbył się pierwszy Silesia Marathon wiodący ulicami miast Górnego Śląska.
- 4 maja – zakończyły się mistrzostwa świata w snookerze w Sheffield, wygrał John Higgins 18:9 z Shaunem Murphym. Stephen Hendry – zdobywca jedynego maksymalnego breaka.
- 19 maja – ostatni finał Pucharu UEFA, puchar zabrał Szachtar Donieck wygrywając 2:1 z Werderem Brema.
- 23 maja – klub piłkarski VfL Wolfsburg zdobył pierwszy w swej historii tytuł mistrza Niemiec.
- 27 maja – klub piłkarski FC Barcelona w Finale Ligi Mistrzów pokonał angielski Manchester United po bramkach Samuela Eto’o (10.min.) oraz Lionela Messiego (70.min.)
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- 6 czerwca – Swietłana Kuzniecowa pokonała Dinarę Safinę w finale turnieju wielkoszlemowego French Open.
- 7 czerwca – Roger Federer pokonał Robina Soderlinga w finale turnieju wielkoszlemowego French Open, dzięki czemu wyrównał rekord Pete’a Samprasa w ilości wygranych turniejów wielkoszlemowych.
- 14–28 czerwca – rozpoczął się w Południowej Afryce Puchar Konfederacji w piłce nożnej. Tytuł zdołała obronić reprezentacja Brazylii, która w finale pokonała USA. Było to ich trzecie zwycięstwo w tych zawodach.
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- 15–23 sierpnia – XII Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce w Berlinie:
- 17 sierpnia – podczas odbywających się w Berlinie Mistrzostw Świata w Lekkoatletyce Anna Rogowska została mistrzynią, a Monika Pyrek wicemistrzynią w skoku o tyczce.
- 20 sierpnia – w finale biegu na 200 m na berlińskich Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce Usain Bolt uzyskał czas 19,19 s, bijąc własny rekord świata o 0,11 s.
- 22 sierpnia – w finale rzutu młotem na berlińskich Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce Anita Włodarczyk zdobyła złoty medal i ustanowiła rekord świata, uzyskując odległość 77,96 m.
- Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej Kobiet 2009 w Finlandii
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- 7 września – rozpoczęły się rozgrywane w Polsce 36. Mistrzostwa Europy w Koszykówce Mężczyzn.
- 9 września 2009 mecz eliminacyjny MŚ 2010 Słowenia – Polska 3:0
- Mistrzostwa Europy w piłce siatkowej mężczyzn w Turcji:
- 13 września w finale Polska pokonała Francję 3:1 i po raz pierwszy w historii została mistrzem Europy
- Mistrzostwa Europy w koszykówce mężczyzn w Polsce:
- 21 września w finale Hiszpania pokonała Serbię
- 25 września – rozpoczęły się rozgrywane na polskich parkietach XXVI Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Kobiet.
Październik
[edytuj | edytuj kod]- 2 października – w Kopenhadze na gospodarza letnich igrzysk olimpijskich w 2016 wybrano Rio de Janeiro
- 4 października – Reprezentacja Polski zajęła trzecie miejsce na mistrzostwach Europy w siatkówce kobiet organizowanych w Polsce; w finale Włoszki pokonały Holenderki 3:1
- 24 października – walka Andrzej Gołota kontra Tomasz Adamek w wadze ciężkiej o tytuł IBF International. Wygrana Adamka przez TKO w piątej rundzie.
- 29 października – Franciszek Smuda został selekcjonerem piłkarskiej reprezentacji Polski.
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 15 kwietnia – Julia Butters, amerykańska aktorka
- 20 kwietnia - Antonina Żbikowska, polska aktorka
- 4 maja:
- Katarzyna Wincza, polska aktorka teatralna, filmowa i dubbingowa
- Henryk (hrabia Monpezat)
- 22 września - Coco Yoshizawa, japońska skaterka
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]Zdarzenia astronomiczne
[edytuj | edytuj kod]- 26 stycznia – obrączkowe zaćmienie Słońca (Saros 131). Pas zaćmienia zaczął się na południowym Atlantyku i ominął ląd w odległości kilkuset kilometrów od przylądka Horn oraz kontynentu afrykańskiego. Największe zaćmienie obrączkowe trwało siedem minut i 54 sekundy. Miało miejsce na Oceanie Indyjskim mniej więcej w połowie drogi między Madagaskarem a Australią. Przed zachodem Słońca, zaćmienie dotarło do lądu w Indonezji[6].
- 9 lutego – półcieniowe zaćmienie Księżyca
- 7 lipca – półcieniowe zaćmienie Księżyca
- 22 lipca – całkowite zaćmienie Słońca (Saros 136), najdłuższe w XXI wieku: 6m43s na zachodnim Pacyfiku, na wschód od wybrzeży Azji. Cień dotknął Ziemi po raz pierwszy na zachodnim brzegu subkontynentu indyjskiego, rozpoczynając wędrówkę na północny zachód. Zaczepił wschodnią granicę Nepalu, zachodni kraniec Bangladeszu, całkowicie objął Bhutan i wkroczył do Chin. Zaćmienie dobiegło końca, gdy cień opuścił Ziemię daleko na południe od Hawajów[6].
- 6 sierpnia – półcieniowe zaćmienie Księżyca
- 31 grudnia – częściowe zaćmienie Księżyca
- Kometa Klemola zbliży się do Słońca
Nagrody Nobla
[edytuj | edytuj kod]- z fizyki – Charles K. Kao, Willard S. Boyle, George E. Smith
- z chemii – Venkatraman Ramakrishnan, Thomas A. Steitz i Ada E. Jonath
- z medycyny – Elizabeth Blackburn, Carol Greider, Jack Szostak
- z literatury – Herta Müller
- nagroda pokojowa – Barack Obama
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 19 lutego
- Ostatki: 24 lutego
- Popielec: 25 lutego
- Niedziela Palmowa: 5 kwietnia
- Wielki Czwartek: 9 kwietnia
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 9 kwietnia
- Wielki Piątek: 10 kwietnia
- Wielka Sobota: 11 kwietnia
- Wielkanoc: 12 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 13 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 21 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 31 maja
- Boże Ciało: 11 czerwca
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rok Grotowskiego w Nowym Jorku. culture.pl. [dostęp 2015-07-20].
- ↑ Rok 2009 Rokiem Korfantego – Fakty w INTERIA.PL. fakty.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-13)].
- ↑ Akcja Społeczna Policji śląskiej.
- ↑ N:Czechy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- ↑ N:Tajlandia:53 osoby zginęły w pożarze podczas zabawy sylwestrowej.
- ↑ a b Philip S. Harrington: Zaćmienie!. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999, s. 134 i dalsze. ISBN 83-7255-010-7.