generał | |
Data i miejsce urodzenia |
5 kwietnia 1937 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 października 2021 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1958–1993 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów (1989–93) |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
doradca ds. bezpieczeństwa narodowego, sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych |
Odznaczenia | |
Data urodzenia |
5 kwietnia 1937 |
---|---|
Data śmierci |
18 października 2021 |
65. sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych | |
Okres |
od 20 stycznia 2001 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Colin Luther Powell (ur. 5 kwietnia 1937 w Nowym Jorku, zm. 18 października 2021 w Bethesdzie[1]) – amerykański wojskowy i polityk, generał armii amerykańskiej, przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów (1989–1993), doradca prezydenta USA ds. bezpieczeństwa narodowego (1987–1989), sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych (2001–2005).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W czasie 35-letniej kariery wojskowej w armii USA osiągnął stopień generała (4 gwiazdki). Wcześniej walczył m.in. w Wietnamie (23 Dywizja Piechoty), był też dowódcą batalionu stacjonującego w Korei Południowej, dowódcą brygady w 101. Dywizji Powietrznodesantowej oraz dowódcą V Korpusu US Army stacjonującego w Niemczech.
W okresie od grudnia 1987 do stycznia 1989 doradca do spraw bezpieczeństwa narodowego w gabinecie prezydenta USA Ronalda Reagana. W okresie od 1 października 1989 do 30 września 1993 przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów Sił Zbrojnych USA (najwyższe stanowisko wojskowe w US Armed Forces). Piastował to stanowisko m.in. w trakcie pierwszej wojny w Iraku (1991).
W styczniu 2001 powołany przez prezydenta George’a W. Busha na stanowisko sekretarza stanu USA. 12 listopada 2004, po zwycięstwie George’a W. Busha w kolejnych wyborach prezydenckich złożył rezygnację z zajmowanego stanowiska, 26 stycznia 2005 zastąpiła go Condoleezza Rice. W wyborach prezydenckich w 2008 poparł kandydata demokratów, Baracka Obamę[2]. W wyborach prezydenckich w 2016 uzyskał 3 głosy elektorskie, co nie zmieniło decyzji większości Kolegium Elektorów i wygrał kandydat republikanów Donald Trump.
Podczas wojny w Wietnamie, służący jako oficer Powell był zamieszany w tuszowanie masakry wietnamskich cywilów w Mỹ Lai[3].
Zmarł na powikłania pocovidowe pomimo przyjęcia podwójnego szczepienia. Był to skutek obniżonej oporności w trakcie leczenia szpiczaka mnogiego[4]. Został pochowany 5 listopada 2021 w Katedrze Narodowej w Waszyngtonie[5].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był żonaty, miał troje dzieci (syn Michael i dwie córki).
W 2018 filmie Vice w reżyserii Adama McKaya w postać Powella wcielił się Tyler Perry[6].
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- podporucznik US Army – 1958
- porucznik US Army – 1959
- kapitan US Army – 1962
- major US Army – 1966
- podpułkownik US Army – 1970
- pułkownik US Army – 1976
- generał brygadier US Army – 1979
- generał major US Army – 1983
- generał porucznik US Army – 1986
- generał US Army – 1989
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Combat Infantry Badge
- Parachutist Badge
- Air Assault Badge
- Pathfinder Badge
- Presidential Service Badge
- Office of the Secretary of Defense Identification Badge
- Office of the Joint Chiefs of Staff Identification Badge
- Army Staff Identification Badge
- Medal Departamentu Obrony za Wybitną Służbę (Defense Distinguished Service Medal) – czterokrotnie
- Army Medal Sił Lądowych za Wybitną Służbę (Distinguished Service Medal) – dwukrotnie
- Medal Departamentu Obrony za Wzorową Służbę (Defense Superior Service Medal)
- Legia Zasługi – dwukrotnie
- Medal Żołnierza
- Brązowa Gwiazda
- Purpurowe Serce
- Medal Lotniczy
- Joint Service Medal Pochwalny Commendation Medal
- Army Medal Pochwalny Commendation Medal – trzykrotnie
- Prezydencki Medal Wolności – dwukrotnie
- Presidential Citizens Medal
- Medal Służby Obrony Narodowej
- Medal Służby w Wietnamie
- Army Service Ribbon
- Army Overseas Service Ribbon
- Order Skanderbega (Albania)
- Order Stara Płanina I klasy (Bułgaria)
- Komandor Legii Honorowej (Francja)
- Członek Honorowy Orderu Jamajki
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[7]
- Meritorious Service Decoration (Kanada)
- Gallantry Cross Unit Citation (Wietnam Południowy)
- Medal „Za kampanię w Wietnamie” (Vietnam Campaign Medal – Wietnam Południowy)
- Order Łaźni (Wielka Brytania)
- Order Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Devan Cole , Colin Powell, military leader and first Black US secretary of state, dies after complications from Covid-19 [online], cnn.com, 18 października 2021 [dostęp 2021-10-18] (ang.).
- ↑ Colin Powell popiera-kandydaturę Baracka Obamy. s. wiadomosci.wp.pl. [dostęp 2008-10-19]. (pol.).
- ↑ William Blum, Państwo zła, wyd. polskie, 2003, s. 93, ISBN 83-918770-0-0 .
- ↑ Will Dunham, Arshad Mohammed: Colin Powell, top U.S. soldier and diplomat, dies of COVID-19 complications. Reuters, 2021-10-19. [dostęp 2021-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-21)]. (ang.).
- ↑ Brian Naylor: Colin Powell is remembered as a down-to-earth statesman and leader at his funeral. NPR, 2021-11-05. [dostęp 2021-11-06]. (ang.).
- ↑ Vice w bazie IMDb (ang.)
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 31, poz. 424.
- ISNI: 0000000108588433
- VIAF: 79113153
- LCCN: n87926095
- GND: 119077817
- NDL: 00515602
- BnF: 12496187m
- SUDOC: 073950408
- SBN: RAVV096570
- NLA: 35511980
- NKC: jo2003163174
- BNE: XX1626416
- NTA: 144500582
- BIBSYS: 8007299
- CiNii: DA09456895
- PLWABN: 9810683983505606
- NUKAT: n99044587
- J9U: 987007439632405171
- LNB: 000204727
- NSK: 000385552
- CONOR: 249011299
- BNC: 000100467
- BLBNB: 000325497
- KRNLK: KAC200202020
- LIH: LNB:BMNF;=1A