Awers i rewers V klasy cywilnej od 1936 | |
Awers IV klasy wojskowej do 1935 | |
Awers III klasy wojskowej od 1936 | |
Rewers | |
Gwiazda II klasy | |
Gwiazda I klasy (haftowana na płaszczu orderu) | |
Baretka cywilna od 1936 | |
Baretka wojskowa od 1936 | |
Baretka cywilna do 1935 | |
Baretka wojskowa do 1935 | |
Ustanowiono | |
---|---|
Dewiza |
FOR GOD AND THE EMPIRE |
Powyżej |
I klasy: GCVO |
Poniżej |
V klasy: CGC |
Powiązane |
Order Imperium Brytyjskiego (pełna nazwa ang. The Most Excellent Order of the British Empire, pol. Wielce Wspaniały Order Imperium Brytyjskiego[1], daw. Order Wielce Wspaniały Cesarstwa Brytańskiego[2]) – brytyjski order ustanowiony 4 czerwca 1917 przez Jerzego V.
Order jest przyznawany za działania we wszystkich dziedzinach życia publicznego – otrzymują go także sportowcy, aktorzy i muzycy.
Motto orderu brzmi: FOR GOD AND THE EMPIRE (pol. DLA BOGA I IMPERIUM).
Klasy orderu
[edytuj | edytuj kod]Order dzieli się na dwie kategorie – cywilną i wojskową, a każda z nich na pięć klas:
- I klasa: Kawaler Krzyża Wielkiego lub Dama Krzyża Wielkiego – Knight/Dame Grand Cross (GBE),
- II klasa: Kawaler Komandor lub Dama Komandor – Knight/Dame Commander (KBE lub DBE)
- III klasa: Komandor – Commander (CBE),
- IV klasa: Oficer – Officer (OBE),
- V klasa: Kawaler (dosł. Członek) – Member (MBE),
z dodatkowo afiliowanym do orderu Medalem Imperium Brytyjskiego[1].
Osoby odznaczone mają prawo do używania skrótu odpowiedniej klasy orderu po nazwisku (GBE, KBE / DBE, CBE, OBE lub MBE). Osoby odznaczone orderem dwóch najwyższych klas mają prawo do tytułu szlacheckiego i używania słów „Sir” lub „Dame” (Dama)[1] przed imieniem i nazwiskiem (tytułów tych używa się zawsze z imieniem i nazwiskiem lub z samym imieniem, nigdy z samym nazwiskiem odznaczonej osoby) – pod warunkiem że są obywatelami kraju, w którym brytyjski monarcha jest uznawany za głowę państwa.
Kolejność starszeństwa
[edytuj | edytuj kod]W kolejności starszeństwa brytyjskich odznaczeń państwowych poszczególne klasy są wymieszane z innymi klasami różnych orderów w kolejności[3]:
...
- Krzyż Wielki Orderu Wiktoriańskiego
- Krzyż Wielki Orderu Imperium Brytyjskiego
- Order Towarzyszy Honoru
- Kawaler/Dama Komandor Orderu Łaźni
- Kawaler/Dama Komandor Orderu św. Michała i św. Jerzego
- Kawaler/Dama Komandor Orderu Wiktoriańskiego
- Kawaler/Dama Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego
- Komandor Orderu Łaźni
- Komandor Orderu św. Michała i św. Jerzego
- Komandor Orderu Wiktoriańskiego
- Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego
- Order Wybitnej Służby
- Oficer Orderu Wiktoriańskiego
- Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego
- Kawaler Orderu Wiktoriańskiego
- Kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego
- Krzyż Dzielności Znamienitej
...
Odznaczeni
[edytuj | edytuj kod]Spośród Polaków uhonorowani tym odznaczeniem zostali m.in. Ignacy Jan Paderewski, Jerzy Limon, Władysław Bobiński, Zbigniew Pełczyński, Jan Leśniak, Mieczysław „Rygor” Słowikowski, Krystyna Skarbek oraz Jerzy Szmajdziński[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Imperium Brytyjskiego, Wielce Wspaniały Order, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-10-29] .
- ↑ Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak, Warszawa 1939, s. 540.
- ↑ Part 13: Instructions for the Wearing of the Insignia of Orders, Decorations and Medals. [w:] Army Dress Regulations (All Ranks) [on-line]. Ministry of Defence. PS12(A) January 2017. s. 30 (Part 13 Sect 5 – 1). [dostęp 2019-10-29]. (ang.).
- ↑ Honorary knighthoods awarded 1997–2006. parlament.uk. s. 10. [dostęp 2015-09-30]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Types of honours and awards, www.gov.uk (ang.)
- Order of the British Empire, www.theaerodrome.com (ang.)
- Civil Honours published in the London Gazette, January 1946–June 2019, www.polishheritage.co.uk (ang.)