Izbica (gmina)

Izbica
	gmina miejsko-wiejska
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	krasnostawski
TERC	0606043
Siedziba	Izbica
Burmistrz	Jerzy Lewczuk
Powierzchnia	138,66 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 8351
• gęstość	60,4 os./km²
Nr kierunkowy	84
Tablice rejestracyjne	LKS
	Adres urzędu:ul. Gminna 4; 22-375 Izbica-Wieś
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	26
Liczba miejscowości	26
	Położenie na mapie województwa;
	50°53′30″N 23°09′24″E/50,891667 23,156667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Izbica (1867–1877 gmina Tarnogóra) – gmina miejsko-wiejska w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim.

Siedzibą gminy jest Izbica^[4].

Według danych z 30 czerwca 2004^[5] gminę zamieszkiwało 9019 osób.

Historia

Gmina Izbica powstała w 1877 roku w związku z przemianowaniem gminy Tarnogóra na Izbica. Gmina obejmowała miejscowości: Dworzyska, Izbica-Wieś, Kryniczki, Mchy, Orłów Drewniany, Orłów Murowany, Ostrzyca, Stryjów, Tarnogóra-Kolonia, Tarzymiechy I, Tarzymiechy-Kolonia, Topola, Wał i Wólka Orłowska, a także zniesione 13 stycznia 1870^[6] i włączone do gminy Tarnogóra miasta Tarnogórę i Izbicę^[7]. Do Izbicy przeniesiono 3 marca 1870 siedzibę gminy Tarnogóra z Tarnogóry^[8].

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego. 1 kwietnia 1929 roku z części obszaru gminy Izbica (wieś Izbica, osada Izbica, osada Tarnogóra i majątek Tarnogóra) utworzono nową, znacznie mniejszą, gminę Tarnogóra z siedzibą w Izbicy^[9]. Na uwagę zasługuje fakt, że Izbica, znajdująca się na terenie gminy Tarnogóra, była także siedzibą sąsiedniej gminy Izbica, a obszar gminy miał bardzo specyficzny kształt, bo składał się z czterech enklaw rozproszonych wokół gminy Tarnogóra^[10].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 17 gromad: Dworzyska, Izbica-Wieś, Kryniczki, Majdan Krynicki, Mchy, Orłów Drewniany, Orłów Drewniany-Kolonia, Orłów Murowany, Orłów Murowany-Kolonia, Ostrówek, Ostrzyca, Stryjów, Tarnogóra-Kolonia, Tarzymiechy cz. I, Tarzymiechy cz. II Tarzymiechy cz. III, Topola, Wał i Wólka Orłowska^[11].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[12]. Jednostkę przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin^[13]. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie zamojskim. Od 1999 gmina należy ponownie do powiatu krasnostawskiego w woj. lubelskim.

Niemiecka gmina Winterlingen jest gminą partnerską Izbicy^[14].

Charakterystyka

Gmina Izbica jest typową gminą rolniczą, ze specjalizacją w zakresie sadownictwa i zielarstwa. Jednocześnie posiada warunki do potencjalnego rozwoju funkcji turystyczno - wypoczynkowej, w tym agroturystyki, grzybiarstwa i wędkarstwa. Podstawowymi walorami są: malownicze położenie, duża powierzchnia lasów, rzeka Wieprz w której występuje wiele gatunków ryb.

W 1995 roku na części terenów gminy Izbica został utworzony Skierbieszowski Park Krajobrazowy. Na jego terenie występują chronione gatunki roślin oraz lasy bukowe. Część obszarów została włączona do parku ze względu na walory krajobrazowe: falisto-pagórkowate ukształtowanie terenu, z głęboko wciętymi wąwozami.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[15] gmina Izbica ma obszar 138,66 km², w tym:

użytki rolne: 75%
użytki leśne: 18%

Gmina stanowi 12,19% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[5]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	9019	100	4593	50,9	4426	49,1
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	65		33,1		31,9

Piramida wieku mieszkańców gminy Izbica w 2014 roku^[1].

Sołectwa

Bobliwo, Dworzyska, Izbica-osada, Izbica-Wieś, Kryniczki, Majdan Krynicki, Mchy, Orłów Drewniany, Orłów Drewniany-Kolonia, Orłów Murowany, Orłów Murowany-Kolonia, Ostrzyca, Ostrówek, Romanów, Stryjów, Tarnogóra, Tarnogóra-Kolonia, Tarzymiechy Drugie, Tarzymiechy Pierwsze, Tarzymiechy Trzecie, Topola, Wał, Wirkowice Drugie, Wirkowice Pierwsze, Wólka Orłowska, Zalesie^[2].

Sąsiednie gminy

Gorzków, Krasnystaw, Kraśniczyn, Nielisz, Rudnik, Skierbieszów, Stary Zamość

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Izbica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ ^a ^b Strona gminy, sołectwa
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Lublinie
↑ TERYT
↑ ^a ^b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ 1 stycznia 1870 według kalendarza juliańskiego
↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 465)
↑ APL. KGL, 1870: 31, k. 50
↑ Dz.U. z 1929 r. nr 11, poz. 89
↑ Slobodan Arsovski, Mirek Dymitrow (2021) Poland: Administrative Map 1950
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Izbica&Winterlingen. [dostęp 2010-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-26)].
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-1] Gmina Izbica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[sol-2] Strona gminy, sołectwa

[us-3] Urząd Statystyczny w Lublinie

[4] TERYT

[autonazwa1-5] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[6] 1 stycznia 1870 według kalendarza juliańskiego

[7] Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 465)

[8] APL. KGL, 1870: 31, k. 50

[9] Dz.U. z 1929 r. nr 11, poz. 89

[10] Slobodan Arsovski, Mirek Dymitrow (2021) Poland: Administrative Map 1950

[11] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[12] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[13] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[14] Izbica&Winterlingen. [dostęp 2010-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-26)].

[autonazwa2-15] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Miasto	Izbica
Wsie	Bobliwo Dworzyska Kryniczki Majdan Krynicki Orłów Drewniany Orłów Drewniany-Kolonia Orłów Murowany Orłów Murowany-Kolonia Ostrzyca Ostrówek Romanów Stryjów Tarnogóra Tarzymiechy Drugie Tarzymiechy Pierwsze Tarzymiechy Trzecie Topola Wał Wirkowice Drugie Wirkowice Pierwsze Wólka Orłowska Zalesie
Kolonie	Mchy Tarnogóra-Kolonia
Części miasta	Izbica-Wieś Maliniec Przysiółek
Części wsi	Górecko Marianka Szajówka

Miasta	Izbica Krasnystaw
Gminy miejskie	Krasnystaw
Gminy miejsko-wiejskie	Izbica
Gminy wiejskie	Fajsławice Gorzków Krasnystaw Kraśniczyn Łopiennik Górny Rudnik Siennica Różana Żółkiewka

Przynależność wojewódzka	gubernia lubelska (1867–1915)* woj. lubelskie (II RP) (1919–39) woj. lubelskie (PRL) (1945–75)
Miasta	Gorzków (do 1870) Izbica (do 1870) Krasnystaw Tarnogóra (do 1870) Turobin (do 1870) Żółkiewka (do 1870)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Czajki (1877–1954) Czernięcin (18??–9?) Częstoborowice (1867–77) Fajsławice (1867–1954 i 1973–75) Gorzków (1867–1954 i 1973–75) Izbica (1877–1954 i 1973–75) Krasnystaw (1867–1954 i 1973–75) Kraśniczyn (1867–77 i 1973–75) Łopiennik (Górny) (1867–1954 i 1973–75) Orchowiec (1867–68) Rudka (1874–1925) Rudnik (1867–1954 i 1973–75) Rybczewice (1877–1954 i 1973–75) Siennica Nadolna (1867–74) Siennica Różana (1925–54 i 1973–75) Tarnogóra (1867–77 i 1929–54) Turobin (1867–18??, 189?–1954 i 1973–75) Wysokie (1867–1954) Zakrzew (1867–1954) Żółkiewka (1867–1954 i 1973–75)
Gromady (1954–72)	Bończa (1954–59) Borów (1954–59) Borówek (1960–72) Brzeziny (1960) Bzowiec (1954–59) Chłaniów (1954–72) Czajki (1962–72) Czernięcin Poduchowny (1954–72) Fajsławice (1954–72) Giełczew (1954–59 →) Gorzków (1954–72) Gródki (1954–61) Guzówka (1954–59) Izbica (1954–72) Koszarsko (1954–59) Krasnystaw (1954–56) Krasnystaw (1962–72) Kraśniczyn (1954–59) Kraśniczyn I (1960–62) Kraśniczyn-Osada (1954–72) Krupe (1954–72) Krzywe (1954–59) Łopiennik Dolny (1954–59) Łopiennik Górny (1954–72) Małochwiej Duży (1954–61) Niemienice (1954–59) Nowy Maciejów (1954–72) Olchowiec (1954–59) Oleśniki (1954–61) Orchowiec (1954–61) Orłów Murowany (1954–72) Ostrzyca (1954–61) Pilaszkowice (1954–59) Płonka (1954–59) Rońsko-Kolonia (1957–59) Rońsko-Kolonia (1960–61) Rudnik (1954–72) Rybczewice (1954–72) Siedliska (1954–72) Siennica Nadolna (1954–61) Siennica Różana (1954–72) Sobieska Wola (1954–72) Starawieś (1954–55 →) Stawce (1954–55 →) Stężyca Łęczyńska (1954–59) Stryjno (1954–72) Surhów (1954–59) Tarnawa Duża (1954–59) Tarnawka (1954–58) Tarzymiechy (1954–72) Tokary (1954–57) Turobin (1954–72) Wielkopole (1954–59) Wierzbica (1954–58) Wirkowice (← 1957–61) Wola Żulińska (← 1955–56) Wólka Orłowska (1954–61) Wysokie (1954–72) Zakręcie (1954–68) Zakrzew (1954–72) Zażółkiew (1960) Żabno (1954–58) Żdżanne (1954–59) Żółkiewka (1954–72) Żulin (1956–72)
Legenda	* W 1912 części gmin Czajki, Łopiennik i Rudka weszły w skład guberni chełmskiej (1912–15)