Kościół św. Andrzeja Apostoła w Brodach
52°26′16″N 16°17′41″E/52,437778 16,294722 nr rej. 2467/A z dnia 12 grudnia 1932 r.[1]
| |||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Lwówek  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego  | |||||||||||||
| 52°26′16″N 16°17′41″E/52,437778 16,294722
| |||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||
Kościół parafialny św. Andrzeja Apostoła w Brodach – wznosi się pośrodku wsi i jest największym kościołem drewnianym w archidiecezji poznańskiej[5].
Został wybudowany w latach 1670-1673 z drewna modrzewiowego z użyciem konstrukcji zrębowej jako jednonawowy, orientowany[4]. Fundatorem według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego była rodzina Brockich herbu Łodzia[3], zaś według strony parafialnej – Piotr Lubicz Kurowski[4]. Wyposażenie w stylu rokokowym[6] wykonała pracownia Jana Beckera z Leszna[4]. W XVIII wieku kościół rozbudowano o zakrystię (1731) i kruchtę (1756)[4]. Nad kruchtą wznosi się kwadratowa wieża, zwieńczona baniastym hełmem barokowym[4].
Prócz ołtarza głównego po obu stronach znajdują się po trzy ołtarze boczne[4], również rokokowe z 1760[6]. We wnętrzu znajdują się dwa portrety trumienne i siedem tablic epitafijnych[6]. Większość polichromii i dodatkowego wystroju (konfesjonały, ambona, droga krzyżowa) pochodzi z dwudziestolecia międzywojennego[4].
Kościół otacza cmentarz przykościelny, zadrzewiony klonami, lipami i kasztanowcami, wśród których zwraca szczególna uwagę rosnąca nieopodal wieży kościoła lipa szerokolistna – pomnik przyrody o obwodzie 670 cm i wysokości 25 m[7].
Po płd. stronie kościoła w 1935 wzniesiono okazały pomnik z ciosów granitowych upamiętniający poległych w I wojnie światowej i w powstaniu wielkopolskim[7], później uzupełniony o tablicę z nazwiskami ofiar II wojny światowej. Obok usytuowana jest drewniana dzwonnica z 1949, dostosowana architekturą do kościoła[7]. Dzwony są starsze: jeden z końca XV wieku i drugi z 1730[7]. W pobliżu świątyni znajduje się też murowana plebania, zbudowana w okresie międzywojennym[7].
W 1804 roku została tutaj ochrzczona działaczka niepodległościowa Emilia Sczaniecka[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 126. [dostęp 2016-12-20].
- ↑ a b Jan Maj, Alicja Dziewulska: Mapa topograficzna Polski N-33-129/130: Poznań. Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-150-X.
- ↑ a b Kościół św. Andrzeja Apostoła w Brodach, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 375.
- ↑ a b c d e f g h Zabytkowy kościół. Parafia Brody. [dostęp 2016-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 października 2016)].
- ↑ Parafia Rzymskokatolicka p.w. św. Andrzeja Apostoła w Brodach Poznańskich. Parafia Brody. [dostęp 2016-12-20].
- ↑ a b c Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 437. ISBN 83-7079-589-7.
- ↑ a b c d e Otoczenie kościoła. Parafia Brody. [dostęp 2016-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 października 2016)].
- ↑ Wielkopolska ciekawie.Emilia Sczaniecka [dostęp 2021-08-17]
- Świątynie pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła
- Obiekty sakralne w gminie Lwówek
- Drewniane kościoły w województwie wielkopolskim
- Kościoły w archidiecezji poznańskiej
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo poznańskie)
- Zabytkowe kościoły w powiecie nowotomyskim
- Brody (powiat nowotomyski)
- Budynki w Polsce oddane do użytku w XVII wieku
