Lubajny
53°42′06″N 20°01′21″E/53,701667 20,022500| wieś | |
 Parafia pw. św. Benedykta | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
14-100[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NOS |
| SIMC |
0485173 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostróda  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego  | |
| 53°42′06″N 20°01′21″E/53,701667 20,022500[1]
| |
Lubajny (dawniej niem. Lubainen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda.
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lubajny, po jej zniesieniu w gromadzie Kajkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Nazwa miejscowości wywodzi się na nazwiska Prusa – Lubene. We wsi zachował się dawny dwór z resztkami parku i zabudowań gospodarskich. We wsi znajduje się kościół pw. MB Fatimskiej, wybudowany w 1995 r. i dekanalne sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej (od 1996). Przez miejscowość przebiega linia kolejowa Iława – Olsztyn i droga gminna Ostróda – Stare Jabłonki.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś powstała jako dobra rycerskie. W 1398 r. Jan z Lubajn kupił 15 włók ziemi od Witschego Jonsena. Po wojnie polsko-krzyżackiej, w 1414 r. aż 17 włók leżało odłogiem. W 1477 r. komtur ostródzki Marcin Truchsess odnowił przywilej lokacyjny Jerzemu von Epingenowi, nadają wieś Lubajny oraz jeziora Borowej, Hejdyki (wraz z młynem), Buńki, Raudyty, Wielki Szeląg i Mały Szeląg. Dodatkowo otrzymał dwie włoki na prawie magdeburskim, położone pod wsią nad rzeką Drwęcą. Według danych z 1551 r. 15 włók należało do księcia Albrechta (dobra książęce). W 1581 r. powstał majątek ziemski na obszarze sześciu włók. W połowie XVIII wieku był w posiadaniu rodu Groebenów. W 1795 r. we wsi założono cegielnie.
W 1820 r. we wsi było 17 domów ze 106 mieszkańcami, natomiast w majątku było 6 doków i 27 mieszkańców. W 1861 r. majątek obejmował 2088 morgów ziemi i mieszkało w nim 159 osób.
W 1925 r. wieś obejmowała 648 ha ziemi i zamieszkana była przez 355 osób. W 1939 r. w Lubajnach było 358 mieszkańców.
W 2005 r. powstała parafia Świętego Benedykta (proboszcz ks. mgr Wiesław Kaniuga)[3].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Klasycystyczny dwór z XIX wieku, później rozbudowywany, założony na planie litery L, z wieżyczką w narożniku. Na początku XXI w. był nieużytkowany i znajdował się w zarządzie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich. Dobra utracone czy ocalone?, Wydanie III poszerzone i uzupełnione, Studio Arta, Olsztyn 2001, ISBN 83-912840-2-6.
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, tom II, Mieczysław Wieliczko, Bronisław Magdziarz (red.), Janina Bosko, Olsztyn: Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999, ISBN 83-912605-0-X, OCLC 831022246.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 69976
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 669 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Strona nie została znaleziona | Archidiecezja Warmińska [online], archwarmia.pl [dostęp 2018-09-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-24] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Łubajny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 796.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- przystanek kolejowy Lubajny
