Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)

Ministerstwo Spraw Zagranicznych
	; Siedziba MSZ
Państwo	Polska
Data utworzenia	26 października 1918
Minister	Radosław Sikorski
Sekretarz stanu	Władysław Teofil Bartoszewski, Andrzej Szejna
	Adres
	al. Jana Ch. Szucha 23; 00-580 Warszawa
	Położenie na mapie Polski Ministerstwo Spraw Zagranicznych
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Ministerstwo Spraw Zagranicznych
	Położenie na mapie Warszawy Ministerstwo Spraw Zagranicznych
	52°13′01,32″N 21°01′24,72″E/52,217033 21,023533
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ) – polski urząd administracji rządowej obsługujący ministra odpowiedzialnego za kształtowanie i prowadzenie polityki zagranicznej RP, właściwego dla działu administracji rządowej sprawy zagraniczne.

Kierownictwo

Radosław Sikorski (PO) – minister spraw zagranicznych od 13 grudnia 2023^[1]
Władysław Teofil Bartoszewski (PSL) – sekretarz stanu od 20 grudnia 2023^[1]
Andrzej Szejna (NL) – sekretarz stanu od 27 grudnia 2023^[1]^[2]
Henryka Mościcka-Dendys – podsekretarz stanu od 10 stycznia 2024^[3]
Robert Kupiecki – podsekretarz stanu od 10 stycznia 2024
Marek Prawda – podsekretarz stanu od 12 stycznia 2024^[4]
Anna Radwan-Röhrenschef (PL2050) – podsekretarz stanu od 19 stycznia 2024^[5]
Jakub Wiśniewski – podsekretarz stanu od 19 stycznia 2024^[5]
Rafał Wiśniewski – szef służby zagranicznej, dyrektor generalny służby zagranicznej od grudnia 2023^[6]^[7]

Zadania

Do zadań Ministra Spraw Zagranicznych należy:

reprezentowanie i ochrona interesów Polski i jej obywateli (dyplomacja);
utrzymywanie dobrych stosunków Polski z innymi państwami oraz organizacjami międzynarodowymi;
współpraca z Polonią;
promocja Rzeczypospolitej Polskiej i języka polskiego;
ustalanie organizacji i kierowanie działalnością misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych;
kierowanie działem administracji rządowej, sprawy zagraniczne
współpraca ze służbami specjalnymi innych państw;
monitorowanie wystąpień antysemickich w Polsce.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych zostało utworzone 26 października 1918 przez Radę Regencyjną Królestwa Polskiego jako Ministerstwo Spraw Zewnętrznych^[8]. Po I wojnie światowej resort nosił nazwę Ministerstwa Spraw Zewnętrznych, od lutego 1919 Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Podobnie było po II wojnie światowej, kiedy przez krótki okres (1944–1945) funkcjonował jako Resort Spraw Zagranicznych. Od 1945 siedzibą ministerstwa jest dawny gmach Najwyższej Izby Kontroli.

Struktura organizacyjna

Do 5 marca 2020 ministerstwo obsługiwało również ministra właściwego dla działu administracji rządowej członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (od 5 marca 2020 ministra kierującego tym działem obsługuje Kancelaria Prezesa Rady Ministrów).

W skład ministerstwa wchodzi Gabinet Polityczny Ministra oraz następujące jednostki organizacyjne^[9]:

Departament Afryki i Bliskiego Wschodu
Departament Ameryki
Departament Azji i Pacyfiku
Departament Dyplomacji Kulturalnej i Promocji Polski
Departament Informacji
Departament Komunikacji Strategicznej i Przeciwdziałania Dezinformacji Międzynarodowej
Departament Konsularny
Departament Polityki Bezpieczeństwa
Departament Polityki Europejskiej
Departament Polityki Zewnętrznej Unii Europejskiej
Departament Prawno-Traktatowy
Departament Spraw Globalnych
Departament Strategii
Departament Wschodni
Departament Współpracy Ekonomicznej
Departament Współpracy Rozwojowej
Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą
Akademia Dyplomatyczna
Biuro Administracji
Biuro Bezpieczeństwa Dyplomatycznego
Biuro do spraw Przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej
Biuro Finansów
Biuro Informatyki i Telekomunikacji
Biuro Inwestycji
Biuro Kapitału Ludzkiego
Biuro Kontroli, Audytu i Ewaluacji
Biuro Ministra
Biuro Ochrony Informacji Niejawnych
Biuro Organizacji i Rozwoju
Biuro Prawne
Biuro Transformacji Cyfrowej
Biuro Zarządzania Wiedzą i Historii Dyplomacji
Centrum Zarządzania Kryzysowego
Protokół Dyplomatyczny
samodzielne stanowisko – Dyrektor Polityczny
samodzielne stanowisko – Rzecznik Prasowy MSZ.

Jednostki organizacyjne podległe ministrowi^[10]:

Przedstawicielstwa dyplomatyczne (95)
Stałe przedstawicielstwa przy organizacjach międzynarodowych (7)
Urzędy konsularne (37)
Urzędy konsularne kierowane przez konsulów honorowych (250)
Instytuty polskie i ośrodki kultury polskiej (26)
Inne jednostki organizacyjne:
- Biuro Polskie w Tajpej
- Biuro Przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej przy Palestyńskiej Władzy Narodowej z siedzibą w Ramallah
- Przychodnia Lekarska Służby Zagranicznej

Lista ministrów spraw zagranicznych

Osobny artykuł: Ministrowie spraw zagranicznych Polski.

Siedziba

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 pierwszą siedzibą Ministerstwa Spraw Zagranicznych był pałac Kronenberga^[11]. W 1922 siedziba ministerstwa została przeniesiona do pałacu Brühla przy pl. marsz. Józefa Piłsudskiego (z adresem ul. Wierzbowa 1)^[12].

Ponieważ pałac Brühla został w 1944 wysadzony w powietrze przez Niemców, w 1945 siedzibę ministerstwa ulokowano w al. J. Ch. Szucha 23. W okresie międzywojennym w tym gmachu mieściła się Najwyższa Izby Kontroli, a w okresie II wojny światowej – warszawska siedziba niemieckiej Policji Porządkowej (Ordnungspolizei – Orpo)^[13]. Około 1950 do gmachu dobudowano od strony Litewskiej skrzydło boczne (ul. Litewska 2/4)^[14].

Od 2005 do Ministerstwa należy także położony obok siedziby głównej biurowiec Articom Center (al. J.Ch. Szucha 21). Od 1953 MSZ wykorzystuje do celów reprezentacyjnych pałac Przezdzieckich przy ul. Foksal 6, a od 2015 wynajmuje powierzchnię biurową w biurowcu Foksal City przy ul. Krywulta 2^[15].

Ministerstwo planuje wyburzenie (otrzymanego drogą wymiany z Uniwersytetem Warszawskim za nieruchomość przy ul. Tynieckiej) budynku dawnego kina Klub, znajdującego się na tyłach kompleksu MSZ, i wzniesienie w jego miejscu nowego biurowca. Nowy budynek ma być gotowy do końca 2021^[15].

Magazyny centralne MSZ znajdują się przy ul. Tanecznej 73 na Ursynowie.

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Kierownictwo ministerstwa [online], Ministerstwo Spraw Zagranicznych [dostęp 2023-12-31] (pol.).
↑ Andrzej Szejna [online], Ministerstwo Spraw Zagranicznych [dostęp 2024-02-21] (pol.).
↑ Nowi wiceministrowie spraw zagranicznych [online], Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 10 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-21] (pol.).
↑ Nowy wiceminister spraw zagranicznych [online], Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 12 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-21] (pol.).
↑ ^a ^b New deputy foreign ministers, Ministry of Foreign Affairs Republic of Poland - Gov.pl website, 19 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-19] [zarchiwizowane 2024-01-19] (ang.).
↑ Organigram funkcjonalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gov.pl, 13 grudnia 2023 [zarchiwizowane 2023-12-13] .
↑ Organigram funkcjonalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gov.pl, 29 grudnia 2023 [zarchiwizowane 2023-12-30] .
↑ Dekret o utworzeniu Ministerstw: Spraw Zewnętrznych, Spraw Wojskowych, Komunikacji i Aprowizacji (Dz.U. z 1918 r. nr 14, poz. 30).
↑ M.P. z 2024 r. poz. 560
↑ M.P. z 2024 r. poz. 811
↑ Tadeusz Stefan Jaroszewski: Dzieje Pałacu Kronenberga. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 62.
↑ Ryszard Mączewski: Warszawa między wojnami. Łódź: Księży Młyn, 2009, s. 16. ISBN 978-83-61253-51-8.
↑ Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Warszawa w latach 1939–1945. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, s. 57. ISBN 83-01-04207-9.
↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 60. ISBN 83-60350-00-0.
↑ ^a ^b Michał Wojtczuk. MSZ rozbuduje się w miejscu dawnego kina. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 8 czerwca 2015.

Linki zewnętrzne

[:0-1] Kierownictwo ministerstwa [online], Ministerstwo Spraw Zagranicznych [dostęp 2023-12-31] (pol.).

[2] Andrzej Szejna [online], Ministerstwo Spraw Zagranicznych [dostęp 2024-02-21] (pol.).

[3] Nowi wiceministrowie spraw zagranicznych [online], Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 10 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-21] (pol.).

[4] Nowy wiceminister spraw zagranicznych [online], Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 12 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-21] (pol.).

[:2-5] New deputy foreign ministers, Ministry of Foreign Affairs Republic of Poland - Gov.pl website, 19 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-19] [zarchiwizowane 2024-01-19] (ang.).

[6] Organigram funkcjonalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gov.pl, 13 grudnia 2023 [zarchiwizowane 2023-12-13] .

[7] Organigram funkcjonalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gov.pl, 29 grudnia 2023 [zarchiwizowane 2023-12-30] .

[8] Dekret o utworzeniu Ministerstw: Spraw Zewnętrznych, Spraw Wojskowych, Komunikacji i Aprowizacji (Dz.U. z 1918 r. nr 14, poz. 30).

[9] M.P. z 2024 r. poz. 560

[obw-10] M.P. z 2024 r. poz. 811

[11] Tadeusz Stefan Jaroszewski: Dzieje Pałacu Kronenberga. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 62.

[12] Ryszard Mączewski: Warszawa między wojnami. Łódź: Księży Młyn, 2009, s. 16. ISBN 978-83-61253-51-8.

[13] Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Warszawa w latach 1939–1945. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, s. 57. ISBN 83-01-04207-9.

[14] Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 60. ISBN 83-60350-00-0.

[Wojtczuk0806-15] Michał Wojtczuk. MSZ rozbuduje się w miejscu dawnego kina. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 8 czerwca 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

II RP	Leon Wasilewski (1918–1919) Ignacy Jan Paderewski (1919) Władysław Wróblewski (p.o.,1919) Stanisław Patek (1919–1920) Eustachy Sapieha (1920–1921) Jan Dąbski (1921) Konstanty Skirmunt (1921–1922) Gabriel Narutowicz (1922) Aleksander Skrzyński (1922–1923) Marian Seyda (1923) Roman Dmowski (1923) Karol Bertoni (p.o., 1923–1924) Maurycy Zamoyski (1924) Aleksander Skrzyński (1924–1926) Kajetan Dzierżykraj-Morawski (p.o., 1926) August Zaleski (1926–1932) Józef Beck (1932–1939) August Zaleski (1942–1943) Edward Raczyński (1941–1943) Tadeusz Romer (1943–1944) Adam Tarnowski (1944–1949)
RP/PRL	Edward Osóbka-Morawski (1944–1945) Wincenty Rzymowski (1945–1947) Zygmunt Modzelewski (1947–1951) Stanisław Skrzeszewski (1951–1956) Adam Rapacki (1956–1968) Stefan Jędrychowski (1968–1971) Stefan Olszowski (1971–1976) Emil Wojtaszek (1976–1980) Józef Czyrek (1980–1982) Stefan Olszowski (1982–1985) Marian Orzechowski (1985–1988) Tadeusz Olechowski (1988–1989)
III RP	Krzysztof Skubiszewski (1989–1993) Andrzej Olechowski (1993–1995) Władysław Bartoszewski (1995) Dariusz Rosati (1995–1997) Bronisław Geremek (1997–2000) Władysław Bartoszewski (2000–2001) Włodzimierz Cimoszewicz (2001–2005) Adam Rotfeld (2005) Stefan Meller (2005–2006) Anna Fotyga (2006–2007) Radosław Sikorski (2007–2014) Grzegorz Schetyna (2014–2015) Witold Waszczykowski (2015–2018) Jacek Czaputowicz (2018–2020) Zbigniew Rau (2020–2023) Szymon Szynkowski vel Sęk (2023) Radosław Sikorski (od 2023)

Ujęcie chronologiczne	II Rzeczpospolita Polska Ludowa III Rzeczpospolita
Europa	Albania Andora Austria Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Cypr Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Kosowo Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Niemcy Norwegia Portugalia Rosja Rumunia Serbia Słowacja Słowenia Stolica Apostolska Szwajcaria Szwecja Ukraina Węgry Wielka Brytania Włochy
Azja i Oceania	Afganistan Arabia Saudyjska Armenia Australia Azerbejdżan Chiny Filipiny Gruzja Indie Indonezja Irak (Kurdystan) Iran Izrael Japonia Jemen Jordania Kambodża Katar Kazachstan Korea Południowa Korea Północna Kuwejt Laos Liban Malezja Mongolia Nowa Zelandia Oman Pakistan Palestyna Singapur Syria Tajlandia Turcja Turkmenistan Uzbekistan Wietnam ZEA
Ameryka	Argentyna Brazylia Chile Ekwador Kanada Kolumbia Kostaryka Kuba Meksyk Panama Peru Stany Zjednoczone Urugwaj Wenezuela
Afryka	Algieria Angola DR Kongo Egipt Etiopia Kenia Libia Maroko Nigeria RPA Senegal Tanzania Tunezja Zimbabwe
Historia	Czechosłowacja Państwo Zakonu Krzyżackiego Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Organizacje międzynarodowe, inne podmioty oraz nieformalne formy współpracy regionalnej	OBWE ONZ Rada Europy OECD NATO Integracja Polski z UE Unia Europejska Bukaresztańska Dziewiątka Grupa Wyszehradzka Trójkąt Weimarski Trójkąt Lubelski Trójmorze 14+1 Zakon Maltański Autonomia Palestyńska Tajwan