Tadeusz Powrózek

Tadeusz Powrózek

Data i miejsce urodzenia	2 września 1923 Brzezówka
Data i miejsce śmierci	3 marca 1991 Sanok
Przewodniczący Prezydium MRN w Sanoku
Okres	od 26 marca 1956 do 29 listopada 1956
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Kazimierz Surman
Następca	Andrzej Szczudlik
Odznaczenia

porucznik
Data i miejsce urodzenia	2 września 1923 Brzezówka
Data śmierci	3 marca 1991
Przebieg służby
Jednostki	Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
Stanowiska	szef PUBP w Przeworsku

Tadeusz Andrzej Powrózek (ur. 2 września 1923 w Brzezówce, zm. 3 marca 1991 w Sanoku) – oficer UBP, polityk.

Urodził się 2 września 1923 w Brzezówce w rodzinie chłopskiej jako syn Andrzeja i Apolonii z domu Cesarz^[1][2] [3]. Ukończył szkołę powszechną. Następnie pracował jako rolnik w gospodarstwie rodzinnym^[3].

Podczas II wojny światowej kształcił się w szkole ogrodniczej ks. Jana Zwierza w Ropczycach^[3]. W trakcie okupacji niemieckiej pracował m.in. w obozie pracy w Bliznej^[3]. Po nastaniu władzy komunistycznej w Polsce w latach od 1944 do 1951 był zatrudniony w organach MO i UB^[4] pracując w Powiatowych Urzędach Bezpieczeństwa Publicznego (PUBP)^[3]. Do służby bezpieczeństwa wstąpił 6 października 1944 w Ropczycach^[5]. 1 grudnia 1944 przystąpił do PPR^[6]. Brał udział w walkach z tzw. „reakcyjnym podziemiem” oraz w utrwalaniu władzy ludowej^[5][7]. W 1944 przebywał w powiecie ropczyckim^[5]. Początkowo służył w PUBP w Dębicy: od 6 października wzgl. 21 listopada 1944 jako wartownik plutonu ochoty, od 31 grudnia 1946 jako referent Referatu V, od 1 października 1947 do 1947 jako starszy referent Referatu V^[5][2] . Od 15 grudnia 1948 był starszym referentem Referatu V w PUBP w Sanoku, od 15 stycznia 1950 zastępcą szefa PUBP w Lubaczowie, po czym przeniesiony do PUBP w Przeworsku był od 15 czerwca 1950 zastępcą szefa, a od 15 stycznia do 31 lipca 1951 w stopniu porucznika szefem tegoż^[8][2] . Z dniem 31 lipca 1951 został zwolniony ze służby w trybie dyscyplinarnym – został aresztowany w ramach prowadzonej przez władze akcji skierowanej przeciw łamaniu zasad praworządności przez funkcjonariuszy UBP w Gryficach i na Rzeszowszczyźnie; po 6-miesięcznym okresie aresztu wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Rzeszowie z 7 sierpnia 1952 został skazany z art. 140 Kodeksu Karnego Wojska Polskiego na karę pozbawienia wolności 1 roku (za zamknięcie zatrzymanego w ciemnicy, dwukrotne uderzenie go w szyję i oblanie zimną wodą)^[9].

W Sanoku pracował także w kopalnictwie naftowym, oddziale Rzeszowskiej Centrali Materiałów Budowlanych (RCMB), do 1954 Rzeszowskim Zjednoczeniu Budownictwa Przemysłowego (kierownik działu kadr^[10]). Od 1954 do lutego 1956 był kierownikiem Wojewódzkiego Zbioru Surowców Własnych w Sanoku^[10]. Od 26 marca 1956 do 29 listopada 1956 pełnił stanowisko przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej (MRN) w Sanoku, powołany na to stanowisko po odsunięciu Kazimierza Surmana, mimo że nie był członkiem MRN^{[11][12][3][10]}. Odszedł ze stanowiska po przedstawieniu prośby o odwołanie^[13]. W 1956 został członkiem Komisji Handlu MRN^[14]. W 1960 uzyskał maturę i dysponował wykształceniem średnim ekonomicznym^[1][3]. Od 1957 do 1972 był dyrektorem Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych w Sanoku^[10][15][3]. Od 1972 był kierownikiem brygad remontowych w szpitalu ZOZ Sanok^[16].

Od 1948 był członkiem PZPR^[17]. Od 1973 należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację^[4], był członkiem Koła Miejsko-Gminnego ZBoWiD w Sanoku^[18][19], w którym 23 października 1988 został wybrany na funkcję wiceprzewodniczącego^[20] i kierował komisją socjalną (1989)^[21]. W 1988 był emerytowanym pracownikiem gospodarki komunalnej i mieszkaniowej^[22]. W październiku 1989 zasiadł w Zarządzie Wojewódzkim ZBoWiD w Krośnie^[23].

Przeszedł na emeryturę w 1982^[3]. Zamieszkiwał przy ul. Grzegorza z Sanoka 4 w Sanoku^[1]. Jego żoną była pochodząca z Nadolan Helena z domu Dębicka (1925-2001, od 1945 także funkcjonariuszka organów BP, biorąca udział w walkach z podziemiem niepodległościowym, członkini PPR i PZPR^[24], w latach 70. jako rencistka i członek KM PZRP była członkiem Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej^[25])^[26]. Zmarł 3 marca 1991^[3][27]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

• Złoty Krzyż Zasługi (1978)^[6][3]
• Srebrny Krzyż Zasługi (1969)^[1]
• Brązowy Krzyż Zasługi (1946)^[28][1]
• Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1969)^[1]
• Medal im. Ludwika Waryńskiego (1989)^[29]
• Odznaka Grunwaldzka (1947)^[1]

• Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 1-335.
• Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków zwyczajnych P Posadzki-Pytlik 1966-1989, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 87). s. 1-247.
• Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3. Brak numerów stron w książce
• Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 131-320, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
• Franciszek Oberc. Burmistrzowie Sanoka (przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, naczelnicy). „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 339-350, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
• Janusz Borowiec: Polityka karna wobec przestępstw i wykroczeń funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa w województwie rzeszowskim (1944–1956). Rzeszów: Instytut Pamięci Narodowej / Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Rzeszowie, 2014. ISBN 978-83-7629-688-3.
• Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Tadeusz Powrózek. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2021-03-10].