| wieś | |
 Fragment miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
86 |
| Kod pocztowy |
18-210[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BWM |
| SIMC |
0407523[5] |
Położenie na mapie gminy Szepietowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |
 52°48′10″N 22°34′29″E/52,802778 22,574722[1]
| |
Wojny-Krupy – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Szepietowo[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W roku 1203 wzmiankowane Wojnowo cum villis attinentiis jako osada należąca do kościoła w Zuzeli[7].
Założyciele wsi byli najprawdopodobniej potomkami Wojnów herbu Trąby (inne źródła Ślepowron), przybyłych z ziemi zakroczymskiej. Krupy to najpewniej pierwsza osada okolicy szlacheckiej Wojny, występująca w dawnych źródłach jako Wojny Stare[8]. Miejscowi Wojnowie legitymowali się herbami: Grzymała II, Trąby oraz Pierzchała.
Książę mazowiecki Bolesław w roku 1435 nadaje Adamowi de Wojny 10 łanów chełmińskich nad Brokiem Małym, przy granicy Przeździeckiego[9].
W roku 1455 w aktach sądowych ziemi bielskiej wymienione są:
- Wojny-Króle
- Wojny-Bakałarze
- Wojny-Krupy
- Wojny-Piotrowce
- Wojny-Izdebnik
- Wojny-Dąbrówka, współcześnie Dąbrówka Kościelna
- Wojny-Piecki
- Wojny-Pogorzel
- Wojny-Wawrzyńce.
W 1557 r. podatek poborowy od 3 włók, sam od siebie i od innych Woynów, zapłacił Wawrzyniec Woyno[8].
W roku 1827 miejscowość liczyła 10 domów i 66 mieszkańców. Pod koniec wieku XIX wieś w powiecie mazowieckim, gmina Klukowo, parafia Kuczyn[7].
W 1921 r., w Gminie Klukowo wyszczególniono:
- wieś Wojny-Krupy. Było tu 8 budynków z przeznaczeniem mieszkalnym oraz 47 mieszkańców (25 mężczyzn i 22 kobiety). Narodowość polską podały 43 osoby, a białoruską 4
- folwark Wojny-Krupy, gdzie naliczono 2 budynki z przeznaczeniem mieszkalnym oraz 35 mieszkańców (18 mężczyzn i 17 kobiet). Narodowość polską podało 28 osób, a białoruską 7[10].
W 1944 r. folwark został rozparcelowany.
Staraniem mieszkańców, na siedlisku byłego właściciela folwarku, wybudowano kościół, który został poświęcony w 1963 r. Samodzielną parafię utworzono tu w roku 1973[8].
Od 25 września 1954 r. do 31 grudnia 1959 r. miejscowość wchodziła w skład Gromady Wojny-Krupy a po zniesieniu jej została włączona do Gromady Dąbrówka Kościelna w której była do 1 stycznia 1973 r.[11]
Szkoła
[edytuj | edytuj kod]
W 1922 roku 2. klasowa szkoła powszechna liczyła 105. uczniów, w 1923 – 112., w 1924 – 109. Od 1925 szkoła 3. klasowa, liczyła 114 uczniów, w 1929 – 120., 1930 – 121.
Nauczyciele: 1929 - J. Stopińska, B. Stopiński, 1930 - doszedł J. Kulesza, 1934 – J. Stopińska odeszła, a przybyli Maria i Wacław Polkowscy, 1935 – A. Kostro, M. Polkowska, 1938 – S. Gern, 1939 – sześć oddziałów i trzech nauczycieli, 1941 – M. Gern, A. Kostro, Cz. Wiśniewski[12].
Parafia
[edytuj | edytuj kod]
Parafia NMP Królowej Świata w Wojnach-Krupach należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Szepietowo. W pobliżu kościoła znajduje się cmentarz parafialny. Obecnie istnieje możliwość skorzystania z wyszukiwarki osób zmarłych, pochowanych na cmentarzu[13].
Współcześnie
[edytuj | edytuj kod]Wieś typowo rolnicza. Produkcja roślinna podporządkowana hodowli krów i produkcji mleka.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Wojny-Izdebnik, Wojny-Piecki, Wojny-Pietrasze, Wojny-Pogorzel, Wojny-Szuby Szlacheckie, Wojny-Szuby Włościańskie, Wojny-Wawrzyńce
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 149683
- ↑ Wieś wies_Wojny_Krupy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1474 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b Wojny Krupy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 758.
- ↑ a b c J. Maroszek, Dzieje obszaru Gminy Szepietowo w XV-XX w., Szepietowo 2006, s. 124-125.
- ↑ Wojny Krupy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 695.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny, Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., t. 5, Warszawa 1924, s. 109.
- ↑ W. Jemielity, Podziały administracyjne powiatów wysokomazowieckiego i łapskiego w latach 1919 –1990 z Studia Łomżyńskie, tom VII. Łomża 1996 r. str. 108-114.
- ↑ W. Jemielity, Szkoły powszechne w województwie białostockim w latach 1919-1939, Łomża, 1991, str. 92
- ↑ Wyszukiwarka osób zmarłych
