| wieś | |
 Kościół św. Jana Chrzciciela w Wyszkach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
460-520[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
99[3] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-520[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DKL |
| SIMC |
0851710 |
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°16′10″N 16°36′02″E/50,269444 16,600556[1]
| |
Wyszki (niem. Hohndorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka, w Górach Bystrzyckich[5][6], na południowy zachód od Bystrzycy Kłodzkiej, pomiędzy Jagodną na zachodzie i Wyszkowskim Grzbietem na wschodzie, na wysokości około 460–520 m n.p.m.[2]
W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Pierwotna nazwa miejscowości Buchwałowice lub Boguchwałowice nie zachowała się do dnia dzisiejszego. Miejscowość została zanotowana po raz pierwszy w roku 1183 jako Boguhualow. W roku 1240 Hohendorf circa Oppaviam, w 1259 Boguchwalewiz quod Hohendorf noncupatur, w 1377 Hoendorf, w 1477 Buchwaluow i w 1495 Buchwalow[7].
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1004336 | Szczepków | przysiółek |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza wzmianka o Wyszkach pochodzi z 1348 roku[8]. W roku 1622 kiedy stacjonujący w Bystrzycy żołnierze dokonywali w okolicy rabunkowych kontrybucji, chłopi z Wyszek zablokowali miasto uniemożliwiając dostawy żywności[8]. W roku 1659 kroniki odnotowały kolejny bunt chłopów z miejscowości, sprzeciwiających się podniesieniu wymiaru pańszczyzny[8]. W XVIII wieku we wsi były: folwark i młyn wodny[8]. W 1840 roku było tu 81 budynków, w tym: dwór z folwarkiem, kościół cmentarny, szkoła katolicka i młyn wodny[2]. W XIX wieku Wyszki stały się niewielkim letniskiem[8]. Po 1945 roku Wyszki stały się wsią wyłącznie rolniczą, a funkcja letniskowa zanikła[2].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt[9]:
- kościół filialny pw. św. Jana Chrzciciela z 1793[8].
Inne zabytki:
- liczne domy pochodzące z XVIII i XIX w., o cechach architektury ludowej[8]
- na cmentarzu koło kościoła stoi pozbawiona głowy barokowa figura św. Franciszka Ksawerego[10].
Osoby związane z Wyszkami
[edytuj | edytuj kod]- W Wyszkach urodził się Robert Karger (1874-1946) – niemiecki poeta, główny przedstawiciel poezji w dialekcie kłodzkim[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 153829
- ↑ a b c d e Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 504-506. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1562 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Stanisław Drzażdżyński, "Nazwy topograficzne. Słowiańskie nazwy miejscowości na Szląsku Pruskim. Powiat Głubczycki", "Wisła" tom XI 1897, str. 119.
- ↑ a b c d e f g Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 466, 467. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 65. [dostęp 2012-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Michał Zalewski: Wyszki - figura Franciszka Ksawerego. kapliczki.org.pl, 2021. [dostęp 2021-12-07]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
| Miasto | |
|---|---|
| Części miasta | |
| Wsie |
|
| Przysiółki wsi | |
| Kolonie | |
| Osady | |
| Pozostałe miejscowości |
