Anne L’Huillier

Anne L’Huillier
Państwo działania	Francja, Szwecja
Data i miejsce urodzenia	16 sierpnia 1958 ; Paryż
	profesor
	Specjalność: fizyka atomowa
Uczelnia	Uniwersytet w Lund
	Odznaczenia
	Nagrody
	Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki; Nagroda Wolfa
	Multimedia w Wikimedia Commons

Anne Geneviève L’Huillier Wahlström (ur. 16 sierpnia 1958 w Paryżu) – francuska fizyczka, profesor fizyki atomowej na Uniwersytecie w Lund, wraz z Pierrem Agostinim i Ferencem Krauszem laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2023 roku. Jest piątą kobietą nagrodzoną tym wyróżnieniem. W 2022 roku otrzymała Nagrodę Wolfa w dziedzinie fizyki^[1].

Praca naukowa

W 1987 roku Anne L’Huillier odkryła, że przepuszczenie światła lasera w podczerwieni przez gaz szlachetny prowadzi do powstawania wielu różnych harmonicznych odcieni światła^[2]. Kontynuowała badania tego zjawiska, torując drogę do kolejnych przełomów w generowaniu impulsów attosekundowych. Ruchy elektronów inicjują procesy, które tworzą i podtrzymują życie, a także odpowiadają za wymianę energii między światłem a materią. Można je uznać za jedne z najważniejszych ruchów dla ludzkiego życia, zachodzących w czasie liczonym w setkach attosekund. Impulsy attosekundowe pozwalają uchwycić te ruchy wewnątrz atomów, cząsteczek i ciał stałych. W 2003 roku wygenerowała najkrótszy impuls laserowy o długości 170 attosekund^[3].

Nagrody i wyróżnienia

3 października 2023 roku ogłoszono przyznanie jej 1/3 nagrody Nobla za „metody doświadczalne tworzenia attosekundowych impulsów światła do badania dynamiki elektronów w materii”^[4].

W 2011 roku otrzymała Nagrodę L’Oréal-UNESCO dla Kobiet i Nauki^[5].

W 2021 roku Amerykańskie Towarzystwo Optyczne uhonorowało ją nagrodą im. Maxa Borna^[6].

Przypisy

↑ Anne L'Huillier [online], Wolf Foundation, 8 lutego 2022 [dostęp 2023-10-04] (ang.).
↑ generacja harmonicznych światła, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-12-08] .
↑ Nobel z fizyki za krótkie impulsy światła [online], Nauka w Polsce [dostęp 2023-10-04] (pol.).
↑ The Nobel Prize in Physics 2023: Anne L'Huillier. Facts [online], NobelPrize.org, 3 października 2023 [dostęp 2023-10-03] (ang.).
↑ EU-funded scientist Anne L'Huillier wins prestigious prize [online] .
↑ Max Born Award | Optica [online], www.optica.org [dostęp 2023-12-24] (ang.).

[1] Anne L'Huillier [online], Wolf Foundation, 8 lutego 2022 [dostęp 2023-10-04] (ang.).

[2] generacja harmonicznych światła, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-12-08] .

[3] Nobel z fizyki za krótkie impulsy światła [online], Nauka w Polsce [dostęp 2023-10-04] (pol.).

[4] The Nobel Prize in Physics 2023: Anne L'Huillier. Facts [online], NobelPrize.org, 3 października 2023 [dostęp 2023-10-03] (ang.).

[5] EU-funded scientist Anne L'Huillier wins prestigious prize [online] .

[6] Max Born Award | Optica [online], www.optica.org [dostęp 2023-12-24] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]