Dobór kierunkowy (dobór skierowany[1], selekcja kierunkowa[2], dobór progresywny[3]) – mechanizm ewolucji biologicznej. Polega na eliminowaniu osobników o jednej ze skrajnych wartości danej cechy. W wyniku tego, po kilku pokoleniach średnia wartość tej cechy populacji ulega przesunięciu (co można zaobserwować na rozkładzie Gaussa). Mechanizm może działać zarówno w przypadku doboru naturalnego jak i sztucznego
-
sytuacja wyjściowa...
-
...i po czasie, gdzie X to zmienność fenotypowa a Y to liczebność osobników przejawiających dany fenotyp
Charakterystyka i przykłady
[edytuj | edytuj kod]Taki dobór można stosować przy doskonaleniu pewnych cech organizmu (np. chcąc zwiększyć mleczność krów, do rozrodu przeznacza się tylko te o największej mleczności i buhaje, których siostry i córki wykazują się wysoką mlecznością; prowadzi to do zwiększenia mleczności całej populacji).
W warunkach naturalnych kierunek działania doboru kierunkowego może się zmieniać. Jako przykład można podać zięby z rodzaju Geospiza (używane do obserwacji przez Darwina). Zamieszkują wyspy Galapagos, gdzie w latach suchych w populacji przez naturę faworyzowane są ptaki duże, o dużych dziobach (ponieważ nasiona są wtedy większe i z twardą łupiną). W latach wilgotnych dobór zmienia kierunek i faworyzuje ptaki mniejsze, dla których wzrasta ilość łatwo dostępnego pokarmu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 394. ISBN 83-7350-029-4.
- ↑ Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny : biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 119-120. ISBN 83-7389-096-3.
- ↑ Piotr Tadeusz Kąkol: Biologia : kompendium. Warszawa: Świat Książki, 2007, s. 609-610. ISBN 978-83-247-0288-6.