Holenderskie imperium kolonialne

Imperium Holenderskie

Nederlandse Rijk

XVII wiek do XX wieku
Herb Flaga
Dewiza: Eendracht maakt macht (Z jedności siła)
Ustrój polityczny	imperium kolonialne
Konstytucja	Konstytucja Holandii
Stolica	Haga Amsterdam
Data powstania	1581
Data likwidacji	1806
Władca	Wilhelmina
Waluta	gulden
Język urzędowy	niderlandzki
Religia dominująca	kalwinizm
Terytoria zależne	holenderskie kolonie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons

Holenderskie imperium kolonialne – istniejące od XVII do XX wieku imperium kolonialne, w skład którego wchodziły należące do Królestwa Niderlandów kolonie w Azji, Afryce i obu Amerykach. Większość kolonii należących do imperium założona została przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską, działającą m.in. w Afryce Południowej i Azji Południowo-Wschodniej oraz Holenderską Kompanię Zachodnioindyjską, koncentrującą swą działalność na Karaibach.

Intensywny rozwój potęgi morskiej, powstałej w 1581 roku Republiki Zjednoczonych Prowincji spowodował, że w XVII wieku Holendrzy zdominowali światowy handel, a państwo holenderskie przeżywało tzw. Złoty Wiek, prowadząc jednocześnie kolonizację. Toczyli wówczas – ze zmiennym szczęściem – wojny z groźnymi rywalami: Anglią i Francją.

Z kolei w wieku XVIII – mimo że ten uznawany jest za okres schyłku potęgi imperium holenderskiego (tzw. „okres perukowy”) – rozwinęły się holenderskie kolonie na Karaibach i Gujanie oraz poszerzyło się panowanie Holendrów w Holenderskich Indiach Wschodnich (obecnie Indonezja) i na Cejlonie. W Afryce Zachodniej Holendrzy utrzymali Złote Wybrzeże i kontynuowali ekspansję Kolonii Przylądkowej w głąb Afryki Południowej^[1].

Holandia utraciła wiele ze swoich terytoriów (m.in. Kolonię Przylądkową) oraz pozycję światowego mocarstwa po przegranej wojnie z Brytyjczykami (1780–1784) oraz zajęciu kraju przez rewolucyjne wojska francuskie i proklamowaniu Republiki Batawskiej w 1795. W XIX wieku Holandia odzyskała część byłych posiadłości, w tym Gujanę Holenderską (obecnie Surinam), które pozostawały pod holenderskim panowaniem aż do okresu dekolonizacji, który nastąpił po II wojnie światowej.

Obecnie, Holandia wraz ze swoimi byłymi koloniami – Arubą, Bonaire, Curaçao, Sabą, Sint Eustatius oraz Sint Maarten (dawne Antyle Holenderskie), tworzy Królestwo Niderlandów.

• Dutch and Portuguese Colonial History. ColonialVoyage.com. [dostęp 2009-10-25]. (ang.).