Józef Skrzek

Ten artykuł dotyczy biografii muzyka. Zobacz też: Józef Skrzek (harcmistrz).

Józef Skrzek

Józef Skrzek (2019)
Imię i nazwisko	Józef Franciszek[a] Skrzek
Data i miejsce urodzenia	2 lipca 1948 Michałkowice
Instrumenty	instrumenty klawiszowe, gitara basowa, harmonijka, skrzypce
Gatunki	rock progresywny, jazz-rock, muzyka ilustracyjna, muzyka poważna
Zawód	wokalista, kompozytor, organista
Aktywność	od 1969
Powiązania	Janusz Hryniewicz, Mariolein, Tadeusz Nalepa, Mira Kubasińska, Józef Hajdasz, Czesław Niemen, Helmut Nadolski, Andrzej Przybielski, Halina Frąckowiak, Tomasz Szukalski, Andrzej Olejniczak, Mieczysław Wolny, Roman Kostrzewski, Lech Majewski, Kat i in.
Zespoły
Breakout Grupa Niemen SBB
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Józef Franciszek^[a] Skrzek (ur. 2 lipca 1948 w Michałkowicach^[1][2]) – polski multiinstrumentalista, wokalista i kompozytor, starszy brat Jana Skrzeka.

Od najmłodszych lat pobierał lekcje gry na fortepianie. W 1967 ukończył średnią szkołę muzyczną w Katowicach w klasie fortepianu (drugi instrument – skrzypce).

W 1969 roku debiutował na scenie, będąc członkiem tria Mariolaine & Swinging Soul Corporation, które towarzyszyło wokalistce z Indonezji^[3]. W tym samym czasie zetknął się już z Breakoutem, ponieważ trio wraz z wokalistką Mariolein, supportowało ten zespół podczas ich koncertów^[4] oraz współpracował z lokalnymi grupami górnośląskimi Ślężanie, Ametysty^[3] i Peany wraz z Januszem Hryniewiczem^[5][6].

Na początku 1970 został oficjalnie stałym członkiem zespołu Breakout, który wspomagał grając na pianinie, gitarze basowej oraz śpiewając. Wraz z nim nagrał jego kolejny album pt. 70a. Po kłótni z Józefem Hajdaszem, podczas oglądania meczu piłkarskiego, opuścił tę formację w grudniu 1970.

W 1971 roku założył zespół Silesian Blues Band, w którym poza nim grali Apostolis Anthimos (gitara) i Jerzy Piotrowski (perkusja). W latach 1972–1973 trzej muzycy współpracowali z Czesławem Niemenem, Helmutem Nadolskim i Andrzejem Przybielskim pod nazwą Grupa Niemen, nagrywając kolejno albumy:

• Strange Is This World (1972)
• Ode to Venus (bez udziału Nadolskiego i Przybielskiego) (1973)
• Niemen Vol. 1 i Niemen Vol. 2 (oba albumy połączono w reedycji CD jako „Marionetki”) (1973).

W 1974 reaktywował zespół Silesian Blues Band, który został przemianowany na SBB. W listopadzie 1980 formacją rozpadła się, a Skrzek rozpoczął karierę solową i nagrywa albumy (m.in.: Pamiętnik Karoliny, Ojciec chrzestny Dominika czy Józefina) oraz bierze udział w nagrywaniu płyt innych wykonawców (m.in. album Haliny Frąckowiak pt. Ogród Luizy) i realizuje swoje kolejne projekty z innymi muzykami. Przez następne lata zajmował się tworzeniem m.in. muzyki teatralnej i kościelnej. Jednak co jakiś czas łączył się z muzykami, grając w różnych składach, lub reaktywował SBB z którym nadal koncertuje. W 1993 gościnnie współpracował z zespołem Kat przy nagrywaniu albumu Ballady, grając na fortepianie utwory: „Legenda wyśniona”, „Delirium Tremens” i „Niewinność”.

Muzyk zaprzyjaźniony jest z michałkowicką Szkołą Podstawową nr 13, gdzie często gra i śpiewa podczas różnych uroczystości.

Często współpracuje z reżyserem Lechem Majewskim, z którym stworzył utwory muzyczne do filmów Majewskiego: Pokój saren (1997), Wojaczek (1999), Angelus (2001) oraz Młyn i krzyż (2010).

W 2005 został laureatem Nagrody im. Wojciecha Korfantego^[7], a w 2008 – Cegły Janoscha, nagrody przyznawanej przez czytelników katowickiego wydania „Gazety Wyborczej” za rozsławianie Górnego Śląska.

30 czerwca 2012 w Bydgoszczy odbyła się premiera pierwszego polskiego opartego na zasadach Teatru Tworzenia, awangardowego oratorium „Terrarium” autorstwa Józefa Skrzeka i Jarosława Pijarowskiego.

W 2013 roku został laureatem złotego „Fryderyka” za całokształt osiągnięć artystycznych^[8].

W sierpniu 2017 razem z J. Pijarowskim zostali laureatami nagrody ekspresjonistycznej FENIKS im. Tadeusza Micińskiego za ekspresję artystyczną i nowatorstwo formalne w bogatej twórczości muzycznej^[9].

16 października 2017 roku z rąk wiceministra kultury Jarosława Sellina otrzymał złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. 12 grudnia 2018 został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości^[10]. W 2019 otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności^[11].

Płyty solowe:^[12][13].

• 1978 – Pamiętnik Karoliny
• 1980 – Ojciec chrzestny Dominika
• 1981 – Ogród Luizy (album Haliny Frąckowiak)
• 1982 – Wojna światów – następne stulecie – soundtrack do filmu Piotra Szulkina
• 1983 – Józefina^[14]
• 1983 – Ambitus Extended (z Tomaszem Szukalskim)
• 1985 – Podróż w krainę wyobraźni
• 1987 – Kantata Maryjna
• 1989 – Live
• 1990 – Wracam
• 1993 – Twój dom wschodzącego słońca
• 1997 – Anioł się zwiastuje
• 1997 – Kantata Maryjna – Live
• 1997 – Kolędy
• 1997 – Pokój Saren (z Lechem Majewskim)
• 1998 – Czas (z Michałem Banasikiem)
• 1998 – Pokój Saren Piano
• 2001 – Dzwonią dzwoneczki, muzyka gra, a kolęda nadal trwa
• 2001 – Jesteś, który jesteś (z Wiesławem Komasą)
• 2002 – Koncert Świętokrzyski
• 2003 – Akustycznie
• 2003 – Epitafium Dusz – Koncert na cześć zaginionych...
• 2003 – Kantata Maryjna
• 2003 – U stóp krzyża
• 2005 – Planetarium (z Colinem Bassem)
• 2005 – Viator – Znak Pokoju
• 2006 – Maria z Magdali
• 2007 – La Tempête
• 2007 – Viator 1973–2007 (wydawnictwo zawierające 20 płyt Skrzeka z oficjalnej dyskografii, jak i niepublikowanych) – złota płyta^[15]
• 2008 – Dwa Braty (z Janem Skrzekiem)
• 2013 – Terrarium: Organ Works (z Jarosławem Pijarowskim)
• 2013 – Terrarium: Live in Bydgoszcz (z Jarosławem Pijarowskim)
• 2013 – The dream Off Penderecki (z Teatrem Tworzenia)
• 2014 – Człowiek z Wysokiego Zamku (z Jarosławem Pijarowskim i Władysławem Komendarkiem)
• 2014 – The Stratomusica Suite (z Przemysławem Rudziem)
• 2015 – Tryptyk Bydgoski – część pierwsza Józef Skrzek „Kościół”^[16]
• 2015 – Requiem dla chwil minionych (z Jarosławem Pijarowskim)
• 2016 – Live in Studio M (DVD – Video) – (Radio Opole – 16.12.2016)
• 2016 – Skrzek Kolędy (81–82)
• 2016 – Ela & Józef Skrzek – Kolędowo (EP)
• 2017 – Katharsis (A Small Victory) (z Teatrem Tworzenia)^[17]
• 2017 – Stories z Krzysztofem „Pumą” Piaseckim.
• 2017 – Around The Worls In Eighty Moogs (nagrania koncertowe (2003–2009))
• 2017 – Maria Kantata (album zarejestrowano 7.10.2017 r. w Szt. Istvan Bazylika (Budapeszt)
• 2018 – Miłość – Józef Skrzek & Henryk Jan Bator
• 2019 – Living After Life (z Teatrem Tworzenia)
• 2020 – Kantata Maryjna (Koncert zarejestrowany 31 maja 2020 roku w Archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach w czasie pandemii, w pustej przestrzeni katedry.)
• 2020 – Pandemonicon (z Teatrem Tworzenia)
• 2023 – Wojna światów live^[18]
• 2024 – Forbidden Archaeology (Opus 1,1) (z Teatrem Tworzenia)
• 2024 – Forbidden Archaeology (Opus 2,2) lamentation for civilization (you choose which one...) z Teatrem Tworzenia
• 2025 – Singer^[19]

Płyty i wydawnictwa poświęcone i dedykowane żonie artysty – Alinie:

• 2022 – Alina Skrzek – Marzenia

• Dyskografia zespołu SBB.

• Golem (1980, film fantastycznonaukowy, reżyseria: Piotr Szulkin), kompozytor, a także jako muzyk na planie programu telewizyjnego
• Ogród rozkoszy ziemskich (2003, dramat obyczajowy, reżyseria: Lech Majewski), kompozytor
• Historia polskiego rocka (2008, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota)

• Oficjalna strona internetowa Józefa Skrzeka
• Józef Skrzek w bazie Culture.pl

• Józef Skrzek w bazie Archiwum Polskiego Rocka
• Józef Skrzek w Katalogu Polskich Płyt Gramofonowych
• Józef Skrzek w bazie Discogs.com (ang.)
• Józef Skrzek w bazie filmpolski.pl
• Józef Skrzek w bazie Filmweb
• Józef Skrzek w bazie IMDb (ang.)
• Józef Skrzek, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-03-02] .