wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
195 m n.p.m. |
Liczba ludności (2021) |
235[2] |
Strefa numeracyjna |
15 |
Kod pocztowy |
28-221[3] |
Tablice rejestracyjne |
TSZ |
SIMC |
0802120[4] |
Położenie na mapie gminy Osiek | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu staszowskiego | |
50°30′36″N 21°20′58″E/50,510000 21,349444[1] |
Mucharzew (do 31 grudnia 2001 roku Mucharzów[5]) – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek[4][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. W sąsiedztwie tej wsi przebiega szerokotorowa linia kolejowa nr 65, tzw. LHS, jak i droga powiatowa nr 42341 (0813T) do Strzegomia oraz droga gminna nr 4233019 do Niekrasowa, w tym niewielki fragment innej drogi gminnej nr 4233016 Ossala – Niekrasów – Dąbrowa.
Wioska przynależy do parafii strzegomskiej (a nie niekrasowskiej). W wyniku reformy edukacji z 2000 roku zmienił się rewir szkolny dla wioski, z przynależności do Publicznej Szkoły Podstawowej w Strzegomku na PSP im. Heleny i Józefa Świątyńskich w Ossali.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Stosunkowo młoda wieś (najmłodsza w obecnej gminie Osiek), nie jest bowiem wymieniana ani w Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis (1470–1480) Joannisa Długosza, ani w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880–1902, czy Encyklopediach Powszechnych (1859, 1872, 1898) Samuela Orgelbranda; czy też regestrach poborowych z XV, XVI i XVII wieku. Jednak już w okresie 20. międzywojennego pojawia się ta pierwsza wzmianka o wsi, że: Mucharzów, to wieś w gminie Osiek, powiat Sandomierz, województwo Kieleckie, poczta i telegraf (telefon) w Osieku k/Sandomierza, stacja kolejowa w Rytwianach (w tworzeniu), najbliższa linia komunikacji autobusowej Staszów-Koprzywnica, sąd: grodzki w Staszowie, a okręgowy w Radomiu, parafja rzymskokatolicka Strzegom[7]. Kolejna wzmianka o wsi pochodzi z końca lat 50. XX wieku, gdzie Mucharzew ma pisownię rosyjską Mucharzów, bowiem do rozbiorów w języku polskim nie stosowało się tzw. „o kreskowanego”, czyli „ó”, a tylko samo „o”. Ta pisownia wskazywałaby na okres zaborowy jej powstania[8].
Być może przeoczono go (przez nie uwagę w spisach tegoż okresu) a lepsze będą źródła z kroniki parafialnej Strzegomia, czy Niekrasowa. Jest też prawdopodobnym przekształcenie się w samodzielną wioskę z ówczesnego wysiółka czy przysiółka, od którejś z wiosek okalających niegdysiejszą osadę, tj. Niekrasowa, Dąbrowy, Pliskowoli, czy Strzegomia (np. jako jego resztówki, gdyż Strzegom stanowił integralną część gminy Osiek w XIX wieku). Niestety w ich współczesnym nazewnictwie, jak i z początku lat 50. nie ma po takim pokrewieństwie śladu (w nazwach członowych i innych). W latach 70. jej jedynym wysiółkiem jest Smug, a pozostałe części wsi to: Borki – pole, łąki; Ferencówka – pole; Łazy – pole; Łysa Góra – nieużytki, piaski; Mała Struga – pole, łąka, krzaki; Mrozowe Krzaki – krzaki, wąwóz; Pastwiska – pole; Pod Niekrasówką – pole i Smug – pole[9].
Współcześnie w ujęciu Piotra Barańskiego w jego książce Miasto i Gmina Osiek z 1999 roku[10].
W gminie. (...) Mucharzew.
Wieś położona za lasami, związana ze Strzegomiem. Słabe połączenia drogowe prowadza przez Strzegom i Wiśniówkę. Wieś długo zaniedbana gospodarczo. Wymieniana już w XVI-wiecznych dokumentach.Piotr Barański, Miasto i Gmina Osiek.
27 czerwca 2005 roku powołano Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Mucharzew[11].
Po sześciu latach starań, w ramach realizowania zadań statutowych gminy, latem 2009 r. otwarto nową świetlicę wiejską w Mucharzewie[12].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Współczesna struktura demograficzna wioski Mucharzew na podstawie danych z lat 1995-2009 według roczników GUS, z prezentacją danych z 2002 roku:
Tabela 1.1 Poziom populacji wioski w przedziałach wiekowych WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w przedziałach wiekowych w 2002 roku)OGÓŁEM 0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+ I. OGÓŁEM os. 270 50 43 49 21 28 27 23 21 8 – odsetek % 100 18,5 15,9 18,1 7,8 10,4 10 8,5 7,8 3 1. WEDŁUG PŁCI A. Mężczyzn os. 137 23 20 26 14 14 12 15 8 5 – odsetek % 50,7 8,5 7,4 9,6 5,2 5,2 4,4 5,5 3 1,9 B. Kobiet os. 133 27 23 23 7 14 15 8 13 3 – odsetek % 49,3 10 8,5 8,5 2,6 5,2 5,6 3 4,8 1,1
Rysunek 1.1 Piramida populacji – struktura płci i wieku wioski
Tabela 1.2 Poziom populacji wioski w grupach wiekowych WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w grupach wiekowych w 2002 roku)OGÓŁEM Mężczyzn Kobiet I. OGÓŁEM os. 270 137 133 – odsetek % 100 50,7 49,3 1. W WIEKU A. Przedprodukcyjnym os. 82 38 44 – odsetek % 30,4 14,1 16,3 B. Produkcyjnym os. 143 78 65 – odsetek % 52,9 28,8 24,1 a. mobilnym os. 95 52 43 – odsetek % 35,1 19,2 15,9 b. niemobilnym os. 48 26 22 – odsetek % 17,8 9,6 8,2 C. Poprodukcyjnym os. 45 21 24 – odsetek % 16,7 7,8 8,9
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Wieś Mucharzew położona jest 10 km na północ, północny wschód od Połańca; 14 km na wschód, południowy wschód od Staszowa; 25 km na zachód, południowy zachód od Tarnobrzega i 26 km na północ od Mielca leżąc na wysokości 195 m n.p.m.
Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne
[edytuj | edytuj kod]W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Mucharzewia zawarty w tabeli 1[9].
Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
• miastaNazwy obiektów fizjograficznych
• charakter obiektuI. Gromada OSIEK
- Mucharzew
- Smug
- Borki – pole, łąki
- Ferencówka – pole
- Łazy – pole
- Łysa Góra – nieużytki, piaski
- Mała Struga – pole, łąka, krzaki
- Mrozowe Krzaki – krzaki, wąwóz
- Pastwiska – pole
- Pod Niekrasówką – pole
- Smug – pole
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 84129
- ↑ Wieś Mucharzew w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-22] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 799 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Dz.U. z 2001 r. nr 153, poz. 1772, s. 12710.
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Tadeusz Bystrzycki (red.): Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych. W podziale administracyjnym obowiązującym w chwili oddawania tomu do druku. Wytłoczono w drukarni Józefa Styfiego w Przemyślu, Rynek 18. Przemyśl, Warszawa: KN Wydawnictwo Książnicy Naukowej, 1933, s. 1091.
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN, 1959
- ↑ a b Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 29, 77-96.
- ↑ Piotr Barański: Miasto i Gmina Osiek. Wyd. I. Krosno: Oficyna Wydawnicza „APLA”, 1999, s. 56, 87. ISBN 83-88065-14-9.
- ↑ STOWARZYSZENIE NA RZECZ ROZWOJU WSI MUCHARZEW [w:] Podmiot nr: 0000236944. Krajowy Rejestr Sądowy. 28 kwietnia 2010 r.
- ↑ Portal Ziemi Staszowskiej: Świętowali plony i nową świetlicę. 2009-08-20.