Robotyka, także technika robotyczna – badania nad tworzeniem robotów[1][2][3], w tym sterowanie ich ruchem. Jest ona interdyscyplinarna – łączy zagadnienia inżynierii mechanicznej, elektrotechniki, automatyki i informatyki. Domeną robotyki są również rozważania nad sztuczną inteligencją – w niektórych środowiskach robotyka jest wręcz z nią utożsamiana.
Podział robotyki
[edytuj | edytuj kod]- robotyka teoretyczna
- robotyka przemysłowa: zastosowanie robotów i manipulatorów w przemyśle i budownictwie
- robotyka medyczna i rehabilitacyjna: roboty chirurgiczne, rehabilitacyjne, protetyka
- robotyka maszyn mobilnych
- kołowych
- kroczących
- latających
- podwodnych
- kosmicznych
Powstanie terminu "robotyka"
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy terminu robot użył czeski pisarz Karel Čapek w 1921 roku w swojej sztuce Rossum's Universal Robots. Terminem tym określił sztuczną istotę zbudowaną na podobieństwo człowieka, stworzoną, by zastąpić człowieka w pracy. Nazwa wywodzi się od czeskiego robota czyli praca pańszczyźniana[4].
W języku angielskim pojęcie to pojawiło się po raz pierwszy w krótkim opowiadaniu Isaaca Asimova Kłamca (Liar) w 1941 roku. Natomiast w swoim opowiadaniu Zabawa w berka (Runaround, 1942) wprowadził 3 prawa dotyczące robotyki[4].
- Robot nie może skrzywdzić człowieka, ani przez zaniechanie działania dopuścić, aby człowiek doznał krzywdy.
- Robot musi być posłuszny rozkazom człowieka, chyba że stoją one w sprzeczności z Pierwszym Prawem.
- Robot musi chronić sam siebie, jeśli tylko nie stoi to w sprzeczności z Pierwszym lub Drugim Prawem.
Następnie w opowiadaniu Roboty i Imperium (Robots and Empire) Asimov dodał prawo zerowe, które stało się nadrzędne wobec trzech pozostałych:
- 0. Robot nie może skrzywdzić ludzkości, lub poprzez zaniechanie działania doprowadzić do uszczerbku dla ludzkości.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- automatyka
- informatyka
- mechatronika
- robot przemysłowy
- Hans Moravec
- robotyka ławicy
- robot medyczny
- Automaticon
- sześcionóg
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ robotyka, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-19] .
- ↑ GND, Katalog der Deutschen Nationalbibliothek (Kontrola autorytatywna) [online], portal.dnb.de [dostęp 2020-04-21] .
- ↑ BnF, Catalogue général (Kontrola autorytatywna) [online], catalogue.bnf.fr, 9101 [dostęp 2020-04-21] (fr.).
- ↑ a b Robotyka i roboty [online], www.asimo.pl [dostęp 2020-07-01] .