Wikipedia:Strona główna

Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii, napisanych podczas edytonu Kopalnia Wiedzy 2025:

…że w ruinach Teatru Miejskiego w Gliwicach nadal odbywają się imprezy kulturalne? (na zdjęciu wnętrze)

…na ilu typach samolotów latał Stanisław Babiarz?

…co uratowało most zsypowy Wojciech przed zburzeniem?

…gdzie dawny budynek dyrekcji huty stał się ratuszem? (na zdjęciu)

…kto został pierwszym polskim burmistrzem po przejęciu Górnego Śląska przez Polskę?

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem • XIX Konkurs Chopinowski

Chen Ning Yang

• Nagrodę Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznano za „wyjaśnienie wzrostu gospodarczego napędzanego innowacjami”. Otrzymali ją: Philippe Aghion i Peter Howitt za „teorię zrównoważonego wzrostu poprzez twórczą destrukcję” oraz Joel Mokyr za „zidentyfikowanie warunków wstępnych dla zrównoważonego wzrostu poprzez postęp technologiczny” (13 października)
• Pokojową Nagrodę Nobla otrzymała María Corina Machado za „niestrudzoną pracę na rzecz praw demokratycznych narodu wenezuelskiego i za jej walkę o sprawiedliwe i pokojowe przejście od dyktatury do demokracji” (10 października)
• Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury otrzymał László Krasznahorkai za „fascynującą i wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki” (9 października)
• Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii otrzymali Susumu Kitagawa, Richard Robson i Omar M. Yaghi za rozwój szkieletów metalo-organicznych (8 października)
• Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki otrzymali John Clarke, Michel Devoret i John M. Martinis za odkrycie makroskopowego tunelowania kwantowo-mechanicznego i kwantyzacji energii w obwodzie elektrycznym (7 października)
• Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny otrzymali Mary Brunkow, Fred Ramsdell i Shimon Sakaguchi za odkrycia dotyczące obwodowej tolerancji immunologicznej (6 października)

Zmarli: Andrzej Kołakowski • Sam Rivers • Chen Ning Yang (na zdjęciu) • Tomiichi Murayama • Ace Frehley • Raila Odinga • Jim Bolger • Aleksandr Ditiatin • Diane Keaton • John Lodge • Mirosław Chojecki • Adam Strzembosz

Rocznice

19 października: imieniny obchodzą m.in.: Izaak, Jan i Paweł
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Jonathan Swift

Subrahmanyan Chandrasekhar

Jerzy Kulej

• 1745 – zmarł irlandzki pisarz Jonathan Swift (na rumuńskim znaczku pocztowym), autor Podróży Guliwera
• 1910 – urodził się indyjski astrofizyk i matematyk Subrahmanyan Chandrasekhar (na fotografii), laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
• 1925 – urodził się polski wojskowy i polityk Czesław Kiszczak, generał broni, działacz PZPR, członek WRON, Minister Spraw Wewnętrznych w latach 1981–1990
• 1940 – urodził się polski pięściarz Jerzy Kulej (na adżmańskim znaczku pocztowym), dwukrotny złoty medalista igrzysk olimpijskich, zagrał w filmie Przepraszam, czy tu biją?, poseł na Sejm kadencji 2001–2005
• 1970 – premiera komedii filmowej Rejs w reżyserii Marka Piwowskiego
• 1975 – premiera filmu Lot nad kukułczym gniazdem w reżyserii Miloša Formana
  
  18 października • Kalendarium dzień po dniu • 20 października

Artykuł na medal

Podsumowanie startów zespołu Minardi w Formule 1 – zespół i konstruktor samochodów wyścigowych Minardi to firma utworzona przez Giancarlo Minardiego w 1979 roku. W latach 1980–1984 zespół brał udział w zawodach Formuły 2, a ich samochody były napędzane silnikami BMW. W sezonie 1985 Minardi zadebiutowało w Formule 1, wystawiając samochód dla Pierluigiego Martiniego. Pierwsze punkty w Formule 1 zespół zdobył za sprawą tego samego kierowcy w Grand Prix USA Wschód 1988. Najlepszym sezonem Minardi w historii startów w Formule 1 był sezon 1993, kiedy to w 16 wyścigach zespół zgromadził na swoim koncie 7 punktów i zajął 8. pozycję w klasyfikacji konstruktorów. W sezonie 2005 firma Red Bull zakupiła zespół i przekształciła go w Scuderia Toro Rosso. Podczas startów w Formule 1 Minardi wystartowało w 340 wyścigach Grand Prix, zdobywając zaledwie 38 punktów. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Music Bank – kompilacyjny box set amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, będący drugą składanką w dyskografii grupy. Ukazał się na rynku 26 października 1999 roku nakładem wytwórni fonograficznej Columbia. W skład box setu wchodzi czterdzieści osiem utworów zamieszczonych na trzech płytach CD. Czwarty dysk zawiera teledyski i multimedia. Kompilacja – prócz kompozycji studyjnych – wyposażona jest również w wersje demo z końca lat 80. i początku 90. XX wieku, remiksy, wersje koncertowe i nieopublikowane wcześniej utwory. Składankę zapowiadała premierowa kompozycja Fear the Voices, pochodząca z sesji nagraniowej do ścieżki dźwiękowej do filmu Samotnicy oraz albumu studyjnego Dirt, wydana jako singel promocyjny. Music Bank otrzymał w większości pozytywne oceny; krytycy i recenzenci wyróżniali różnorodność materiału, w tym rzadkie nagrania demo i nieopublikowane utwory. Czytaj więcej…