Toyota Land Cruiser – osobowy samochód terenowy produkowany przez japoński koncern motoryzacyjny Toyota Motor Corporation od 1954 roku.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Próbę stworzenia samochodu terenowego przeznaczonego m.in. dla wojska, Toyota podjęła w 1941 roku. Pierwszy prototyp pojazdu, o nazwie AK10 powstał w 1941 roku. Auto wzorowane było na amerykańskim pojeździe Bantam MK-II. Tuż po wojnie zbudowany został kolejny prototyp pojazdu przeznaczony dla służb obrony kraju, który zbudowany został na podwoziu przedwojennego pickupa Toyopet SB. Z powodu zbyt słabej mocy pojazdu projekt został odrzucony. W 1951 roku zbudowany został kolejny prototyp pojazdu. Nazwany został Toyota Jeep oraz oznaczony symbolem BJ. Pierwsze egzemplarze wyjechały z taśm produkcyjnych w 1953 roku. Po protestach firmy Willys[1], która już w 1946 roku zastrzegła sobie nazwę Jeep, Toyota zmieniła nazwę modelu BJ na Land Cruiser. Nazwa Land Cruiser (z ang. „lądowy krążownik”) bezpośrednio nawiązywała do innego konkurenta – samochodu Land Rover („lądowy włóczęga, wędrowiec”)[2].
Oznaczenia numeryczne
[edytuj | edytuj kod]W 1955 roku wprowadzono oznaczenia numeryczne. Ich rozszyfrowanie jest stosunkowo proste i wygląda następująco:
- litery umieszczone przed literą J są kodem zastosowanego silnika,
- litera J i pierwsza z dwóch, lub pierwsze dwie z trzech cyfr oznaczają serię podwozia,
- ostatnia cyfra, to oznaczenie wersji podwoziowej, nadwoziowej lub kolejnej modyfikacji.
W pierwszych modelach dodawano jeszcze dodatkowo na końcu kolejne litery oznaczające rodzaj nadwozia, np. V dla oznaczenia wersji Wagon (a w zasadzie Van ze względu na użytkowy charakter tych pojazdów), czyli kombi.
Tak więc Land Cruiser KDJ125 to model na podwoziu serii J12, wyposażony w silnik serii KD (w wersji 1KD-FTV – 3.0 l. turbodiesel), z krótkim, trzydrzwiowym nadwoziem oznaczonym literą 5.
Toyota Land Cruiser J20
[edytuj | edytuj kod]Inne nazwy |
Toyota Bandeirante |
---|---|
Producent | |
Zaprezentowany |
1955 |
Okres produkcji |
1955 – 1960 |
Miejsce produkcji | |
Następca |
Toyota Land Cruiser II (J40) |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
2-drzwiowy softtop |
Silniki | |
Rozstaw osi |
2285 mm |
Dane dodatkowe | |
Konkurencja |
Toyota Land Cruiser J20 produkowana była w latach 1955 – 1960.
Samochód różnił się wyglądem przedniej części nadwozia od pierwowzoru – BJ. Podstawową różnicą między modelami było m.in. umieszczenie reflektorów, które przeniesione zostały ze zderzaków na pas przedni. Modele wojskowe pozbawione były drzwi oraz posiadały składaną przednią szybę. Pod koniec 1955 roku wprowadzono do produkcji wersję z mocniejszą jednostką napędową. W 1956 roku zaprezentowano model BJ35, który był 3-drzwiowym kombi z dużym rozstawem osi. W 1958 roku pojawiło się podwozie oznaczone J28, dłuższe od J25 oraz krótsze od J35.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]
Toyota Land Cruiser J40
[edytuj | edytuj kod]Inne nazwy |
Toyota Bandeirante |
---|---|
Producent | |
Zaprezentowany |
1960 |
Okres produkcji |
1960 – 1984 |
Miejsce produkcji | |
Poprzednik |
Toyota Land Cruiser J20 |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
2-drzwiowy pickup |
Napęd | |
Długość |
3840 mm |
Szerokość |
1666 mm |
Wysokość |
1950 mm |
Rozstaw osi |
2285 mm |
Masa własna |
1480 – 1554 kg |
Toyota Land Cruiser J40 została po raz pierwszy zaprezentowana w 1960 roku. Pojazd był zmodernizowaną wersją J20.
Zaoferowane zostały trzy podwozia o różnych rozstawach osi, krótkie: J40, J41 i J42, średnie: J43, J44 i J46 oraz długie: J45 i J47. Na bazie krótkiego i średniego nadwozia zbudowane zostały wersje z miękkim i twardym dachem, a na długim pickup i kombi. W 1967 roku wersję kombi zastąpił model J55 dzięki czemu produkcję pojazdu rozdzielono na dwa odrębne modele.
Seria J40 oferowana była na świecie do 1984 roku, gdy pojawiła się seria J70. Auto produkowane było do 2001 roku w Brazylii jako Toyota Bandeirante.
Bandeirante
[edytuj | edytuj kod]Produkcję wersji Bandeirante przeznaczonej na rynek brazylijski rozpoczęto w 1959 roku. W 1973 roku w pojazdach zastosowane zostały wysokoprężne jednostki napędowe konstrukcji Mercedes-Benz. Od 1983 roku montowano w pojeździe prostokątne reflektory, a dwa lata później zmieniona została deska rozdzielcza. W 1994 roku wysokoprężne jednostki Mercedesa zastąpione zostały jednostkami skonstruowanymi przez należącą do Toyoty firmę Daihatsu. Produkcję pojazdu zaprzestano w 2001 roku.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- Wysokoprężne:
- R4 3.0 (2977 cm³) OHV 85 KM
- R4 3.2 (3168 cm³) OHV 84 KM
- R4 3.4 (3431 cm³) OHV 90 KM
- R6 3.6 (3576 cm³) OHV 90 KM
- R4 3.7 (3661 cm³) OHV 96 KM
- R4 3.8 (3784 cm³) OHV 85 KM
- R4 4.0 (3972 cm³) OHV 90 KM
- R6 4.0 (3980 cm³) OHV 103 KM
Toyota Land Cruiser J55
[edytuj | edytuj kod]Producent | |
---|---|
Zaprezentowany |
1967 |
Okres produkcji |
1967 – 1980 |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
5-drzwiowy samochód terenowy |
Skrzynia biegów |
3 i 4-biegowa manualna |
Napęd | |
Długość |
4675 mm |
Szerokość |
1735 mm |
Wysokość |
1865 mm |
Rozstaw osi |
2700 mm |
Toyota Land Cruiser J55 została po raz pierwszy zaprezentowana w 1967 roku. Model stał się pierwszym, oddzielnym, dużym, osobowym modelem serii Land Cruiser.
Auto było pierwszym prawdziwym modelem Land Cruiserem kombi skonstruowanym od podstaw. Auto zapewniało komfort porównywalny z ówcześnie produkowanymi samochodami osobowymi. Auto zamówić można było z opuszczaną tylną klapą lub z podwójnymi drzwiami otwieranymi na bok. Produkcje pojazdu zakończono w 1980 roku.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]
Toyota Land Cruiser J60
[edytuj | edytuj kod]Inne nazwy |
Toyota Samurai |
---|---|
Producent | |
Zaprezentowany |
1980 |
Okres produkcji |
1980 – 1990 |
Miejsce produkcji | |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
5-drzwiowy samochód terenowy |
Skrzynia biegów |
4 i 5-biegowa manualna |
Napęd | |
Długość |
4675 mm |
Szerokość |
1800 mm |
Wysokość |
1750 mm |
Rozstaw osi |
2730 mm |
Toyota Land Cruiser J60 produkowana była w latach 1980 – 1990.
Pojazd w stosunku do poprzednika był większy, cięższy, szybszy i bardziej komfortowy. W sierpniu 1987 roku wprowadzono do oferty turbodoładowany silnik wysokoprężny.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- R6 4.0 (3955 cm³) 150 KM
- R6 4.0 (3955 cm³) 155 KM
- R6 4.2 (4230 cm³) 145 KM
- Wysokoprężne:
Toyota Land Cruiser J70
[edytuj | edytuj kod]Inne nazwy |
Toyota Machito |
---|---|
Producent | |
Zaprezentowany |
1984 |
Okres produkcji |
od 1984 |
Miejsce produkcji | |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
2 i 4-drzwiowy pickup |
Skrzynia biegów |
5-biegowa manualna |
Napęd | |
Długość |
4995 mm |
Szerokość |
1870 mm |
Wysokość |
2070 mm |
Rozstaw osi |
2310 mm |
Liczba miejsc |
5 – 11 |
Toyota Land Cruiser J70 została po raz pierwszy zaprezentowana w 1984 roku[3].
Rama o długim rozstawie osi była bazą dla 5-drzwiowej wersji kombi pojazdu, długiej 3-drzwiowej, a także podwyższonej Troop Carrier (ang. transportowiec) mieszczącej do 11 osób oraz pickup. Produkcję wersji 5-drzwiowej zakończono w 1998 roku. Pozostałe wersje produkowane są do dziś w Wenezueli oraz Australii.
Toyota zdecydowała się na wprowadzenie dwóch linii modelu J7 - heavy duty stworzone do ciężkiej pracy oraz bardziej komfortowy light duty. Wersję light duty nazwano Bundera a po 1990 roku Prado. Pojazdy te były propozycją dla osób ceniących sobie komfort, ale nie wybierających się często w teren. Zasadnicza różnica w budowie polegała na układzie przeniesienia napędu. Do napędu pojazdu użyto silników o mniejszych pojemnościach. Modele J7 w wersji light duty produkowano do 1996 roku, jego następcą była seria J9.
Wersja australijska heavy duty przeszła w 1999 roku modernizację zmieniając jednocześnie oznaczenia na J78 (Troop Carrier) i J79 (pickup superlong). Główną zmianą było zastosowanie przedniego mostu napędowego z serii J80 i jego zawieszenia opartego na sprężynach śrubowych, a także poszerzenie kabiny.
W 2007 roku przeprowadzona została kolejna modernizacja serii J70. Pojazd otrzymał nowy pas przedni, przypominający nieco przód amerykańskiego pickupa Forda – model F-150 z początku lat 90. Kształt przednich reflektorów został dostosowany do obecnej wówczas linii stylistycznej marki. Przy okazji liftingu zastosowano całkowicie nowy, ośmiocylindrowy silnik wysokoprężny o pojemności 4.5 l wyposażony w turbosprężarkę.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- Wysokoprężne:
- R4 2.4 Turbo (2446 cm³) 86 KM
- R4 2.4 Turbo (2446 cm³) 97 KM
- R4 2.8 (2779 cm³) 91 KM
- R4 3.0 Turbo (2982 cm³) 130 – 145 KM
- R4 3.4 (3431 cm³) 98 KM
- R4 3.4 Turbo (3431 cm³) 120 KM
- R5 3.5 (3470 cm³) 115 KM
- R6 4.0 (3980 cm³) 115 KM
- R6 4.2 (4164 cm³) 135 KM
- R6 4.2 Turbo (4164 cm³) 168 KM
- V8 4.5 Turbo DOHC 204 KM
Toyota Land Cruiser J80
[edytuj | edytuj kod]Inne nazwy |
Toyota Land Cruiser Autana |
---|---|
Producent | |
Zaprezentowany |
Tokyo Motor Show 1989 |
Okres produkcji |
styczeń 1990 – grudzień 1997 |
Miejsce produkcji | |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
5-drzwiowy samochód terenowy |
Skrzynia biegów |
4-biegowa automatyczna |
Napęd | |
Długość |
4780 mm |
Szerokość |
1830 mm |
Wysokość |
1785 mm |
Rozstaw osi |
2850 mm |
Masa własna |
2084 – 2159 kg |
Dane dodatkowe | |
Modele bliźniacze |
Toyota Land Cruiser J80 została po raz pierwszy zaprezentowana podczas targów motoryzacyjnych w Tokio w październiku 1989 roku.
W 1995 roku przeprowadzono delikatną modernizację pojazdu. Zmieniono m.in. deskę rozdzielczą oraz przemodelowano przód. Po zakończeniu produkcji pojazdu w Japonii w 1997 roku kontynuowano ją w Wenezueli do 2007 roku, gdzie auto produkowane było od 1992 roku. Samochód nosił tam nazwę Land Cruiser 4500.
W 1995 roku wprowadzono na rynek luksusową wersję pojazdu – Lexus LX.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- R6 4.0 (3955 cm³) 155/186 KM
- R6 4.5 (4477 cm³) 215 KM
- Wysokoprężny:
- R6 4.2 (4164 cm³) 135 KM
- R6 4.2 Turbo (4164 cm³) 165 KM
- R6 4.2 Turbo (4164 cm³) 170 KM
Układ napędowy
[edytuj | edytuj kod]Mosty napędowe
[edytuj | edytuj kod]- przedliftowe turbodiesle- 3.73 czasami z elektrycznymi blokadami 100%, odciążone półosie, wszystkie hamulce tarczowe plus ręczny bębnowy
- diesle- 4.10 bez blokad, tylne półosie dociążone, z tyłu tylko hamulce bębnowe
- poliftowe turbodiesle – 4,10 czasami z elektrycznymi blokadami 100%, odciążone półosie, wszystkie hamulce tarczowe plus ręczny bębnowy
- benzynowe- 4,10 czasami z elektrycznymi blokadami 100%, odciążone półosie, wszystkie hamulce tarczowe plus ręczny bębnowy
Toyota Land Cruiser J90
[edytuj | edytuj kod]Inne nazwy |
Toyota Land Cruiser Colorado |
---|---|
Producent | |
Zaprezentowany |
1996 |
Okres produkcji |
1996 – 2002 |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
3 i 5-drzwiowy samochód terenowy |
Toyota Land Cruiser J90 produkowana była w latach 1996 – 2002.
Samochód zastąpił model J70 Prado/Bundera. Został zbudowany na zupełnie nowej ramie oraz zastosowano w nim nowe, niezależne przednie zawieszenie. W 1997 roku zaczęto stosować system kontroli trakcji (Active Traction Control oraz Vehicle Stability Control). W 1999 roku auto przeszło delikatny lifting[4]. Występują wersje 5 osobowe i 8 osobowe.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- Wysokoprężne:
- R4 3.0 (2982 cm³) OHC 94 KM
- R4 3.0 Turbo D-4D (2982 cm³) DOHC 170 KM
- R4 3.0 Turbo (2982 cm³) OHC 130-140 KM
Wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Samochód wyposażony mógł być m.in. w skórzaną tapicerkę, podgrzewane fotele oraz klimatyzację[4]. Samochód posiada ABS oraz zestaw dodatkowych przyrządów takich jak barometr, kompas, rejestrator prędkości, rejestrator wysokości nad poziomem morza.
Toyota Land Cruiser J100
[edytuj | edytuj kod]Inne nazwy |
Toyota Land Cruiser Cygnus |
---|---|
Producent | |
Projektant |
Takeo Kondo |
Zaprezentowany |
1998 |
Okres produkcji |
styczeń 1998 – 2007 |
Miejsce produkcji | |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
5-drzwiowy samochód terenowy |
Skrzynia biegów |
4 i 5-biegowa automatyczna |
Napęd | |
Długość |
4890 mm |
Szerokość |
1941 mm |
Wysokość |
1849 mm |
Rozstaw osi |
2850 mm |
Masa własna |
2320 kg |
Dane dodatkowe | |
Modele bliźniacze |
|
Konkurencja |
Acura MDX |
Toyota Land Cruiser J100 produkowana była w latach 1998 – 2007.
W 2003 roku auto przeszło pierwszy lifting. Unowocześnione zostało wnętrze pojazdu oraz zmienione zostały klosze lamp tylnych. W 2005 roku auto przeszło drugi lifting. Zmienione zostały m.in. tylne światła oraz deska rozdzielcza. Wprowadzone zostały także zmiany w silnikach i skrzyniach biegów, a do listy standardowego wyposażenia pojazdu dodano m.in. system stabilizacji toru jazdy oraz system kontroli trakcji (A-TRC)[5].
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- Wysokoprężne:
- R6 4.2 (4164 cm³) 135 KM
- R6 4.2 Turbo (4164 cm³) OHC 204 KM
Wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Samochód opcjonalnie doposażyć można było m.in. w system nawigacji satelitarnej, kamerę cofania oraz trzeci rząd siedzeń[5].
Toyota Land Cruiser J120
[edytuj | edytuj kod]Producent | |
---|---|
Zaprezentowany |
Paris Motor Show 2002 |
Okres produkcji |
2002 – |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
3 i 5-drzwiowy samochód terenowy |
Skrzynia biegów |
5-biegowa automatyczna |
Napęd | |
Długość |
4715 mm |
Szerokość |
1875 mm |
Wysokość |
1895 mm |
Rozstaw osi |
2790 mm |
Masa własna |
2190 kg |
Zbiornik paliwa |
87 l |
Liczba miejsc |
5-8 |
Bagażnik |
193 – 620 l |
Ładowność |
660 kg |
Dane dodatkowe | |
Konkurencja |
Acura MDX |
Toyota Land Cruiser J120 została po raz pierwszy zaprezentowana podczas targów motoryzacyjnych w Paryżu w 2002 roku.
Pojazd podobnie jak poprzednicy występuje w dwóch wersjach nadwoziowych, długiej pięciomiejscowej (J120) i siedmiomiejscowej (J121) oraz krótkiej trzydrzwiowej (J125). Rama o profilu zamkniętym została w stosunku do poprzedniego modelu wzmocniona, poprawiony został także sposób mocowania nadwozia do ramy. Napęd pojazdu przekazywany jest na tylne koła za pośrednictwem sztywnego mostu, prowadzonego na drążkach wzdłużnych, opartego na sprężynach śrubowych. Napęd stały zawsze na 4 koła. Zawieszenie przednie niezależne, dwa wahacze trójkątne, stabilizatory z przodu i z tyłu. W wersji długiej opcjonalnie można zamówić tylne zawieszenie pneumatyczne TEMS (Toyota Electronic Modulated Suspension), które pozwala na regulację wysokości nadwozia. System ten oferowany jest z amortyzatorami o zmiennej charakterystyce tłumienia. W 2005 roku zmieniono charakterystykę silnika 1KD-FTV, podnosząc jego moc ze 163 do 166 KM i znacznie poprawiając przebieg momentu obrotowego.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- Wysokoprężne:
- R4 3.0 (2986 cm³) OHC 94 KM
- R4 3.0 (2982 cm³) OHC 145 KM
- R4 3.0 (2982 cm³) DOHC 163-166 KM
- R4 3.0 D-4D (2982 cm³) DOHC 173 KM (127 kW)/3400 obr./min
Wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]- X
Samochód wyposażony może być m.in. w 11-głośnikowy zestaw audio JBL, subwooferem i DVD, skórzaną tapicerkę oraz drewniane wykończenie wnętrza[6].
Toyota Land Cruiser J150
[edytuj | edytuj kod]Toyota Land Cruiser J150 przed liftingiem | |
Producent | |
---|---|
Zaprezentowany |
2009 |
Okres produkcji |
od 2009 |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
3 i 5-drzwiowy samochód terenowy |
Skrzynia biegów |
6-biegowa manualna |
Napęd | |
Długość |
3d: 4565 mm (z kołem zapasowym) |
Szerokość |
3d: 1830 mm |
Wysokość |
1855 mm |
Rozstaw osi |
3d: 2450 mm |
Masa własna |
2150 – 2270 kg |
Zbiornik paliwa |
87 l |
Dane dodatkowe | |
Konkurencja |
Acura MDX |
Toyota Land Cruiser J150 został po raz pierwszy oficjalnie zaprezentowany w 2009 roku.
W 2013 roku auto przeszło face lifting. Samochód otrzymał nowy pas przedni pojazdu (zmodernizowana atrapa chłodnicy, przeprojektowany przedni zderzak) oraz zmodyfikowane światła tylne, a także nowe przednie reflektory z wbudowanymi światłami do jazdy dziennej wykonanymi w technologii LED. We wnętrzu pojazdu zmodernizowana została całkowicie deska rozdzielcza pojazdu. Konsola centralna zyskała nowy zestaw przełączników oraz nowy zestaw wskaźników z 4,2-calowym wyświetlaczem TFT. Poprawione zostało także wykończenie pojazdu oraz odświeżono tapicerkę. Lista opcjonalnego wyposażenia pojazdu została wzbogacona o system Blind Spot Monitor i Rear Cross Traffic Alert[7].
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- V6 4.0 Dual VVT-i (3956 cm³) 280 KM (207 kW)/5600 obr./min
- Wysokoprężne:
- R4 2.8 D-4D (2755 cm³) 177 KM (130 kW)/3400 obr./min
Wersje wyposażeniowe
[edytuj | edytuj kod]- Prado
- Premium
- Invincible
- Executive
Facelifting 2017
[edytuj | edytuj kod]W 2017 roku na Salonie Samochodowym we Frankfurcie zaprezentowano odświeżoną wersję Land Cruisera J150. Auto zyskało nowy wygląd maski silnika, przedniego wlotu powietrza, reflektorów, przedniego zderzaka i błotników. Zmiany dotknęły również wnętrza – przeprojektowano deskę rozdzielczą, która jest odtąd wyposażona w 8-calowy ekran dotykowy. Auto wzbogacono m.in. o elektrycznie podgrzewaną przednią szybę, automatycznie upuszczane przy cofaniu lusterka czy ogrzewanie tylnych siedzeń. Wyższe wersje wyposażenia otrzymały pakiet Toyota Safety Sense, w skład którego wchodzą system ochrony przeciwzderzeniowej z funkcją wykrywania pieszych, adaptacyjny tempomat z funkcją hamowania, układ ostrzegania o niezamierzonej zmianie pasa ruchu i automatyczne światła drogowe[8].
Toyota Land Cruiser J200
[edytuj | edytuj kod]Toyota Land Cruiser J200 przed liftingiem | |
Inne nazwy |
Toyota Roraima |
---|---|
Producent | |
Projektant |
Takanori Ito |
Zaprezentowany |
Tokyo Motor Show 2007 |
Okres produkcji |
od września 2007 |
Miejsce produkcji | |
Dane techniczne | |
Segment | |
Typy nadwozia |
5-drzwiowy samochód terenowy |
Skrzynia biegów |
5-biegowa manualna |
Napęd | |
Długość |
4950 mm |
Szerokość |
1970 mm |
Wysokość |
1880 mm |
Rozstaw osi |
2850 mm |
Masa własna |
2405 – 2725 kg |
Zbiornik paliwa |
93 l |
Liczba miejsc |
5-7 |
Bagażnik |
259 – 344 – 1962 l |
Ładowność |
695 kg |
Dane dodatkowe | |
Modele bliźniacze |
|
Konkurencja |
Acura MDX |
Toyota Land Cruiser J200 została po raz pierwszy oficjalnie zaprezentowana podczas targów motoryzacyjnych w Tokio w 2007 roku.
W drugiej połowie 2015 roku auto przeszło face lifting. Odświeżony został m.in. pas przedni pojazdu. Lampy tylne wykonane zostały w całości w technologii LED[9].
Silniki
[edytuj | edytuj kod]- Benzynowe:
- Wysokoprężne:
- V8 4.5 D-CAT (4461 cm³) DOHC 328 KM
Wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrzej Glajzer , Toyota Land Cruiser – 55 lat tradycji, „Automobilista” (4 = 73), Warszawa: Automobilista, 2006, s. 9, ISSN 1507-7357 (pol.).
- ↑ Land Cruiser: The Man Who Named It. Toyota. [dostęp 2016-07-10]. (ang.).
- ↑ Używana Toyota Land Cruiser J7. magazynauto.interia.pl, 2012-06-29. [dostęp 2016-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-01)].
- ↑ a b Rafał Andrzejewski: Używana Toyota Land Cruiser J9 (1996-2002). magazynauto.interia.pl, 2013-08-19. [dostęp 2016-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-16)].
- ↑ a b Tymon Grabowski: Używana Toyota Land Cruiser J100 (1998-2008). magazynauto.interia.pl, 2013-01-05. [dostęp 2016-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-01)].
- ↑ Marcin Napieraj: Toyota Land Cruiser 3.0 D-4D – Olbrzym oswojony. autogaleria.pl, 2008-02-12. [dostęp 2016-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-11)].
- ↑ 2013-09-03: Toyota Land Cruiser – Jeszcze więcej luksusu. autogaleria.pl. [dostęp 2016-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)].
- ↑ NOWA TOYOTA LAND CRUISER – jakość, wytrzymałość i niezawodność. 12-09-2017. [dostęp 2017-09-15].
- ↑ Marcin Łobodziński: Nowa Toyota Land Cruiser 200 (2015) już oficjalnie. autokult.pl. [dostęp 2016-05-23].
- ↑ Bartosz Pokrzywiński: Toyota Land Cruiser 200 Brownstone Edition. autokult.pl. [dostęp 2016-05-23].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Toyota.pl – strona główna (pl). toyota.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-06)].
- Toyota USA – Toyota Land Cruiser 200 (en)
- Fanklubtoyota.pl – 60 lat Land Cruisera (1951-2011) (pl)