Linia nr 109

Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia dawniej Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek
Dane podstawowe
Zarządca	PKP PLK
Numer linii	109
Tabela SRJP	142, A134[1]
Długość	5,419 km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	3 kV DC
Prędkość maksymalna	70[2] (Vk = 80) km/h
Widok linii kolejowej w stronę Krakowa Bieżanowa w okolicy ul. Rakuś w Bieżanowie.
Historia
Rok otwarcia	1857[3]
Rok elektryfikacji	1960[4]
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   ↑ 629 91 ↑ 8,086 0,086 Kraków Bieżanów R14 0,375 Kraków Bieżanów ↓ 629 91 ↓ Kraków Bieżanów → 1,598 Kr. Bieżanów Drożdżownia Serafa Krak. A4 3,271 Wieliczka Bogucice Wiel. 94 Płn. Obw. Wieliczki 4,741 Wieliczka Park 5,385 Wieliczka Rynek-Kopalnia 5,505 koniec linii 5,640 Wieliczka Rynek[5] 5,745
Multimedia w Wikimedia Commons

Linia kolejowa nr 109: Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia – drugorzędna, jednotorowa, zelektryfikowana linia kolejowa łącząca stację Kraków Bieżanów z przystankiem osobowym Wieliczka Rynek-Kopalnia^[6][7]. Dawniej linia bieg kończyła 240 m dalej, na przystanku osobowym Wieliczka Rynek^[8].

Dawniej w Bieżanowie istniała łącznica umożliwiająca wyjazd od strony Wieliczki w kierunku Tarnowa bez konieczności zmiany czoła pociągu. Planowano również budowę drugiego toru mającego być własnością Kopalni Soli^[5]. Po zelektryfikowaniu linii w związku z jej charakterem (zakończenie bez infrastruktury umożliwiającej zmianę lokomotywy, duża częstotliwość kursów) była ona praktycznie zawsze obsługiwana z wykorzystaniem elektrycznych zespołów trakcyjnych, czasem szynobusów. Nieregularnie realizuje się tutaj przejazdy pociągów retro.

4 kwietnia 2011 roku PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały z konsorcjum firm Eurovia Polska i Eurovia CS umowę na modernizację linii^[9]. Inwestycja objęła m.in. wymianę nawierzchni, sieci trakcyjnej, budowę nowych urządzeń sterowania ruchem, stworzenie systemu informacji pasażerskiej oraz przebudowę obiektów technicznych. W ramach modernizacji w rejonie ulicy Winnickiej w Wieliczce powstał nowy przystanek o nazwie Wieliczka Bogucice, dotychczasowy przystanek Wieliczka został przemianowany na Wieliczka Park, zaś przystanek Wieliczka Rynek został przeniesiony przed ul. Adama Mickiewicza i zmienił nazwę na Wieliczka Rynek-Kopalnia. Kolejną inwestycją w ramach tego samego projektu była budowa parkingu typu Park & Ride w okolicy przystanku Wieliczka Park.

Po modernizacji linię kolejową przecinają cztery przejścia dla pieszych (w okolicach muru pobliskiego Klasztoru Ojców Franciszkanów i przy stacjach Wieliczka Park, Wieliczka Bogucice i Kraków Bieżanów), a także dwie drogi miejskie (przejazdy kategorii „B” przy stacji Kraków Bieżanów Drożdżownia i Kraków Bieżanów). Ponadto, szlak sześciokrotnie przecinają drogi prowadzone bezkolizyjnie, głównie pod linią, która na znacznym odcinku prowadzona jest na nasypie.

Linia w całości jest klasy C3, maksymalny nacisk osi wynosi 221 kN dla lokomotyw oraz 196 kN dla wagonów, a maksymalny nacisk liniowy wynosi 71 kN (na metr bieżący toru). Linia wyposażona jest w sieć trakcyjną typu C120-2C i C95-C, która jest dostosowana do maksymalnej prędkości 110 km/h, obciążalność prądowa wynosi 1725 i 1150 A, a minimalna odległość między odbierakami prądu wynosi 20 m. Linia zaopatrzona jest w elektromagnesy samoczynnego hamowania pociągów. Linia podlega pod obszar konstrukcyjny ekspozytury Centrum Zarządzania Linii Kolejowych Kraków, a także pod Zakład Linii Kolejowych Kraków^[10]. Prędkość maksymalna poruszania się pociągów na linii wynosi 70 km/h^[2], a jej prędkość konstrukcyjna wynosi 80 km/h^[6]. Obowiązują następujące maksymalne prędkości:

Na linii zostały wprowadzone ograniczenia w związku z niezachowaniem skrajni – nieodpowiednia odległość i wysokość niektórych słupów trakcyjnych od osi toru i poziomu główki szyny^[11].

Od 14 grudnia 2014 roku linia jest wykorzystywana wyłącznie do realizacji połączeń pasażerskich z Wieliczki w kierunku Krakowa Głównego^[12], a 10 grudnia 2017 roku trasa została wydłużona do lotniska w Balicach^[13]. Połączenia realizowane są poprzez linię S1 krakowskiej Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (34 połączenia na dobę). Dawniej kursowały tędy także pociągi towarowe z Kopalni soli Wieliczka transportujące sól; linia była również wykorzystywana do sprowadzania węgla kamiennego bądź też transportu produkowanych w Wieliczce cegieł.

Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych ^{[14] [15] [16]}

Rodzaj i nazwa	Zdjęcie	Liczba peronów	Liczba krawędzi peronowych	Infrastruktura
stacja Kraków Bieżanów		4	5	parking przejście nadziemne
przystanek Kraków Bieżanów Drożdżownia		1	1	biletomat
przystanek Wieliczka Bogucice		1	1
stacja Wieliczka Park		1	2	parking
stacja Wieliczka Rynek-Kopalnia		1	1	biletomat