Linia kolejowa nr 309

Linia kolejowa nr 309

Kłodzko Nowe – Kudowa-Zdrój
Dane podstawowe
Zarządca	PKP PLK
Numer linii	309
Długość	40,126[1] km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	brak
Prędkość maksymalna	60[2] km/h
Wiadukt kolejowy w Lewinie Kłodzkim
Historia
Lata budowy	1886–1905
Rok otwarcia	10 lipca 1905
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   0,000 276 ↑ Wrocław Gł. 0,098 (podg) Kłodzko Nowe 276 → Lichkov rz. Nysa Kłodzka rz. Bystrzyca Dusznicka Kłodzko ul. Korczaka 0,800 Kłodzko Książek 2,885 Kłodzko Zagórze Kłodzko ul.Wielisławska rz. Bystrzyca Dusznicka 5,739 Stary Wielisław Polanica-Zdr. 388 ul. Warszawska 10,274 Polanica-Zdrój Polanica-Zdr. ul. Wojska Polskiego rz. Bystrzyca Dusznicka rz. Bystrzyca Dusznicka Szczytna ul. Sienkiewicza Szczytna ul. Sienkiewicza Szczytna ul. Sienkiewicza 15,997 Szczytna 8 E67 ul. Robotnicza 22,137 Duszniki-Zdrój 27,445 Kulin Kłodzki 8 E67 (wiadukt) 36,096 Lewin Kłodzki 39,967 Kudowa-Zdrój 40,126 (do 1947 roku ↓) Kudowa Słone granica PL/CZ rz. Metuje ← Meziměstí Náchod ↓ Václavice, Týniště nad Orlicí, Choceň
Multimedia w Wikimedia Commons

Linia kolejowa nr 309 – linia kolejowa znaczenia państwowego^[1] łącząca posterunek odgałęźny Kłodzko Nowe ze stacją Kudowa Zdrój.

• Kategoria linii: znaczenia miejscowego
• Klasa linii:
  • B2 na całej długości
• Liczba torów^[3]:
  • jednotorowa na całej długości
• Sposób wykorzystania: ruch pasażerski
• Elektryfikacja: brak
• Szerokość toru: normalnotorowa (1435 mm)
• Przeznaczenie linii: pasażersko-towarowa

Jedną z najważniejszych inwestycji w powiecie kłodzkim była trasa kolejowa wiodąca z Kłodzka do Kudowy-Zdroju, z możliwością przedłużenia do czeskiego Náchodu.

Prace przy budowie tej linii trwały bardzo długo (blisko 20 lat) ze względu m.in. na trudne warunki terenowe. Jako pierwszy uruchomiono odcinek do Szczytnej (1886–1890). Następnie 1 grudnia 1902 otwarto odcinek do Dusznik. Do Kudowy-Zdroju kolej dotarła 10 lipca 1905 r.^[5] Do czasu zakończenia obsługi linii przez parowozy, na stacji Lewin Kłodzki odbywało się nawadnianie parowozów, co wynikało z małej wydajności kudowskiego ujęcia wody.

W latach 1945–1948 istniało przedłużenie linii do czeskiego Náchodu, które ze względów militarnych zbudowali Niemcy. Ruch pasażerski na tej trasie nigdy nie funkcjonował. W 1948 roku (według innych źródeł w 1947^[5]) oddział wojska z Pardubic zdemontował torowisko oraz rozsypujący się drewniany most graniczny nad rzeką Metuje, przypieczętowując tym samym koniec połączenia międzygranicznego^[6].

W latach 90. XX w., oprócz pociągów osobowych relacji Kudowa–Kłodzko, kursowały całoroczne pociągi pospieszne do:

• Warszawy Wschodniej (przez Ostrów Wlkp., Łódź),
• Gdyni Głównej (przez Poznań, Bydgoszcz),
• Lublina (przez Katowice, Kielce).

Po roku 2000, ze względu na pogarszający się stan techniczny linii, zaczęto stopniowo ograniczać liczbę połączeń, zarówno osobowych, jak i pospiesznych.

1 kwietnia 2006 roku, równocześnie z zamknięciem linii z Kłodzka do Wałbrzycha, zawieszono kursowanie pociągów z Kłodzka do Kudowy-Zdroju. Po akcji protestacyjnej samorządowców z powiatu kłodzkiego oraz gmin powiatu, obejmującej liczne monity oraz pikietę przed urzędem marszałkowskim we Wrocławiu, z początkiem czerwca 2006 r. połączenia wznowiono^[7].

W trakcie prac nad regulaminem udostępniania tras przewoźnikom w rozkładzie jazdy 2008/2009 zarządca infrastruktury ograniczył planowaną prędkość na linii Kłodzko – Kudowa-Zdrój oraz Jelenia Góra – Szklarska Poręba Górna do 0 km/h, co uniemożliwiłoby przewoźnikom prowadzenie po tych trasach ruchu pociągów. Takie plany ponownie wywołały stanowczy protest samorządu, tym razem wojewódzkiego, oraz Dolnośląskiej Organizacji Turystycznej^[8]. Sprzeciw argumentowano między innymi statystykami DOT z których wynikało, że ponad 21 tysięcy osób rocznie – blisko 10% wszystkich turystów odwiedzających uzdrowiska powiatu kłodzkiego (Polanicę, Duszniki i Kudowę-Zdrój) – dojeżdża do celu koleją^[9]. Podczas wizyty w Warszawie dolnośląski marszałek obiecał, że pieniądze na remont obu linii zostaną zabezpieczone w Regionalnym Programie Operacyjnym dla województwa dolnośląskiego na lata 2007–2013. Jednocześnie ze strony PKP Polskich Linii Kolejowych padło zapewnienie, że ruch na trasach nie zostanie wstrzymany^[10]. Pomiędzy 20 października a 3 listopada 2008 r. przeprowadzono na linii doraźne prace remontowe, podczas których zamiast pociągów kursowała komunikacja zastępcza^[11]. Po zakończeniu robót torowych pociągi powróciły na linię.

Ostatni pociąg dalekobieżny kursował do grudnia 2009 roku. Był to pociąg pośpieszny Karkonosze relacji Kudowa-Zdrój – Wrocław Główny, gdzie był dołączany do składu relacji Szklarska Poręba – Warszawa Wsch./Białystok.

Od 15 marca 2010 roku z uwagi na zbyt niską prędkość szlakową (20 km/h) pociągi przestały kursować. Zastąpiono je komunikacją autobusową^[12].

Pod koniec 2012 roku PKP PLK rozpoczęły rewitalizację linii, obejmującą m.in. kompletną wymianę torowiska na odcinku Duszniki – Kudowa i dostosowanie peronów dla potrzeb osób niepełnosprawnych (na stacjach w Polanicy, Dusznikach i Kudowie-Zdroju). 9 czerwca 2013 wznowiono ruch na odcinku Kłodzko Nowe – Polanica-Zdrój. Na pozostałej części trasy ruch został wznowiony 15 grudnia 2013 roku.

Od 9 czerwca 2013 r. ruszyły przewozy Kolei Dolnośląskich na odcinku Kłodzko Nowe – Polanica-Zdrój, natomiast 15 grudnia 2013 r. na odcinku Polanica-Zdrój – Kudowa-Zdrój. PKP Intercity uruchomiło swoje pociągi (sezonowe TLK „Rozewie” w relacji Gdynia Gł. – Kudowa-Zdrój – Gdynia Gł. oraz TLK „Śnieżka” w relacji Warszawa Wsch. – Kudowa-Zdrój – Warszawa Wsch.) od 26 czerwca 2015 r.