wieś | |
Kapliczka w Nowej Wsi | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
270 m n.p.m. |
Liczba ludności (31 marca 2013) |
3272[2] |
Strefa numeracyjna |
33 |
Kod pocztowy |
32-651[3] |
Tablice rejestracyjne |
KOS |
SIMC |
0057477 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu oświęcimskiego | |
Położenie na mapie gminy Kęty | |
49°54′24″N 19°12′59″E/49,906667 19,216389[1] | |
Strona internetowa |
Nowa Wieś – wieś sołecka w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie oświęcimskim, w gminie Kęty. Nowa Wieś liczy 3272 mieszkańców (stan na 31 marca 2013 r.), powierzchnia sołectwa wynosi 7,03 km²[2].
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0057514 | Widłak | przysiółek |
0057483 | Za Jazem | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Położona nad prawobrzeżną Sołą, 270 m n.p.m. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1456 r. przy okazji procesu Mikołaja Kozy z Katarzyną Pobedeską o dobra Nowej Wsi i Witkowic. W dokumencie sprzedaży księstwa oświęcimskiego Koronie Polskiej przez Jana IV oświęcimskiego wystawionym 21 lutego 1457 roku miejscowość wymieniona została jako Nowa Wyesz[6]. Była następnie wsią królewską w starostwie zatorskim, w 1485 r. król Kazimierz Jagiellończyk nadał ją Piotrowi Komorowskiemu za wyświadczone mu przysługi. W dawnych czasach wieś należała do parafii Kęty, w 1529 r. płaciła kościołowi w Kętach meszne. Wieś z latami zmieniała licznych właścicieli.
W drugiej połowie XVIII wieku przeszła w ręce Włocha, Kamila Dominika Gherri, lekarza króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W XIX wieku jej właścicielem był baron Edmund Larisch.
23 grudnia 1924 roku gminę jednostkową Nowa Wieś połączono z gminą jednostkową Kańczuga w nową gminę o nazwie Nowa Wieś[7].
W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi rodzina Wronów udzieliła pomocy Maxowi Drimmer, Hermannowi Scheingesicht. W 1990 roku Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu Janowi Wronie, a w 2006 Annie, Helenie i Eugeniuszowi Wronie tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[8].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bielskiego.
Obecnie
[edytuj | edytuj kod]Obecnie w Nowej Wsi znajduje się Zespół Szkolno-Gimnazjalny, boisko „Orlik 2012”, kościół parafialny parafii św. Maksymiliana Kolbego, Koło Gospodyń Wiejskich, zespół ludowy „Nowowsianki”, remiza OSP, piekarnia działająca nieprzerwanie od 1938 roku, nowoczesna stacja paliw z myjnią, działa Ludowy Klub Sportowy „Niwa”, 17. Drużyna Harcerska ZHP „Teoria Spokoju”, rozwija się LOK Kęty w Nowej Wsi (strzelnica, paintball); wielu mieszkańców prowadzi działalność gospodarczą.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 88448
- ↑ a b Urząd Gminy Kęty: Sołectwo Nowa Wieś: O jednostce. [w:] www.wrotamalopolski.pl [on-line]. 2013-04-05. [dostęp 2013-04-05]. (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 820 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Krzysztof Rafał Prokop: Księstwa oświęcimskie i zatorskie wobec Korony Polskiej w latach 1438–1513. Dzieje polityczne. Kraków: PAU, 2002, s. 151. ISBN 83-88857-31-2.
- ↑ Uchwała Nr L. IV-4494 ex 1924 z dnia 23 grudnia 1924 (Dziennik Urzędowy Województwa Krakowskiego z dnia 1 lutego 1925 r., Nr. 1)
- ↑ Więźniowie z Monowitz, podobozu Auschwitz. Historia Józefa Wrony | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-11-27] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalne Forum Mieszkańców Gminy Kęty, w tym sołectwa Nowa Wieś. archiwum.info.kety.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-16)].
- Strona mieszkańców i wszystkich gości Nowej Wsi
- Strona Koła Ligi Obrony Kraju Kęty / Nowa Wieś. lokkety.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-27)].