Ten artykuł od 2012-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Ten artykuł dotyczy uczestnik pielgrzymki. Zobacz też: inne znaczenia słowa „Pielgrzym”.

Pielgrzym, pątnik – człowiek odbywający wędrówkę do miejsca kultu, uczestnik pielgrzymki.

Słowo pochodzi od łacińskiego peregrinus – cudzoziemiec. W przenośni: osoba wiele podróżująca po świecie. Etymologia słowa „pielgrzym” sięga starożytnej Grecji. Termin per-epi-demos oznaczał cudzoziemca, nierezydenta czy też przygodnego podróżnego. W wiekach średnich powstały różne formy pielgrzymowania:

• pereginatio ad loca sancta – pielgrzymowanie do miejsc świętych^[1],
• pereginatio ad limina sanctorum – nawiedzenie miejsc, w których znajdowały się groby męczenników.

Po upadku Konstantynopola pątnicy z Europy zmierzali zwłaszcza do Rzymu i do Santiago de Compostela do grobu Jakuba Apostoła.

Dante Alighieri w „Vita Nuova”^[2] dzieli pielgrzymów na trzy grupy:

• palmieri – zmierzających do Ziemi Świętej,
• romei – wędrujących do Rzymu,
• peregrini – pielgrzymujących do Santiago de Compostela.

Zdaniem Dantego tylko pielgrzymujący do grobu Świętego Jakuba w pełni zasługują na miano "pielgrzymów".

• Egeria – IV w.
• Anonimus Piacentinus – VI w.

• Opowieści pielgrzyma