Data i miejsce urodzenia |
5 marca 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
23 października 2003 |
Pierwsza Dama Republiki Chińskiej | |
Okres |
od 1928 |
Przynależność polityczna | |
Następczyni |
Liu Chi-chun |
sekretarz generalny Chińskiej Komisji Spraw Aeronautycznych | |
Okres |
od 1936 |
członek Centralnego Komitetu Wykonawczego Kuomintangu | |
Okres |
od 1945 |
Członek Parlamentu Republiki Chińskiej | |
Okres |
od 1930 |
Nazwisko chińskie | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
Song Meiling, Soong May-ling (ur. 5 marca 1897 lub 1898 w Szanghaju, zm. 23 października 2003 w Nowym Jorku) – trzecia żona chińskiego przywódcy Czang Kaj-szeka, sama również odgrywająca dużą rolę w życiu politycznym Chin. Jedna z trzech sióstr Song, była spośród nich tą, która kochała władzę[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodziła z zamożnej rodziny metodystów, jej ojcem był Charles Song. Początkowo uczyła się wraz z siostrą Qingling w szanghajskiej szkole żeńskiej McTyeire. W 1907 roku ojciec wysłał córki do szkoły w USA[2]. Początkowo uczęszczała do Wesleyan College w Macon (Georgia), następnie do Wellesley College (Massachusetts); ukończyła uczelnię w 1917 jako absolwentka filologii angielskiej i filozofii. Ze studiów w USA wyniosła doskonałą znajomość angielskiego i do końca życia świetny kontakt z Amerykanami[2].
W 1920 roku poznała Czang Kaj-szeka. Wzięli ślub 1 grudnia 1927 roku po tym, jak Czang rozstał się z poprzednią żoną oraz złożył deklarację zmiany wyznania z buddyjskiego na chrześcijańskie[3].
Po wyjściu za mąż (później znana jako Madame Czang Kaj-szek) zaangażowała się w politykę, była członkiem Yuanu Ustawodawczego (parlamentu) w latach 1930–1932, sekretarzem generalnym Chińskiej Komisji Spraw Aeronautycznych (1936–1938), członkiem Centralnego Komitetu Wykonawczego Kuomintangu (od 1945)[3]. Po dojściu męża na szczyty władzy była jego sekretarką, tłumaczką na język angielski oraz doradczynią; w okresie II wojny światowej pracowała nad zbudowaniem międzynarodowej pozycji Czang Kaj-szeka w gronie liderów koalicji antyfaszystowskiej[3]. Zyskała dużą popularność w Chinach i na świecie. Już w 1937 magazyn „Time” przyznał małżeństwu tytuł „Człowieka Roku” (Man and Wife of The Year). 18 lutego 1943 jako pierwszy przedstawiciel narodu chińskiego (oraz druga kobieta w historii) przemawiała przed Kongresem Stanów Zjednoczonych[4].
Po 1949 roku towarzyszyła mężowi w prowadzeniu działalności politycznej na Tajwanie; była jednocześnie m.in. honorową patronką Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża[4]. Jeszcze pod koniec lat 60. znajdowała się w gronie dziesięciu najbardziej cenionych kobiet w USA.
Czang Kaj-szek zmarł w 1975 roku; jego następcą został syn z pierwszego małżeństwa, Chiang Ching-kuo, z którym Song Meiling nie pozostawała w najlepszych stosunkach. Wdowa wyjechała do swojej posiadłości amerykańskiej w Lattingtown (Long Island, stan Nowy Jork); próbowała powrócić do życia politycznego w 1988 roku, po śmierci Chianga, jednak bez większego powodzenia i ostatecznie osiadła w USA. Ostatni raz była z wizytą na Tajwanie w 1995 roku[5].
Ostatnie lata życia spędzała z daleka od życia politycznego, zajmowała się m.in. malarstwem; w 2000 roku przedmiotem głośnej debaty politycznej na Tajwanie stał się jej rzekomy list, w którym miała wyrazić poparcie dla kandydata Kuomintangu na prezydenta Lien Chana przeciwko popularniejszemu, startującemu jako niezależny wieloletniemu działaczowi tej samej partii, Jamesowi Soongowi[5].
W 2000 roku sprzedała swoją posiadłość na Long Island i zamieszkała u swojej siostrzenicy na Manhattanie[5]. Zmarła w wieku 106 (lub 105) lat. Pochowano ją na cmentarzu artystów Ferncliff w Hartsdale w stanie Nowy Jork[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jeffrey Hays: Warlordism in China and Chiang Kai-Shek. factsanddetails.com. [dostęp 2010-06-10]. (ang.).
- ↑ a b Childhood of Soong May-ling. history.cultural-china. [dostęp 2010-06-10]. (ang.).
- ↑ a b c Madame Chiang. history.cultural-china. [dostęp 2010-06-10]. (ang.).
- ↑ a b Visit to the USA. history.cultural-china. [dostęp 2010-06-10]. (ang.).
- ↑ a b c d Late life of Soong May-ling. history.cultural-china. [dostęp 2010-06-10]. (ang.).
- ISNI: 0000000122109064
- VIAF: 50034607
- ULAN: 500048827
- LCCN: n50059493
- GND: 119365952
- NDL: 00624903
- LIBRIS: 64jlh59q4m82g4n
- BnF: 15011277f, 16494838d
- SUDOC: 082965692
- NLA: 36730824
- NKC: jx20080314002
- BNE: XX1245644
- NTA: 11366706X, 143481983
- BIBSYS: 90596684
- CALIS: n2004438002
- CiNii: DA07040397
- Open Library: OL1571523A
- PLWABN: 9810699995005606
- NUKAT: n2006137035
- J9U: 987007259756705171
- CANTIC: a20307792
- ΕΒΕ: 145585
- LIH: LNB:DISE;=BB