Stanisław Töpfer

Stanisław Töpfer
Data i miejsce urodzenia	1917 ; Wadowice
Data śmierci	1975
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	grafika
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Töpfer (ur. w 1917 w Wadowicach^[1], zm. w 1975)^[2] – polski grafik, ilustrator i projektant opracowań plastycznych książek.

Życiorys

W latach 1936–1939 kształcił się w Państwowym Instytucie Sztuk Plastycznych w Krakowie. Należał do krakowskiej formacji artystycznej – „Grupa 9 Grafików”, działającej w okresie 1947–1960. Było to pierwsze polskie ugrupowanie plastyczne powstałe tuż po II wojnie światowej i jednocześnie pierwsze, kontynuujące przedwojenne tradycje grafiki artystycznej. Niemniej twórczość „Dziewiątki” w latach 1949–1953 pozostawała pod wpływem ideologiczno-propagandowej stylistyki socrealizmu.

Od 1955 przez wiele lat był kierownikiem artystycznym pracowni graficznej Wydawnictwa Iskry^[2]. W 1964 podjął współpracę z Doświadczalną Oficyną Graficzną (DOG). W późniejszym okresie został desygnowany na członka komitetu organizacyjnego i komisji kwalifikacyjnej do „Pierwszej Ogólnopolskiej Wystawy Znaków Graficznych”, która wiosną 1969 odbyła się w Warszawie^[3]. Wybrano 335 projektów, które najlepiej opisywały specyfikę dokonań projektowych tamtych czasów. Udział w wystawie wzięli najlepsi polscy graficy, a duża liczba logotypów nie poddała się upływowi czasu^[3].

W swojej twórczości zajmował się ulubionym drzeworytem i grafiką warsztatową, ale więcej czasu poświęcał grafice użytkowej. Projektował ilustracje i opracowania graficzne książek, oraz sporadycznie pocztówki. Współpracował z kilkoma wydawnictwami.

Był dwukrotnie odznaczany. Otrzymał Złoty Krzyż Zasługi w 1955 i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski w 1969^[2].

Wybrana twórczość

Grafika

Kolekcjoner lub Znawca, 1947
Chopin, 1948
Łódź, 1949
Mościce, 1949
Poznań, 1949
Montaż przęsła mostowego, 1949
Ex-libris • Dom Książki • Cracovia 600 lat księgarstwa polskiego 1364–1964, 1964

Ilustracje i opracowania graficzne książek

Kim chcę być, aut. Jewgienij Permiak, wyd. Nasza Księgarnia, 1951
Kamienny step (okładka), aut. N. Aleksandrow, wyd. Książka i Wiedza, 1951
Oddycham morzem, aut. Franciszek Fenikowski, wyd. Książka i Wiedza, 1952
Herkulesy, aut. Jerzy Stefan Stawiński, wyd. Iskry, 1953
Wyspa skarbów, aut. Robert Louis Stevenson, wyd. Iskry, 1953
Drewniany różaniec aut. Natalia Rolleczek, wyd. Iskry, 1953
Wyga (okładka), aut. Jack London, wyd. Iskry, 1954
Wiersze, aut. Jan Kochanowski, wyd. Nasza Księgarnia, 1954
Dziesięciu małych przyjaciół, aut. Szen Pchang-Fei, wyd. Nasza Księgarnia, 1954
Najdziksze serca, aut. James Oliver Curwood, wyd. Iskry, 1955
Dujawica, aut. Maria Kann, wyd. Nasza Księgarnia, 1956
O czterech warszawskich pstroczkach, aut. Irena Jurgielewiczowa, wyd. Nasza Księgarnia, 1956
Wyspa skarbów, aut. Robert Louis Stevenson, wyd. III, Iskry, 1957
Słoń Birara, aut. F. A. Ossendowski, wyd. Nasza Księgarnia, 1958
Czarna strzała aut. Robert Louis Stevenson, wyd. Iskry, 1958
Kajtek warszawski szpak, aut. Irena Jurgielewiczowa, wyd. Nasza Księgarnia, 1958
Iskry z popiołów, aut. różni, wyd. Nasza Księgarnia, 1959
Krzyżacy (seria drzeworytów), aut. Henryk Sienkiewicz, wyd. PIW, 1960
Iskry z popiołów • Seria II, aut. różni, wyd. Nasza Księgarnia, 1960
Porwany za młodu, aut. Robert Louis Stevenson, wyd. Iskry, 1963
Ciekawa historia ONZ (okładka), aut. Edmund J. Osmańczyk, wyd. Iskry, 1963
Wirgińczyk, aut. Owen Wister, wyd. Iskry, 1964
Jeździec bez głowy, aut. Mayne Reid, wyd. Iskry, 1966
Stanisław Moniuszko – „Straszny Dwór” – opera w czterech aktach, opr. Zbigniew Krawczykowski, wyd. Teatr Wielki, 1967
Kochanek Justyny w Warszawie, aut. Janina Siwkowska, wyd. Książka i Wiedza, 1967
Owcze ścieżki, aut. Maria Kann, wyd. Nasza Księgarnia, 1968
Tajemnica Sędziwoja, aut. Jadwiga Żylińska, wyd. KAW, 1975
Cienie nad pampą, aut. Eduard Klein, wyd. Nasza Księgarnia, 1976

Pocztówki

Warszawa • Stare Miasto – widok od strony Wisły (drzeworyt)
Gdańsk • Stare Miasto (drzeworyt)
Wrocław – Ratusz (drzeworyt) – wspólnie z Adamem Młodzianowskim

Upamiętnienie

W 1982 odbyła się w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie wystawa jego prac. Z tej okazji wydano katalog Stanisław Töpfer 1917–1975 z okolicznościowymi tekstami Jana Józefa Szczepańskiego, Adama Ryszkiewicza i Wiesławy Wierzchowskiej, jego życiorysem, listą wystaw oraz licznymi ilustracjami.

Zobacz też

Przypisy

↑ Stanisław Töpfer. artinfo.pl. [dostęp 2024-03-09]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Töpfer Stanisław, Łódź, 1949 rok. WAN Kosmos. [dostęp 2024-03-09]. (pol.).
↑ ^a ^b Druga Ogólnopolska Wystawa Znaków Graficznych. hardziej.com/pl. [dostęp 2024-03-09]. (pol.).

Bibliografia

Stanisław Töpfer, WAN Kosmos

[1] Stanisław Töpfer. artinfo.pl. [dostęp 2024-03-09]. (pol.).

[st-2] Töpfer Stanisław, Łódź, 1949 rok. WAN Kosmos. [dostęp 2024-03-09]. (pol.).

[wl-3] Druga Ogólnopolska Wystawa Znaków Graficznych. hardziej.com/pl. [dostęp 2024-03-09]. (pol.).

[1]

[2]

[3]