Le Conquérant (1934)

Le Conquérant (Q171)

Jednostka bliźniacza „Le Conquérant” – „Ajax”
Klasa	okręt podwodny
Typ	Redoutable
Projekt	M6
Historia
Stocznia	Ateliers et Chantiers de la Loire, Nantes
Położenie stępki	16 sierpnia 1930
Wodowanie	26 czerwca 1934
Marine nationale
Wejście do służby	7 września 1936
Zatopiony	13 listopada 1942
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	1570 ton 2084 t
Długość	92,3 m
Szerokość	8,2 m
Zanurzenie	4,7 m
Zanurzenie testowe	80 m
Rodzaj kadłuba	dwukadłubowy
Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 7200 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 2000 KM 2 śruby
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	19 węzłów 10 w.
Zasięg	powierzchnia: 10 000 Mm przy 10 w. zanurzenie: 100 Mm przy 5 w.
Uzbrojenie
1 działo kal. 100 mm, 2 wkm kal. 13,2 mm, 13 torped
Wyrzutnie torpedowe	7 × 550 mm 2 × 550/400 mm
Załoga	61

Le Conquérant (Q171) – francuski oceaniczny okręt podwodny z okresu międzywojennego i II wojny światowej, jedna z 31 jednostek typu Redoutable. Okręt został zwodowany 26 czerwca 1934 roku w stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes, a do służby w Marine nationale wszedł we wrześniu 1936 roku. Podczas wojny jednostka pełniła służbę na Morzu Śródziemnym, Atlantyku i Oceanie Indyjskim, a od zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami znajdowała się pod kontrolą rządu Vichy. 13 listopada 1942 roku okręt został zatopiony u wybrzeży Maroka przez amerykańskie samoloty.

„Le Conquérant” zamówiony został na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z lat 1928/1929^[1][2]. Projekt (o sygnaturze M6^[3] ) był ulepszeniem pierwszych powojennych francuskich oceanicznych okrętów podwodnych – typu Requin^[1]. Poprawie uległa krytykowana w poprzednim typie zbyt mała prędkość osiągana na powierzchni oraz manewrowość^[1][4]. Okręty typu Redoutable miały duży zasięg i silne uzbrojenie; wadą była ciasnota wnętrza, która powodowała trudności w dostępie do zapasów prowiantu i amunicji^[4]. Konstruktorem okrętów był inż. Jean-Jacques Roquebert(inne języki)^[4]. „Le Conquérant” należał do 2. serii jednostek, które otrzymały silniki Diesla o większej mocy, dzięki czemu osiągały one na powierzchni prędkość 19 węzłów^[3] [5].

„Le Conquérant” zbudowany został w stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes^[3] [5][a]. Stępkę okrętu położono 16 sierpnia 1930 roku^[6] , a zwodowany został 26 czerwca 1934 roku^[5][7].

„Le Conquérant” był dużym, oceanicznym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej^[1][4]. Długość całkowita wynosiła 92,3 metra (92 metry między pionami), szerokość 8,2 metra i zanurzenie 4,7 metra^[5][8]. Wyporność standardowa w położeniu nawodnym wynosiła 1384 tony (normalna 1570 ton), a w zanurzeniu 2084 tony^[5][7][b]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Sulzer(inne języki) o łącznej mocy 7200 KM^[5][9][c]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 2000 KM^[4][5][d]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 19 węzłów na powierzchni i 10 węzłów w zanurzeniu^[3] [5][e]. Zasięg wynosił 10 000 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym (lub 4000 Mm przy prędkości 17 węzłów) oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów w zanurzeniu^[1][2]. Zbiorniki paliwa mieściły 95 ton oleju napędowego^[3] [5]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 metrów, a czas zanurzenia 45-50 sekund^[1][4]. Autonomiczność okrętu wynosiła 30 dób^[3] [10].

Okręt wyposażony był w siedem wyrzutni torped kalibru 550 mm: cztery na dziobie i jeden potrójny zewnętrzny aparat torpedowy. Prócz tego za kioskiem znajdował się jeden podwójny dwukalibrowy (550 lub 400 mm) aparat torpedowy^[3] [4]. Na pokładzie było miejsce na 13 torped, w tym 11 kalibru 550 mm i dwie kalibru 400 mm^[3] [4]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kalibru 100 mm M1925 L/45 oraz zdwojone stanowisko wielkokalibrowych karabinów maszynowych Hotchkiss kalibru 13,2 mm L/76^[3] [4]. Jednostka wyposażona też była w hydrofony^[3] .

Załoga okrętu składała się z 4 oficerów oraz 57 podoficerów i marynarzy^[2][5][f].

„Le Conquérant” został przyjęty do służby w Marine nationale 7 września 1936 roku^[6] . Jednostka otrzymała numer burtowy Q171^[3] . W momencie wybuchu II wojny światowej okręt pełnił służbę na Morzu Śródziemnym, wchodząc w skład 1. dywizjonu 3. eskadry 1. Flotylli okrętów podwodnych w Tulonie (wraz z siostrzanymi jednostkami „Le Héros”, „Le Glorieux” i „Le Tonnant”)^[11] . Dowódcą jednostki był w tym okresie kpt. mar. H.M.P. Bazin^[11] . Na początku listopada 1939 roku „Le Conquérant”, „Achéron” i „Le Héros” opuściły Tulon i w eskorcie niszczyciela „Cassard”(inne języki) udały się do Casablanki, docierając do miejsca przeznaczenia 7 listopada^[12] . 1 grudnia 1939 roku dowództwo jednostki objął kpt. mar. P.G.L. Le Gall^[11] . 21 kwietnia 1940 roku okręt eskortowany przez niszczyciel „Tornade(inne języki)” wyszedł z Casablanki, docierając do Oranu dwa dni później^[13] .

W czerwcu 1940 roku okręt znajdował się w Tulonie w składzie 1. dywizjonu okrętów podwodnych, a jego dowódcą był nadal kpt. mar. P.G.L. Le Gall (jednostka przechodziła remont)^[14] . 22 czerwca, w dniu zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami, po zakończonym remoncie „Le Conquérant” znajdował się w Hyères^[14] [15] . W listopadzie 1940 roku „Le Conquérant” znajdował się w Tulonie w składzie 1. grupy okrętów podwodnych (wraz z „Le Héros”, „Le Glorieux” i „Le Tonnant”), gdzie został rozbrojony^[16] .

W listopadzie 1942 roku, kiedy doszło do lądowania aliantów w Afryce Północnej, „Le Conquérant” przechodził remont w Casablance^[17]. 8 listopada niesprawny okręt (bez peryskopu i uzbrojenia) opuścił port, chcąc przedrzeć się do Dakaru^[17]. 13 listopada jednostka została jednak dostrzeżona i zaatakowana przez dwie amerykańskie Cataliny z dywizjonu VP-92. „Le Conquérant” został zatopiony nieopodal Villa Cisneros na pozycji 24°22′N 15°47′W/24,366667 -15,783333, a na jego pokładzie śmierć poniósł dowódca – kmdr ppor. Jean Eugene Leon Lefevre^[6] [17].

• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
• Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
• Ivan Gogin: REDOUTABLE submarines (1931-1939). Navypedia. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
• Guðmundur Helgason: FR Le Conquérant. Allied Warships. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
• Don Kindell: FRENCH, POLISH, GERMAN NAVIES, also US SHIPS IN EUROPE, SEPTEMBER 1939. Naval History Homepage. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
• Don Kindell: NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1939 (Part 2 of 2) Wednesday 15th - Thursday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
• Don Kindell: NAVAL EVENTS, APRIL 1940 (Part 4 of 4) Monday 22nd – Tuesday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
• Don Kindell: FRENCH NAVY SHIPS, JUNE 1940. Naval History Homepage. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
• Don Kindell: NAVAL EVENTS, JUNE 1940 (Part 4 of 4) Saturday 22nd - Sunday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
• Don Kindell: NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1940 (Part 2 of 2) Friday 15th – Saturday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
• Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: Ian Allan Ltd., 1971. ISBN 0-7110-0153-7. (ang.).
• Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
• Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.).
• Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).
• Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-372-1.