Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
zasadowy glinokrzemian potasu i glinu |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
2–2,5 |
Przełam |
blaszkowy |
Łupliwość |
doskonała, jednokierunkowa |
Pokrój kryształu |
tabliczkowy, płytkowy lub krótkosłupowy |
Układ krystalograficzny |
jednoskośny |
Gęstość |
2,77 do 2,88 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
bezbarwny, różne zabarwienia |
Rysa |
biała |
Połysk |
perłowy |
Współczynnik załamania |
(długość fali ~ 590 nm) |
Muskowit – minerał z gromady krzemianów należący do grupy mik (łyszczyków). Minerał bardzo pospolity, szeroko rozpowszechniony.
Nazwa pochodzi od łac. vitrum muscoviticum = szkło moskiewskie, gdyż w przeszłości przezroczyste płyty muskowitu wkładano w otwory okienne w domach i na statkach. W tamtych czasach Moskwa była największym ośrodkiem, w którym handlowano muskowitem wydobywanym na Uralu.
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Muskowit tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym, płytkowym lub krótkosłupowym. Często przyjmują postać pseudoheksonalną (sześcioboczną). Występuje w skupieniach zbitych, blaszkowych, łuskowych i rozetowych. Jest miękki, sprężysty i przezroczysty. Niekiedy zawiera: chrom – fuchsyt, mangan – alurgit, magnez i żelazo – fengit; a także sód, lit, wapń, tytan. Zdarzają się w nim także wrostki cyrkonu, hematytu, rutylu. Niektóre minerały wykazują zjawisko asteryzmu w postaci sześcioramiennej gwiazdy.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Muskowit jest pospolitym minerałem skałotwórczym. Występuje w skałach magmowych i metamorficznych. Znany jest także ze skał osadowych, gdzie występuje jako składnik allogeniczny, w postaci drobnych łusek i blaszek. W skałach magmowych pojawia się głównie w dwumikowych granitach i granodiorytach. W skałach wulkanicznych jest nieobecny. W utworach pegmatytowych kryształy muskowitu osiągają niekiedy znaczne rozmiary, tworząc złoża o znaczeniu gospodarczym. Muskowit jest również pospolitym składnikiem skał metamorficznych, głównie łupków łyszczykowych (mikowych) oraz gnejsów. Jest on ważnym komponentem materiału glebowego, gdzie występuje w postaci pojedynczych ziaren.
Miejsca występowania: Indie – okolice Madrasu, Andhra Pradesh, stan Bengal i Bihar, Rosja – Syberia, Ural, Kanada – Ontario, USA – Dakota Południowa, Connecticut, Kalifornia, Brazylia – Minas Gerais, Madagaskar, Australia – Tasmania, Włochy, Szwajcaria, Niemcy, Austria, Szwecja.
W Polsce – duże kryształy są spotykane w pegmatytach w okolicach Strzegomia, Dzierżoniowa, Strzelina, Szklar, na Pogórzu Izerskim i w Tatrach.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- doskonały izolator elektryczny i termiczny,
- wykorzystywany przy produkcji gumy, papieru przemysłowego, tapet ściennych, tworzyw sztucznych, lakierów, ceramiki, okienek wziernikowych do pieców,
- dawniej używany zamiast szkła do szklenia okien.
Największe kryształy pochodzą z Indii – mają powierzchnię ok. 5 m² i wagę ok. 25 ton, a największy pozyskany okaz miał masę ok. 85 ton. Ogromne płyty muskowitu spotykane są też w Kanadzie.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Żaba (red.): Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów. Videograf II, 2010, s. 305. ISBN 978-83-7183-851-4.